Reclaman que os consellos unifiquen criterios para reducir a burocracia que soportan as explotacións
10 abr 2025 . Actualizado á 18:07 h.Os alimentos amparados por unha das 36 marcas de calidade das que presume Galicia teñen un alto valor engadido. Pero onte tamén quedou claro que dispor do selo ecolóxico pode revalorizar aínda máis as producións amparadas polas denominacións de orixe e indicacións xeográficas protexidas (IXP). Diso deron fe cinco produtores de queixo, tenreira, viño e mexillóns que participaron na primeira xornada do Foro Ecogastronómico de Galicia, organizado polo consello regulador da Agricultura Ecolóxica (Craega), que hoxe celebrará a súa segunda sesión na Casa Ría de Santiago.
A actividade foi inaugurada pola conselleira do Medio Rural, María José Gómez, que destacou a importante aposta que o seu departamento fai por fomentar a calidade alimentaria, «porque cando transformarmos os nosos produtos lle damos un valor engadido enorme», asegurou. A continuación, presentouse a experiencia de cinco produtores cuxas elaboracións presumen de denominación de orixe e IXP, pero tamén de selo ecolóxico. Xosé Luis Carreira, de Arqueixal, elabora queixos ao amparo de Arzúa Ulloa; Isabelle Gómez, de Traloagro, ten parte da súa produción amparada por Tenreira Galega; Juan Carlos Juncal, de Dime Salnés, ampara a súa produción en Mexillón de Galicia: e Benigno Pereira, da Corga, e Natalia Rodríguez, de Corisca, elaboran os seus viños ao amparo de Ribeira Sacra e Rías Baixas, respectivamente.
Todos eles estiveron de acordo en que «os selos das D.O. e IXP compleméntase moito co ecolóxico, porque o Craega certifica un xeito de producir e as denominacións falan do territorio», explicou Benigno. «Son dúas cousas que van xuntas, non se pode entender que choquen. O selo ecolóxico é un máis, que aporta ese valor de que a produción coida do medio ambiente», engadiu Xosé Luis Carreira. Porque ser dun D.Ou. ou IXP e, a maiores, estar amparado polo Craega, axuda a revalorizar eses produtos alimentarios, aseguraron todos os presentes.
A maioría destes produtores levan anos traballando amparados co Craega e destacan que, por fortuna, a situación e os mercados cambiaron moito. «Fai quince anos, no sector do viño ninguén se atrevía a facer ecolóxico, pero nós críamos que eran unha forma de diferenciarnos. Agora a xente tamén se preocupa pola maneira en que se fan as cousas e o selo de ecolóxico certifica como as facemos nós», explicou a responsable da adega Corisca. «Hai anos o selo ecolóxico non estaba tan implantado no mercado galego, pero esa situación vaise revertendo, aínda que fóra segue a valorarse moito máis», insistiu a de Traloagro. «No mundo do viño era difícil atopar unha canle que valorase a nosa produción ecolóxica e houbo que atopar canles especializadas», ratificou o portavoz da Corga.
Nalgúns casos, presumir de ecolóxico deulles acceso a novos mercados. «Axudóunos a entrar en certas canles de distribución que son moi exclusivas e deulle un valor engadido ao noso produto», afirmou Juan Carlos Juncal, de Dime Salnés. E, aínda que a día de hoxe hai infinidade de selos e marcas de calidade que poden inducir á confusión do consumidor, no sector primario, estes selos «deben referirse á tradición, a modelos que se acheguen ao que era o sector antes de converterse nun modelo intensivo. Iso é o que lle da valor e autenticidade. E iso non é difícil de transmitir ao consumidor», explicou Carreira en referencia ás marcas de calidade tanto de orixe como de ecolóxico.
Principais demandas
Conseguir un selo que acredite a calidade dos produtos non é sempre tarefa sinxela, pero lograr estar amparado por dous consellos reguladores complica aínda máis a tarefa. «Eu pediría ás administracións que intenten integrar os requisitos de documentación e auditoría que temos os que participamos en tantos selos. Que fagan unha auditoría conxunta podería axudar aos pequenos produtores», explicou a responsable de Traloagro. «Temos que unificar burocracia. Hai que poñerse de acordo e simplificar todo», engadiu a de Corisca.
O turismo para darse a coñecer e a importancia de crecer de forma sostible
Outro punto no que os participantes no debate estiveron de acordo é que el turismo pode converterse nunha ferramenta para dar a coñecer os seus produtos nos mercados. De feito, todos os presentes tiñan en marcha, ou intención de facelo, un proxecto para abrir as súas instalacións ao público en xeral, «Está máis que demostrado que o consumidor está interesado en coñecer a orixe e como facemos as cousas, e iso temos que potencialo», asegurou Isabelle Gómez.
«O consumidor ecolóxico ten máis interese en coñecer ese produto, de onde ven e agora hai moita xente que busca un turismo experencial. Esas experiencias non nos custa moito poñelas en marcha, pero teñen que ser auténticas», engadiu o responsable de Arqueixal. «Nós empezamos hai catro anos e esa curiosidade que ten a xente por coñecer o produto é moi boa», argumentou a de Corisca.
Pero hai que ter coidado en como se desenvolven estes proxectos, tanto de elaboración como de turismo, porque «crecer de forma insostible non tería sentido. Hai que buscar complementos que poidan aportar valor sen ser intensivos», afirman en Arqueixal. «O minifundio non é unha desvantaxe, ten que ser unha fortaleza, que somos pequenos e que as nosas producións son limitadas», engaden en Corisca. «Nós entendemos o crecemento como unha maior implantación no comercio local porque moitos dos nosos produtos non están presentes neses mercados e creemos que hai que apostar por estar aí, en lugar de por ir fóra», argumentan en Traloagro.
Precisamente as dificultades que a produción ecolóxica atópase para chegar aos mercados locais foi o tema do segundo relatorio. O foro conclúe esta mañá cunha sesión sobre gastronomía.