Desde as praias do sur ata A Mariña de Lugo, pasando por Carballo que o ten de patrón e pola Coruña onde é tradición consagrada, non hai outra celebración tan estendida. Desde a aldea máis pequena ata as grandes capitais, en calquera recuncho onde había algo que queimar e un anaco de carne ou unha sardiña que pasar polas brasas, esta noite máxica, á marxe de que caese de luns para martes, fundiu á comunidade na velada máis interxeracional
24 jun 2025 . Actualizado á 11:39 h.Aínda que caese en luns e hoxe non en todos sitios sexa festivo, a noite de San Xoán, que en moitos casos estenderase ao fin de semana que vén, volveu obrar a súa maxia diseminando por toda Galicia o espírito festivo máis interxeracional e cun marcado espírito comunitario.
A CORUÑA
AMBIENTE INTERNACIONAL
A Coruña respirou en San Xoán un ambiente internacional. Decenas de parcelas ondeaban bandeiras de países como Colombia, Ecuador ou Perú. Todos os coruñeses, viñesen de onde viñesen, estaban posuídos polo espírito dunha das festividades máis efusivas do ano. Manuel Marrero chegou de Cuba hai xa 7 anos. Se mimetizó ao instante. Proba deles, segundo conta, é que non se perdeu nin unha soa edición deste día. «Desde o primeiro ano que cheguei veño á praia para gozar. Levamos toda a familia máis dunha semana organizándoo todo. Todos os que estamos aquí, máis de 15, somos todos familia e viñemos a pasalo ben». Pero para pasalo ben é fundamental ter provisións. E diso van servidos. Teñen a súa propia brasa e, sendo aínda de día, xa comezan á preparar a cea. «Compramos cervexa, que é fundamental. Para comer sobre todo carne, que nos gusta máis que as sardiñas», explica. Máis de 150 toneladas de madeira foron repartidas polo Concello para alumar as centos de parcelas que colorearon as principais praias da cidade. Tanto familias como grupos de mozos amigos déronse cita para abrazarse e queimar no lume todo o que non debería existir. Para empezar de cero da forma máis galega posible.
CARBALLO
UN CONSISTORIO DE PALÉS
A noite grande do San Xoán na Costa da Morte viviuse en Carballo, con 800 cachelas autorizadas en todo o termo municipal, aínda que o principal foco estivo no centro urbano, sobre todo, coa gran falla do Concello e a comisión de festas. Nesta ocasión, a figura elixida foi a do consistorio, construída con 170 palés. Dispensáronse racións de sardiñas e houbo música en directo. O outro punto forte da velada estivo en Camariñas, coa que presume de ser «a maior lumareda de Galicia».
PANXÓN (NIGRÁN)
AFLUENCIA MASIVA CON AQUELARRE INCLUÍDO
A celebración en Nigrán articulouse ao redor das dúas grandes fogueiras organizadas pola Comisión de Festas de San Xoán. Como xa ocorreu o pasado ano, o Concello de Nigrán prohibiu a realización de fogueiras en Praia América. Para que se cumprise a orde, especialmente que non se realizasen buracos no areal, acoutouse a zona de dunas e realizouse un operativo entre a policía local e a Garda Civil que implicou o uso de drons. Na zona antiga de Vigo volveu celebrarse o Aquelarre, antes do inicio da fogueira instalada na praza do Berbés. Un grupo de veciños da zona percorreron as rúas e prazas do Casco Vello imitando unha procesión de participantes nun aquelarre, con figuras de bruxo dispostas a varrer os malos agoiros e outros seres mitolóxicos. En todo o municipio foron autorizadas 27 fogueiras.
OURENSE
As FOGUEIRAS TAMÉN SON PARA O VERÁN
En Ourense hai máis fogueiras en novembro que en xuño, pero non todo vai ser san Martiño. Cada ano organízanse máis festas na noite do 23 de xuño. Na capital as celebracións foron por barrios. En Seixalbo, por exemplo, os veciños recolleron flores e acabaron a noite ao redor do lume, mentres en Velle e Castro de Beiro adiantaron a celebración ao fin de semana. E é que hoxe non é festivo polo que trasnoitar facíase costa arriba. Iso non foi escusa en Ribadavia, onde en lugar de sardiñas houbo chourizos antes de saltar a fogata. No Barco e en Nogueira de Ramuín o plan foi outro. Antes de render contas gastronómicas, os que quixeron celebrar san Xoán participaron, respectivamente, nunha carreira popular e unha camiñada.
A COMPOSTELA (VILAGARCÍA)
O MILLEIRO DE FOGATAS DO MAR DE AROUSA
Nos diferentes municipios que configuran a beira sur do mar de Arousa arderon onte á noite un milleiro de fogueiras. Este é a cifra de solicitudes que foron autorizadas, polo que o número real probablemente fose moito maior. Só en Vilagarcía cursáronse 329 peticións, entre a praia da Concha-Compostela, a festa multitudinaria do barrio de Ou Piñeiriño e os centenares de lumes prendidos en leiras particulares. O Grove, coas grandes cachadas de Porto Meloxo e Virxe dás Mareas, Cambados, Vilanova, Meis, Ribadumia, Pontecesures, Catoira, Meis. A Illa ou Valga tampouco descoidaron a tradición. As sardiñas, o manxar por excelencia do tránsito simbólico da escuridade invernal á luz do estío, custou o seu. Na praza de Cambados, o quilogramo de xouba do xeito cotizaba pola mañá entre os 12 e os 15 euros.
FERROLTERRA
MÁIS DE 400 SÓ EN NARÓN
En Ferrolterra, Eume e Ortegal, as comarcas da Galicia do Norte, repletas de camiños de peregrinación, que abrazan o océano atlántico, celebraron a noite de San Xoán co entusiasmo de sempre. Miles de fogueiras (só no municipio de Narón xa se rexistraron máis de 400) renderon tributo a unha das máis fermosas celebracións galegas: a que simboliza o fin daquilo que merece ser esquecido e a renovación de todo canto un quere.
O estival da xornada (incluso ás portas da medianoite a calor seguía sendo moi intenso) animou a persoas de todas as idades a celebrar o San Xoán en todos e cada un dos recunchos do extremo noroccidental de Galicia. O lugar, como dicía Antonio Tabucchi, «onde Europa comeza». Un lugar no que as celebracións máis multitudinarias déronse en barrios ferroláns como os de Esteiro, Canido e San Xoán, cuxas luminarias xa son unha lenda.
SANTIAGO
SARDIÑAS EN PLENA RÚA
As fogueiras elevaron un pouco máis a temperatura de Santiago, que comezou xa de mañá co festexo. Se hai que saltar o lume purificador, o ritual tamén inclúe a recollida das herbas de San Xoán, tal e como fixeron desde as 10 horas ningúns dos composteláns. Todo de anticipo á serán, cando unha trintena de cacharelas e sardiñadas en espazos públicos puxeron calor e sabor para unha cita que uniu a santiagueses e visitantes, xa que estes últimos non quixeron perderse a festa. No centro histórico e as súas inmediacións, ás fogueiras máis clásicas, como a sempre popular do barrio de San Pedro, sumáronselle tamén as organizadas por pubs, que aderezaron as sardiñas asadas con música. A estas citas hai que sumarlle as que se celebraron en espazos privados. O Concello recibiu preto de 600 solicitudes, pero non todas se celebraron onte, senón que terán continuidade a fin de semana.
SARRIA
CORRELUME
Na provincia de Lugo son varios os municipios que celebran a tradición de San Xoán, pero Sarria é o máis destacado, tanto pola lonxevidade da celebración como pola magnitude da mesma. A localidade arrincou co programa o pasado venres e continúa ata hoxe. Onte, a noite máis máxica e máis curta do ano, acenderon a fogueira de San Xoán e tivo lugar o Correlume, o espectáculo de lume que percorre a localidade. Noutros municipios como Becerreá ou Guitiriz, onde alongan a celebración ata hoxe, tamén houbo cea popular e acendéronse as fogueiras, acompañadas de esconxuro e queimada. En Lugo cidade os actos máis destacados centráronse nos barrios da Piringalla e das Gándaras. A Piringalla celebrou a súa tradicional festa do Becerro ao Espeto e acenderon a fogueira de San Xoán a media noite. Nas Gándaras, pola súa banda, organizaron unha churrascada para os asistentes e festexaron a noite máxica de San Xoán entre música e fogueiras.
COVAS (VIVEIRO)
MADEIRA E METAL
A gran festa de San Xoán na Mariña localizouse en Viveiro, concretamente en Covas, onde é tradicional preparar e acender a medianoite, no descanso da verbena, unha gran fogueira na praia urbana concentrándose numerosas persoas para participar deste rito. Este ano coincide ademais na véspera do Resurrection Fest, co que atraeu tamén aos numerosos fans que chegaron xa a Viveiro para asistir ao festival de rock e metal.
BERRES (A ESTRADA)
O LUMEIRO DE AVELINA VALLADARES
Na zona de Deza-Tabeirós, o lumeiro máis vistoso é o de Ou Areal, en Berres (A Estrada), ao bordo do río Ulla. Esta vez, coincidindo co segundo centenario do nacemento da escritora Avelina Valladares, o máxico espectáculo fai unha chiscadela á autora. Veciña do lugar de Vilancosta (Berres), Avelina non só percorreu asiduamente a zona do Areal (as terras da súa familia estendíanse ata os pés do río Ulla) senón que ademais se inspirou na paisaxe fluvial e chegou a dedicarlle algúns versos que lle valeron o sobrenome da cantora dá Ulla. A festa estivo animada polo grupo de batukada Latexo.
450 incidencias en Galicia
Os servizos de emerxencias rexistraron máis de 450 incidencias durante a noite de San Xoán en Galicia, informou o 112. Entre as 20.00 horas do luns e as 07.00 horas do martes, o 112 sumou 1.195 chamadas de avisos, aínda que ningunha de gravidade. En total, foron 451 as incidencias rexistradas, con case 200 asistencias sanitarias, 52 pelexas ou 26 avisos por persoas agresivas. Os incendios producíronse en 43 ocasións, dos que 10 foron incendios urbanos.
As cidades con máis alertas por diferentes incidencias foron A Coruña, que rexistrou 50, e Vigo, que tivo 44 ao longo da noite. Entre as queimaduras vinculadas ás fogueiras que requiriron máis traballo sanitario estiveron as alertadas en Mos, Soutomaior, Vigo e Marín, todas na provincia de Pontevedra.
Información elaborada por C. Portolés, M. Rodríguez, R. García, J. Lamas, M. García, M. Sande, P. Álvarez, S. González, R. Novoa, A. Gerpe, R. Loureiro e J. V. Lado.