Rosa, 54 anos: «Teño parálise cerebral porque me meteron en quirófano por erro cando tiña 1 ano»

Rosa María Blanco describe a súa vida como un camiño cheo de pedras, de enormes pedruscos que lle impiden o paso, pero os anxos da garda que se foi atopando ao longo dos anos permitíronlle achandar ese carreiro. Ela padece unha parálise cerebral desde nena e, visto o esforzo que realiza durante preto de unha hora por falar e comunicarse sen desistir do seu empeño, eu diría que esa descrición non é exacta. Máis que un camiño cheo de pedras, esta veciña de Meis non fai outra cousa que escalar ochomiles. Tivo moitísima xente que a axudou e ségueo facendo, pero o gran mérito é dela. Da forza interior que ten e de que é unha guerrilleira de pura raza. Rosa non se conforma cun non. Aínda que tamén é verdade que sempre tivo un anxo ao seu lado, ao que segue botando de menos cada día, unha persoa que lle tendeu a man desinteresadamente, como se deben facer sempre as cousas, e nunca máis lla soltou. Era o seu querido cuñado Ramón. Pero vaiamos ao principio de todo e deixemos que ela nos conte a súa vida.

«Teño parálise cerebral por unha neglixencia médica. Tiña un ano e pico e púxenme malita. A miña nai levoume ao hospital, pero no cuarto estaba outro bebé que se chamaba como eu, Rosa María. E confundíronse. A miña nai foi comer e cando volveu xa me meteran en quirófano por erro. Tiñan que operala a ela e operáronme a min. E tocáronme a cabeza...», conta. Isto sucedeu hai xa 53 anos. E desde entón esta veciña de Meis sempre tivo que abrirse camiño, aínda que non sempre lle resultou doado. O que nunca lle faltou foi o cariño da súa familia. Todos senten adoración por Rosa e non é de estrañar. Faise querer a primeira vista.

Ela conta que vivir nunha contorna rural cunha parálise cerebral, «que para todos era un atraso mental», non foi sinxelo, e durante moito tempo caeu na trampa dos prexuízos sociais: «Vida independente non existía, nin dereitos, nin educación, nin sequera eramos persoas. Á miña nai chegáronlle a dicir que eu era un castigo de Dios por ser ela nai solteira». Iso si, na súa casa, de portas para dentro, era outra casa. «A miña infancia lémbroa con moito amor, pero illada. A miña nai Angelita queríame moitísimo. Eu sempre estaba na casa. Non quería saír, sobre todo, cando empecei a ser consciente do que me pasaba. E illeime por medo a sufrir rexeitamento», explica.

O seu medo non era infundado. «Negáronme o meu dereito para ir ao colexio. Segundo escoitei, as palabras foron: ‘‘Porque non era un colexio para atrasados''». E así pasou Rosa os seus primeiros anos de vida. Sentada nun cadeira na cociña, que a súa nai tiña que mover levantando as patas dianteiras e arrastrándoa, ou na cama, porque nunca puido camiñar. Pero ela sempre tivo a curiosidade de aprender, de saber, de preguntalo todo e de sentirse incluída, claro. E cando tiña 5 anos, a vida regaloulle «o mellor pai» que puido ter: o seu cuñado Ramón. «Foi un agasallo da vida. El era patrón de barco e collíame cos seus fortes brazos e sentíame protexida, aínda que eu sempre lle pedín á miña familia que non me protexesen. Pero el rescatoume da soidade na que me atopaba. Como non me deixaban ir ao colexio, el ensinoume a ler e a escribir. E descubrín na escritura o meu xeito de comunicarme co mundo. Tamén me educou como persoa. Ensinoume a discutir se non estaba de acordo en algo, a equivocarme, a ter seguridade en min mesma. Permitiume que eu empezase a ver esa persoa que tiña dentro e que estaba escondida», conta. Resulta moi difícil non emocionarse coa paixón e o cariño co que se dirixe a Ramón Casáis, aínda que sinta tamén adoración polo seu irmán, que tamén se chama Ramón, e polo seu sobriño: «Son os Monchos da miña vida. Pero tamén a miña irmá e a miña nai. Teño unha gran familia». «O meu irmán co seu primeiro soldo comproume unha cadeira de rodas vermella para que puidese moverme, aínda que eu, por aquel entón, non quería saír á rúa. O meu sobriño vive comigo e a miña irmá tamén me axuda moito», relata mentres explica que sufriu tamén a perdas de persoas moi importantes para ela: «O meu outro irmán, a miña sobriña, a miña nai... e Moncho...». «O meu cuñado levábame á praia, tamén a pasear por Cambados, á casa da súa nai, porque el era de alí, ao porto para ver os barcos... E ademais de ensinarme a ler e a escribir, tamén me educou moi ben musicalmente. Púñame cancións e contábame cousas dos grupos e das letras. Agora non sabería vivir sen a música. O meu cuñado era unha persoa moi especial», explica.

Nesa etapa, Rosa podía gozar dos pequenos praceres da vida, pero aínda lle quedaba un gran camiño por percorrer para converterse na persoa que é agora. E en todo isto xogou un gran papel Amencer Aspace en Pontevedra e o seu marabilloso equipo. «Foi o meu xinecólogo quen me falou de Amencer. Deuse conta de que sabía ler e escribir e deume o número de teléfono nun papel. E díxome: ‘‘Vaite aí''. Eu non quería, pero como lle dixera que si ao médico, pois vin», sinala. «Cando cheguei era como un animalito asustado e non me daba pasado o tempo. Tampouco quería que ninguén me tocase. Pero lembro que unha compañeira colleume a man, apertouma e díxome: ‘Non te preocupes, non teñas medo. Estás nun bo sitio'. E ese momento quedoume gravado», relata.

Conta que ten un servizo que lle axuda, ademais da súa familia, nas tarefas domésticas. Pero ela agora pode ir ao banco soa, ao súpers, ao médico..., logrou ter unha autonomía que xamais se imaxinaría. Incluso participa en congresos e forma parte dun grupo de traballo a nivel estatal denominado Cidadanía Activa e quéixase de que debater está moi ben, pero hai que facer máis por lograr que todos os usuarios teñan cubertas unhas necesidades específicas para poder expresarse.

Tamén logrou cambiar o seu diagnóstico: «Cando entrei en Amencer, dixéronme que tiña que solicitar o certificado de minusvalía. A miña nai pediumo e cando chegou a casa abrín eu a carta. Queríame morrer porque non puña que tiña unha parálise cerebral, senón que tiña un atraso mental. Cando iso non é así. Entón gardei a carta. David Villaverde, o director do centro de día, ao que teño que agradecerlle moitas cousas e que é unha persoa moi especial para min, outro anxo da garda, preguntábame todos os días se me chegara o certificado. Pero sempre lle respondía que non». «Ata que un día díxenlle que si, pero que non llo ía a entregar. E expliqueillo. Todo o mundo dicíame que non importaba o que puña, que o fundamental era que o recoñecesen. Pero a min si que me importaba. Non podía con iso. Entón, un técnico de Amencer, Jaime Pérez, outro regalito da vida, igual que David, viume tan mal que me dixo que pedise outra valoración, que el me ía a acompañar. Pedina e un mes despois chegoume outra carta, pero xa cun diagnóstico de parálise cerebral. Ese foi o meu primeiro logro. O que chorei ao velo....», expresa.

Foi o primeiro de moitos. Só hai que ver o seu sorriso e a luz que irradia para saber a alegría que transmite. «Creo que tiven moita sorte na vida. Síntome moi afortunada por todos os anxos que se cruzaron na miña vida», di. Pero non hai dúbida de que todas esas persoas dirán que a sorte é súa por ter a unha persoa tan especial como Rosa nas súas vidas.

---

---