Estes locais si que soben á parra

Que aínda non se vaia o sol, que nos acompañe polo menos outro mes e medio máis... Pero iso si, onde estea unha boa sombra para comer, que se quite o demais. Non hai como sentarse ao fresco para que a comida sente mellor. E hoxe en YES dámosnos/dámonos o refrescante pracer para comer ao aire libre.

Fogar do Santiso, en Teo

Mesas de madeira, produtos ecolóxicos, verde mires onde mires... Adiviñan onde estamos? O Fogar do Santiso leva desde 1996 despachando un churrasco para chuparse os dedos nunha contorna inmellorable. A parra ofrece unha vantaxe difícil de superar neste establecemento de Teo (Santiago). «As súas follas crean unha sombra que dá moito máis frescor que unha normal», relata José Santiso, dono do establecemento. Ademais ten unha fonte ao lado, por se alguén necesita un extra os días máis calorosos. Esta parra lembra inevitablemente a historia do lugar: «Leva tanto tempo como a casa, plantouse cando a miña familia, os Santiso, viñémonos vivir aquí, desde principios de século», detalla José. Conforme avanza a traxectoria do restaurante tamén o fai a da parra, unha característica que fai este lugar aínda máis singular. «A xente chama para reservar especificamente nesta zona e os clientes están encantados», asegura o dono. Aínda que esta parra non é como as demais. Antigamente, coas súas uvas facíanse os licores que máis se vendían no Fogar. Deixaron de facelos fai dez anos, por mor dun cambio de lexislación, pero con ou sen colleita propia, este restaurante hase convertido en visita obrigada.

O Chouzo, en Bueu

Máis historia ten O Chouzo, que abriu as súas portas en Bueu fai uns corenta anos. «Empezou como un pequeno furancho. Os meus avós tiñan viñas, e un ano que houbo exceso de produción, decidiron facer un loureiro para vender ese excedente. quedou e logo foise, aos poucos, ampliando ata o que é agora», rememora Eladio Baena Pastoriza, a terceira xeración que se sitúa a cargo de este restaurante. O certo é que a zona de sombra baixo a parra «ten bastante demanda no verán». Unha parra nunca recibe ningún tratamento químico, do mesmo xeito que os seus produtos. Todos son ecolóxicos e trátanse de forma natural: colléitanse pola mañá e consúmense pola noite. Toda unha delicia. É algo que Eladio asocia ao feito de que «á xente lle atrae a posibilidade para comer fóra, no exterior, pero baixo a sombra que dá. Ademais, se van con nenos, temos un pequeno céspede onde poden xogar, mentres que os fumadores, que non poden facelo dentro do local, fóra non teñen problemas», apunta. A demanda non decae, mesmo, nos días de choiva. É certo que a parra impide ata certo punto que as gotas traspasen, pero, chegado un determinado momento, pouco pódese facer. Pois a pesar diso, «hai xente que quere comer aí igual», afirma. No Chouzo están especializados en peixe, arroces e polbo. En canto aos arroces, teñen tres: de marisco, «o máis caldoso»; o de bogavante; e o de peixe sapo con berberechos, «máis tipo paella». Os peixes, aínda que hai uns practicamente fixos, caso da pescada, peixe sapo, rodaballo, chinchos e xoubas, o resto vai segundo mercado. «Non é unha carta fixa, varíase todos os días», destaca Baena Pastoriza.

Pepe de Juan, en Vigo

Xa quixesen os fabricantes de toldos imitar á natureza coa mesma eficacia que a que ofrece un emparrado. En Vigo quedan cada vez menos na contorna da hostalería, pero uno dos que conserva a parra como insuperable parasol é Pepe de Juan, un clásico vigués que se otea desde o coche como un oasis cando atravesas a inhóspita avenida de Madrid. O restaurante suma nada menos que 83 anos desde que o abriu José Costas Couñago, fillo de Juan Costas, de aí o Pepe de Juan. Na aventura non estaba só. Acompañáballe a súa muller, Josefa García Pérez. Tras unha paréntese en mans doutros familiares e uns anos de alugueiro, o negocio seguiu en mans do fillo dos fundadores, José Costas García, xunto á súa esposa, Concha Núñez Veiga. Pero ela leva as rendas desde hai xa 19 anos, desde que o marido faleceu, axudada polas súas dúas fillas e entretida polos seus tres netas. Concha , muller afable, enérxica e loitadora, conta que non cambiou a esencia desde entón. Sobre todo, porque o bo é mellor non cambialo. Por iso, o cliente que acuda a este verxel no medio do cemento ao que se accede de forma moi sinxela (pola baixada da rúa San Roque, 20), achará cociña tradicional feita como en casa, abundante e produto fresco. Como exemplo, Concha recita o que ten cando nos recibe para esta reportaxe: chinchos fritos ou en escabeche, polbo, empanada de zamburiñas, chocos, pescada, linguado e carne asada. «Tamén asamos cordeiro e facemos bonito en escabeche cando o hai no mercado», apunta. O local pecha os mércores.

Casa Paquita, na Coruña

Carlos Cordeiro é o dono de Casa Paquita desde fai tres anos, aínda que o restaurante ten xa 70. A parra estaba xa aí cando chegaron e é parte da esencia do restaurante. «É moi doado de coidar, só a poidamos REVISAR e recollemos a uva, non nos dá moito traballo», matiza. A parra nace no exterior, no lado esquerdo do establecemento, e sobe ata o interior, creando un ambiente único dentro da terraza techada deste restaurante. «Esta terraza segue aquí pola parra, o concello dixo que tiñan que construír unha beirarrúa, pero como a parra era centenaria non puideron tocala», declara Carlos. Aquí predomina a cociña tradicional e cambian a carta dúas ou tres veces ao ano para ter os mellores produtos do mercado.

O Xanxo, na Pobra

Todo aquel que pasa pola Pobra do Caramiñal desde o 1979 sabe que o restaurante do Xanxo está aí. 39 anos avalan os seus incribles produtos, e como non, o seu parra. Utilizaron a súa presenza para montar o restaurante, e elixiron especificamente esa zona para crear a terraza. «A miña avoa, que é do 1912, lembra a súa infancia con esas cepas, a parra ten máis de 250 anos», relata Xanxo. E é que esta casa de comidas antes era unha antiga casa de labranza. Historia non lle falta. «Para nós é moi especial, a parra é centenaria, témoslle moitísimo cariño», asegura. Aínda que para ter unha parra, tamén hai que ter moita maña para darlle os coidados que require, «ter unha cepa é complicado, tes que controlar que non haxa pragas, varrer, podar... dá traballo», conta o dono. E é que esta parra é moita parra, ten 120 metros cadrados e dous metros de alto. É no verán cando máis se goza este máxico lugar. «A primeira zona que queda ocupada é debaixo da parra», confirma Xanxo. Ademais de dar sombra, refresca e é capaz de crear un microclima perfecto para os veráns máis calorosos. «Os días que fai moita calor baixa a temperatura do exterior uns 8 ou 9 graos», asegura o dono do local, que ten como especialidade a empanada de millo. Aínda non probaches estas sombras? Son de visita obrigada, pero non o digas moi alto por se se soben á parra.