O Goberno anuncia 500 millóns de euros para reforzar o sistema de dependencia e crea un novo grao para os pacientes máis graves, tanto con esclerose lateral amiotrófica como con outras enfermidades complexas
21 oct 2025 . Actualizado á 18:51 h.A lei ELA ten, ao fin, presuposto. O Consello de Ministros deu este martes luz verde in extremis á mobilización de 500 millóns de euros para reforzar o Sistema de Dependencia, unha inxección económica que se destinará a atender os pacientes con esclerose lateral amiotrófica (ELA), pero tamén a quen padeza outras enfermidades ou procesos neurolóxicos de alta complexidade e curso irreversible. O real decreto, que desprega a norma aprobada hai agora un ano, crea un novo grao de «dependencia extrema», o Grao III+, que recolle os casos máis complexos, é dicir, aqueles que necesitan coidados as 24 horas. Para eles, o Goberno habilita unha prestación de case 10.000 euros ao mes.
«Son perfectamente consciente da inmensa dor e a angustia vividos. E dos anos de loita e de traballo que se dedicaron a conseguir que se aprobase a lei ELA e a que se fixese efectivo o dereito á atención 24 horas. Sei que o proceso foi moi longo. Oxalá puidese suceder antes», dixo en rolda de prensa o ministro de Dereitos Sociais, Pablo Bustinduy.
Este real decreto, que culmina un ano de intenso traballo, articúlase ao redor de tres eixos: o estrutural, que ten que ver coa creación do citado novo grao de necesidade; o específico, que fai referencia á prestación económica para garantir esa atención constante; e o financeiro, que reforza de xeito xeral un sistema cada vez máis tensionado debido á evolución demográfica e os cambios nas estruturas familiares. Con estes 500 millóns adicionais, o Estado acada a súa marca de financiamento á dependencia: 3.729 millóns en o que vai do 2025.
Con respecto aos seguintes pasos, o Executivo central convocou este xoves un consello territorial coas comunidades para, «de xeito inmediato», coordinar a adaptación destes avances aos sistemas autonómicos de dependencia e proceder á repartición dos fondos. Nos próximos días, reunirase ademais coas asociacións de enfermos e familiares, «que contribuíron de xeito exemplar ao desenvolvemento desta lei».
«Con todo o respecto a quen faleceu agardando a que isto se fixese realidade, parece que para os que están diagnosticados e para os que, por desgraza, estarano no futuro finalmente chega, e chega con forza —valora Fernando Martín Pérez, presidente da Confederación Nacional de Entidades dELA (ConELA) —. Agora traballaremos para que, ademais, chegue canto antes».
Que é o Grao III+?
El Grado III+ de dependencia extrema «recoñece un novo dereito subxectivo a coidados intensivos para persoas con dependencia total por enfermidades de alta complexidade», recolle o real decreto. Ademais, garante atención especializada e supervisión durante as 24 horas do día, incluíndo apoio respiratorio e para a deglución. Impulsa un modelo de atención intensiva e personalizada, cunha cociente estimada de cinco profesionais por persoa beneficiaria.
Os pacientes celebran que esta prestación permitirá estar nas súas casas ata os seus últimos días
As primeiras impresións dos afectados fronte á concreción dunha lei cargada de boas intencións, pero ata o de agora abstracta, son positivas. «É unha magnífica noticia —considera o pontevedrés Manuel Vázquez, diagnosticado no 2019—. Queda por resolver como se vai a implementar. Iso leva un tempo, polo que a disposición das axudas non será inmediata. Agardemos que o Goberno axilice os trámites burocráticos, que dunha vez por todas actúe con dilixencia e prema, e que por fin os enfermos dELA poidamos estar tranquilos sabendo que imos estar atendidos e non imos supor unha carga económica para as nosas familias».
Tamén Dabiz Riaño, con ELA desde hai 16 anos, celebra o paso dado polo Executivo central, especialmente a creación do grao de dependencia extrema e a prestación que leva aparellada. «Isto é moi importante, porque permitirá a moitas persoas manterse nas súas casas e contornas sociais ata o último día das súas vidas», sinala. Ningunha pega? Riaño advirte sobre un problema que trae de cabeza a Eslovenia, cun sistema similar: a dificultade para atopar coidadores cualificados.
A Xunta lembra que en Galicia todos os enfermos dELA reciben axudas directas desde hai 3 anos
Para a Consellería de Política Social, o Goberno central «chega tarde unha vez máis». Subliñan desde a Xunta que non son mil os pacientes que perderon a vida agardando as axudas do Executivo de Pedro Sánchez, senón 3.000, porque aos 365 días que a lei estivo sen arrincar hai que sumar os dous anos de bloqueo no Congreso. Lembran, ademais, que en Galicia «todos vos doentes dELA contan xa cunha vía preferente de atención e unha valoración automática que lles concede ou grao máximo de dependencia». Os enfermos galegos, recalcan, levan recibindo axudas directas tres anos consecutivos.
Cuestiona o Goberno autonómico que a partida económica de 500 millóns de euros anunciada por Bustinduy vaia chegar «a materializarse», xa que dos dez millóns de emerxencia prometidos no verán pola ministra de Sanidade segue de momento sen haber novidades. Tampouco as ten todas consigo o galego Ramón C. Hermida, enfermo dELA desde hai ano e medio. «A lei era unha esperanza de mellora, pero estivo un ano parada. Para tapar o atraso, aprobouse un presuposto por decreto lei e as condicións para recibir as axudas son incertas. Haberá que solicitar outra avaliación?», pregúntase.