«Voase», «Congratulations», «Eu son aquel», «Lume» e outras cancións que non gañaron Eurovisión, pero foron un éxito

Paulino Vilasoa Boo
P. Vilasoa REDACCIÓN

SOCIEDADE

MARCOS CREO

Algunhas das cancións máis famosas saídas do Festival de Eurovisión son temas que non chegaron a gañar. Temas como «Nel blu dipinto di blu», «Es ti», «Congratulations», «Eu son aquel» ou «Snap» acabaron sendo máis exitosas que as propias vencedoras dos seus respectivos anos. Pasaralle ao «Cha cha cha» finlandés o mesmo este ano? Ou serao outra na que nin sequera reparamos?

14 may 2023 . Actualizado á 17:21 h.

Non se pode negar que a historia do Festival da Canción está infestada de grandes temas que se alzaron como gañadores indiscutibles. Pero iso non pasa sempre. Hai habido unha chea de edicións nas que a gañadora foi unha canción en grao sumo anodina, e o verdadeiro temazo, o que pasou á historia e ás listas de éxitos, quedou ás portas, ou incluso lonxe do podio. Este ano, co Tattoo de Loreen xa gañou unha canción que ten todas as papeletas para morar eternamente nas radios e nas discotecas. Aínda que a canción que o público apoiou na casa, tanto o presencial en Liverpool como os espectadores, foi o Cha cha cha do rapeiro finlandés Käärijä. Será este o tema que pasará á historia?

Facemos un repaso por esas cancións ás que non lles fixo falta gañar o festival para quedarse nos corazóns de todos nós, dos máis eurofanes aos menos, para sempre

Nel blu dipinto di blu, de Domenico Modugno

Se hai unha canción que se mereza estar en primeira posición é, sen dúbida, o mítico Voase italiano. O tema, interpretado por Domenico Modugno, serviulle para alzarse como gañador do festival de San Remo no ano 1958, pero en Eurovisión tivo que conformarse cun bronce. O ouro foi para Francia, cunha balada con letra de nana que, si, moi bonita, pero cuxa fama non pasou dese día.

Pero o do Nel blu dipinto de blu foi outro rolo: un fenómeno que chegou incluso aos nosos días e que os propios espectadores de Eurovisión recoñeceron no 2005 como a segunda canción máis popular dos 50 primeiros anos de historia do festival, só por detrás do Waterloo de ABBA.

O seu artista levou dous Grammy ese ano, e ademais foi feita unha versión por unha infinidade de artistas, e en múltiples idiomas.

Unha canción que, aínda hoxe, segue soando en festas variadas e que é imposible non corear ata desgañitarse.

Es ti, de Mocidades

Este tema interpretado no festival do 73 por Mocidades, e escrito polo grande Juan Carlos Calderón, non está en segunda posición por casualidade nin por orgullo patrio, senón por verdadeiros méritos propios. A canción foi todo un fito, que lle deu a España a segundo maior cantidade de puntos na súa historia —algo que non foi superado ata o SloMo do ano pasado— e converteuse nun éxito non só en España, senón tamén en toda Latinoamérica, boa parte de Europa e incluso nos Estados Unidos, onde vendeu un millón de copias, foi número 9 en Billboard, e onde foi obxecto de varias versións. Case nada.

A canción alzouse cun meritorio segundo posto na súa edición do festival, superada pola tamén moi famosa A túa te reconnaitras, candidata de Luxemburgo, que repetiu ouro por segundo ano consecutivo, un fito só conseguido por España, Irlanda e Israel.

Pero a súa extrema popularidade entre os eurofanes quedou fóra de toda dúbida no ano 2005, cando a Unión Europea de Radiodifusión organizou unha votación para escoller as 14 mellores cancións dos seus 50 anos de historia, e Es ti foi unha das poucas privilexiadas en ser seleccionada. Foi, onda Nel blu dipinto di blu e Congratulations, as únicas participantes nesa gala que non foran gañadoras no seu ano.

Congratulations, de Cliff Richard

Todo un fenómeno pop que quedou para o recordo, o Congratulations do británico Cliff Richard conseguiu un meritorio segundo posto no ano 1968, a só un punto da gañadora, nosa querida A, a, a, interpretada por Massiel. Aínda que ambas as foron éxitos indiscutibles e pasaron á historia, o certo é que a canción de Cliff Richard foi incluso máis exitosa que o tema español, converténdose nunha das cancións pop británicas máis coñecidas, que non é pouco dicir.

Na gala polos 50 anos de Eurovisión, Congratulations, por suposto, tamén foi unha das 14 cancións seleccionadas para competir polo premio á mellor canción do festival. De feito, a gala conmemorativa levou como título o nome deste tema.

Bailar pegados, de Sergio Dalma

A gran canción romántica, coa que o noso país quixo sumarse á moda dos baladistas italianos que coa súa voz rachada copaban as listas de éxito do noso país eses anos. Pero Sergio Dalma de italiano non tiña nada máis aló desa distintiva voz, que fixo que toda Europa sentise a sensación de bailar «como baila o mar cos golfiños». A canción do de Sabadell logrou un cuarto posto despois de conseguir votos de todos os países salvo dous.

Nesa gala, a de 1991, gañou a representante sueca, Carola, con Fångad av en stormvind, un animadísimo tema que ten máis de intro de serie de anime que de canción de Eurovisión. A vencedora, de feito, quedou empatada a puntos coa segundo, a francesa Amina. 

Pero o temazo de Sergio Dalma permaneceu para sempre como unha das baladas románticas máis lembradas, e unha que non pode faltar nin nos karaokes nin en calquera verbena.

Lume, de Eleni Foureira

No 2018, a favorita desde antes da gala foi a proposta israelí, Toy, de Netta, todo un temazo. Pero nos últimos días antes da celebración do festival, a canción de Chipre, Lume, interpretada pola grega Eleni Foureira, converteuse na absoluta revelación, chegando a desbancala nas apostas. A canción chipriota coouse nas listas de éxitos de boa parte de Europa. Pero o maior furor foi, sen dúbida, en España, onde chegou ao número 1, segundo o ránking de PROMUSICAE.

De feito, a canción acabou tendo tamén unha versión en español para aproveitar o éxito do tema orixinal.

Eleni Foureira acabou conseguindo unha prata na final, e converteuse na mellor posición da historia de Chipre en Eurovisión.

Eu son aquel, de Raphael

O cantante e actor de Linares xa viña de triunfar no festival de Benidorm, e a súa participación, durante dous anos consecutivos, no festival de Eurovisión fixo que gañase por primeira vez fama internacional. Eu son aquel foi o primeiro dos temas que presentou ao festival da canción europea, e segue estando entre o seu repertorio máis coñecido, co que logrou soamente unha sétima praza. Pode parecer pouco, pero foi dos mellores postos acadados por España neses anos.

A canción converteuse en todo un emblema da personalidade de Raphael, tivo unha versión en francés cantada por el mesmo, e foi feita unha versión en infinidade de ocasións por moitos artistas, entre eles, Chayanne ou Imelda Miller.

Bandido, de Azucre Moreno

O dúo formado por Toñi e Encarna Salazar presentaron, no Festival de Benidorm do ano pasado, o seu tema Pose para intentar representar a España en Eurovisión. As irmás, en realidade, buscaban repetir un dos grandes momentos do noso país no festival da canción, cando o deron todo cun tema para a posteridade: Bandido.

Azucre Moreno subíronse ao escenario de Zagreb no ano 1990, nunha actuación cargada de problemas técnicos que as obrigou a repetila, algo que non sucedera nunca nin volveu suceder. Pero aí estaban elas, garra desmedida, melena desbocada unha e pulcro moño a outra, toque de castañuelas, e esa coreografía que boa parte da mocidade dos 90 imitou con relixiosa dedicación.

O dúo español conseguiu alzarse coa quinta posición, nunha edición na que resultou vencedora Italia. Pero esta canción das irmás Salazar, que axuntaba o flamenco e a música dance, converteuse en todo un éxito que fixo que a súa carreira despegase. A propia Unión Europea de Radiodifusión chegouna a seleccionar entre as cancións dignas de formar parte do disco Congratulations: 50 Years of the Eurovision Contest. Non era para menos.

Snap, de Rosa Linn

O caso da candidata de Armenia no 2022 ten moito delito, porque Rosa Linn volveuse de Turin con só 61 puntos, que a deixaron nun baixísimo posto 20. 

Sen dúbida, o xurado e o público do Festival de Eurovisión non foron capaces de percibir o potencial de Snap, que se converteu, nos meses posteriores, nun verdadeiro exitazo, en parte polo seu viralización en TikTok, que a levou a escalar posicións nas listas de vendas de todo o mundo e a colocarse como o tema máis reproducido de toda a edición. Os seus dous videoclips (o oficial e o enviado para Eurovisión) e a súa actuación suman máis de 79 millóns de visualizacións en Youtube e en Spotify ten máis de 635 millóns de reproducións (Chanel, a seguinte máis exitosa, suma 55 millóns en Youtube e 78 millóns nas súas dúas versións en Spotify). Case nada. Posiblemente o seu título non che diga nada, pero é practicamente imposible, a pouco que te movas polas redes sociais, que nunca escoitases o seu animado retrouso.

SloMo, de Chanel

Pero xa que falamos da edición do 2022, tampouco nos podemos esquecer da nosa representante, Chanel, que lle conseguiu a España a súa mellor posición desde hai moitos anos, e o maior número de puntos en toda a súa historia, excedendo a marca que tiñan ata ese momento Mocidades coa súa Es ti.

As súas expresións pegadizas a nivel internacional grazas ao seu spanglish —entre elas o seu booty hypnotic—, a impoluta actuación de Chanel e un un break dance de inimitable coregorafía converteron a SloMo nun dos vídeos máis reproducidos do ano, e a canción subiu como a espuma en Spotify, moi por amais dos dous primeiros clasificados, e só superada polo éxito viral de Rosa Linn. E todo iso por méritos propios, a pesar de que quedou nun posto que podería ser mellor de non ser por cuestións alleas ao tema artístico.

Dancing Lhasa Tumbai, de Verka Serduchka

A gañadora no 2022 foi Ucraína, que destacou en varias ocasións por propostas arriscadas que a levaron a cultivar moi bos postos no festival. Un deses casos é o do ano 2007, cando presentaron unha canción que moitos seguen pensando que foi a verdadeira gañadora da edición, a pesar de que quedou ás portas, cun segundo posto.

Trátase de Dancing Lhasa Tumbai, unha canción humorística interpretada pola drag queen Verka Serduchka, e cantada en varios idiomas, entre eles o inglés, o alemán e o ucraíno. 

A canción, de feito, non estivo exenta de polémica, xa que moita xente interpretou que o título da canción, Lasha Tumbai, significaba en realidade «Russia Goodbye» («Adeus, Rusia»), sobre a separación entre Ucraína e Rusia, algo que os artistas negaron.

O tema, en todo caso, acabouse convertendo en todo un éxito, incluso en España, onde se incluíu en varias recompilacións de cancións do verán.

Díme, de Beth

A cousa estaba difícil para Beth. A cantante catalá pertencía á segunda xeración de Operación Triunfo, e parecía complicado competir con mastodontes da talla de Rosa, Bisbal ou Bustamante. O ano anterior, como era entón tradición, da academia de triunfitos saía tamén o representante de España a Eurovisión, e só un ano despois de Europe's Living a Celebration, a elixida para acudir a Riga no 2003 foi Beth cun tema pop ideal para mover o corpo no verán: Díme, precisamente a que menos lle gustaba á propia cantante.

A posición de Beth en Eurovisión non foi mala, pero tampouco excepcional, cun oitavo posto que non conseguía mellorar o sétimo posto de Rosa e os seus bailaríns Bisbal e Bustamante. Pero, a pesar de todo, Díme acabou pasando á posteridade. Estivo 7 semanas no top 20 de singles máis vendidos, e o tema segue soando alá onde hai unha verbena ou unha celebración sen pretensións.

O Díme de Beth, ademais, chegou a ter ata unha versión en finés.

Allez Onda Olé, de Jessy Matador

O congoleño-francés Jessy Matador, presentouse ao festival de Eurovisión como representante de Francia no 2010, cun tema bailable, canción do verán, que ademais se converteu na  canción oficial francesa para o Mundial de Fútbol de Sudáfrica.

A canción non conseguiu unha boa posición no festival da canción europea, xa que quedou cun discreto posto 12. Pero, aínda así, foi todo un éxito tanto en Francia, onde estivo no número 1 das listas, como en boa parte dos países europeos.