Sanidade recorre xa ao estranxeiro ante o maior desabastecemento de fármacos

Elisa Álvarez González
Elisa Álvarez LA VOZ / SANTIAGO

SOCIEDADE

MARCOS MÍGUEZ

Hai problemas para obter acedo acetilsalicílico de oito laboratorios diferentes; e tamén co Adiro

21 mares 2019 . Actualizado ás 17:31 h.

Aspirina, Adiro, e os xenéricos de Accord, Bayfarma, Stada, Alter, Teva, Cociente, Apotex e Kern Pharma. Oito laboratorios diferentes _Aspirina, Adiro e Bayfarma pertencen a Bayer_ notificaron ter problemas para fornecer ás farmacias un principio activo tan común como é o ácido acetilsalicílico. Pero o número de medicamentos que escasea nas boticas sobe cada vez máis, e actualmente rolda o medio milleiro, en concreto 485. O problema non é só o desabastecemento, senón a súa difícil solución, «vémolo con preocupación porque afecta a grupos de medicamentos moi heteroxéneos e por causas moi diversas e complexas. Non vemos un xeito claro de atallalo, xa que non se pode identificar unha causa concreta», explica o presidente do Colexio Oficial de Farmacéuticos da Coruña, Héctor Castro.

Os profesionais admiten que a Axencia Española do Medicamento (AEMPS), que depende do Ministerio de Sanidade, púxose as pilas e está a articular todas as medidas que ten ao seu alcance para limitar esta ausencia de fármacos nas boticas, pero o certo é que hai problemas en toda Europa e a solución nin sequera está en España.

Unha das alternativas ás que recorreu o Ministerio é a importación de medicamentos estranxeiros. Fíxoo con fármacos que non teñen alternativa e son determinantes para algunhas patoloxías, como o Konakion, para a falta de vitamina K ou a sobredosificación de anticoagulante oral. A finais de febreiro a AEMPS detivo exportacións a terceiros e localizou a provedores estranxeiros para poder garantir este produto. Ocorre o mesmo co Lantanon, un antidepresivo, ou o Kreon, para a insuficiencia pancreática, que tamén pode solicitarse ao estranxeiro, xa que o laboratorio nin sequera ten data para normalizar a subministración.

Os medicamentos con problemas son múltiples. Moitos deles moi coñecidos, Primperan, Trankimazin, Dalsy, Almax, Betadine xel, Urbason... Que ocorre? Que en moitos casos si hai alternativas coa mesma composición, principio activo e presentación. Noutros máis que un desabastecemento absoluto hai unha subministración moi irregular. Ocorre por exemplo co anticonceptivo oral Loette, «dixéronme que non o ía atopar en ningún sitio», di unha moza de Ames, «pero no segundo intento xa o atopei, aínda que a farmacéutica me aclarou que non o tiñan nin en Lugo nin na Coruña. Por primeira vez, ademais, «non puiden comprar o xenérico do ácido acetilsalicílico que utilizo habitualmente», explica.

«Cónstanos o esforzo que fai a AEMPS, sobre todo nas últimas datas _apunta Héctor Castro_ pero ás veces a solución non é doado. O que está claro é que nos preocupa e tratamos de que afecte o menos posible ao paciente». Porque hai medicamentos, como o Apocard, para as arritmias, que non pode cambiarse sen que o médico realice unha nova prescrición. «Nestes casos hai que reorganizar a farmacoterapia do paciente, e se cadra cambiar un principio activo co que estaba ben controlado», aclara o presidente dos farmacéuticos da Coruña.

O mesmo ocorre co Trankimazín ou o Lantanon, xa que pola súa propia natureza _ansiolíticos e antidepresivos_ preocupan ao paciente cando hai que substituílos. Incluso o Adiro, cuxo desabastecemento non finalizará como mínimo ata finais de ano, é un fármaco que pode substituírse pero que toman usuarios que sufriron un accidente isquémico ou un infarto, «persoas moi precavidas á hora de cambiar un fármaco», lembra Castro. Ademais de recorrer a países estranxeiros, outra alternativa sería volver ás formulaciones maxistrais naqueles casos nos que o principio activo do produto que falta sexa coñecido, pero neste caso as boticas necesitarían financiamento específico para elaboralas.

En novembro, a AEMPS realizou o primeiro informe semestral sobre este problema. Nel admite que a súa frecuencia é cada vez maior e os principais afectados os pacientes. A axencia traballa co resto de países da UE «a través dun grupo de acción sobre problemas de subministración incluída na Estratexia 2020 da Rede de Axencias de Medicamentos da Unión Europea». O informe, realizado co balance dos primeiros seis meses do 2018, recolle que se detectaron 583 fármacos con desabastecemento, dos que o 65 % liquidáronse neses seis meses. No 14 % dos casos o impacto sanitario foi alto, xa que houbo que implementar accións máis aló da substitución do fármaco por parte do farmacéutico ou da prescrición por parte do médico.