A última entrevista de Caneda en La Voz: «Estiven 10 meses sen comer e pasei de 95 quilos a quedar só en 64»

Ignacio Javier Calvo Ríos
NASO CALVO LA VOZ / SANTIAGO

SANTIAGO

Caneda, en una imagen del 2020
Caneda, nunha imaxe do 2020 PACO RODRÍGUEZ

O histórico presidente da SD Compostela, José María Caneda, falecía este luns aos 77 anos tras unha dura batalla contra o cancro.

Caneda Antelo concedía a súa última entrevista a La Voz de Galicia en febreiro do 2023, recentemente cumpridos os 76 anos.

Esta era a conversación íntegra que este diario mantiña cun Caneda que afrontaba o difícil momento «co humor de sempre e sen medo»:

O expresidente do Compostela, que con Fernando Castro Santos no banco ascendeu o equipo da capital galega de Terceira a Primeira División nun tempo marca, está a xogar o partido máis importante da súa vida. E quere gañalo. Non está disposto a entregarse. Vai pelexar ata o último segundo, «con ou sen prórroga», subliña, con todas as súas forzas, como fixo sempre no fútbol, contra vento e marea. Caneda leva meses plantándolle cara a un cancro de estómago e esófago. «Na casa non me vou a quedar, esta enfermidade non me vai a encerrar no meu cuarto», explica o exdirigente branquiazul, que cada dúas semanas ten que enfrontarse á quimioterapia e á radioterapia. 

—Como se atopa nestes momentos?

—Intentando saír. Estou moito mellor. Onte dicíame a doutora que nunca vira un paciente cunhas defensa tan extraordinarias, con tan bo ánimo e que se recuperase tan facilmente.

—Canto tempo leva nesta situación?

—Estiven 10 meses sen comer. E eu botáballe a culpa á vacina do covid-19. Xa non lembro cantas veces ingresei por urxencias e sempre me dicían que era un problema dos oídos. Polas presións dunha familiar por fin me prestaron atención. Dicíanme que era unha inflamación dos oídos que me afectaba á garganta. Por fin decidiron facerme unha endoscopia e foi entón cando se deron conta: tiña cancro. Se non fose por esta familiar, que esixiu a proba, hoxe estaría morto.

—Cal foi a súa reacción?

—Me desmayé cando mo comunicaron. Derrubeime. Pero poucas horas despois díxenme a min mesmo que isto non me podía levar tan rapidamente. Nunca me entregarei. Levaba case tres anos con este problema, é incrible. Mentalmente estou moi forte, teño moitas ganas de saír adiante. É un cancro tremendo, pero loitarei ata o final. Agora atópome moi ben. Recordo que non tiña forzas nin para andar. Paseinas canutas.

«Me desmayé cando mo comunicaron. Derrubeime. Pero poucas horas despois díxenme a min mesmo que isto non me podía levar tan rapidamente»

—Que dinlle os médicos?

—Inicialmente déronme moi poucas esperanzas, pero se estiven tres anos sen tratamento e aínda estou aquí, será por algo. A recuperación está a ser boa. Como bastante ben. Hai dez meses que terían que darse conta disto. É certo que agora os coidados son exquisitos. A atención é extraordinaria. Durante dous meses atendéronme un médico e dúas enfermeiras no meu domicilio, pois non querían que unha infección agravase a miña saúde se saía de casa.

—Nestas situacións é cando se ven os amigos de verdade, non?

—A miña familia axúdame moitísimo. Tiven momentos moi malos. Somos doce irmáns e nunca me fallaron. O que están a facer por min non se paga nin con todo o ouro do mundo. O cariño que recibo é incrible, inmenso. Agora conto con amigos que non sabía que eran tan amigos. Atopeime con grandes sorpresas. Vivín momentos realmente desesperados. Tamén podo dicir que durante todos os anos que fun presidente do Compostela presteille diñeiro a moita xente, por non falar da infinidade de favores que lle fixen a ningúns. Agora, se lles pido algo mo negan. Ás veces penso que fun moi bobo á hora de elixir á xente que me rodeaba na xunta directiva.

—Como é o día a día de José María Caneda?

—Duro. Difícil. Calquera llo pode imaxinar. Pero eu levántome con moita enerxía, trato de ver a vida con moito optimismo. Esta enfermidade non me vai a derrubar. Non podes encerrarte, tes que afrontar cada día con ilusión. Non podes acolloarte, nin coa enfermidade nin co tratamento, pois iso te levaría á tumba. Fago vida normal. Como normal e ás veces non lle fago caso aos médicos. Dinme que non lle conceda entrevistas aos medios de comunicación porque iso me afecta moito á garganta, porque non paro de falar. Pero eu se podo facer 40 entrevistas, pois fago 40 entrevistas. Levo os meus netos ao colexio e iso distráeme, dáme moita forza e enerxía.

—O diagnóstico é agora máis optimista?

—Por suposto que si. Isto ten cura. Levo moito tempo loitando contra este cancro, con síntomas desde hai tres anos. Pasei de 95 quilos a quedar só en 64. Agora xa recuperei moito peso e véxome moitísimo mellor.

«Isto ten cura. Levo moito tempo loitando contra este cancro, con síntomas desde hai tres anos»

Caneda: «Quítanme a metade dos 1.800 euros de pensión»

«Eu podía ser millonario, pero confiei na xente e enganáronme moitas veces. Sempre pensei no Compostela e nunca na miña carteira», lembra José María Caneda.

—Como está vostede agora no aspecto económico?

—Cos millóns de pesetas que cheguei a ter, non é xusto que estea a pasar por esta situación. Teño unha xubilación de 1.800 euros e só cobro a metade. Facenda sácame uns 200 euros cada mes e aínda estou a pagar un crédito de 800 euros do Compostela. Cando recuperei de novo o Compostela, o alcalde Sánchez Bugallo comprometeuse a axudarme con 200.000 euros, paguei débedas pensando nese diñeiro e volveu foderme. O club está onde está agora porque eu o recuperei e grazas a Antonio Quinteiro puiden amortizar parte da débeda dos 200.000 prometidos. Hoxe aínda debo 70.000 euros e estar pagando coa miña pensión

—Cústalle chegar a final de mes?

—Somos doce irmáns. Eles sempre están. O que fan por min nunca poderei pagarllo. Están ao meu lado constantemente. Tamén hai amigos que me axudaron, porque houbo momentos nos que nin sequera tiña para o combustible do coche. Sempre fun honrado co Compostela. En todo momento actuei polo ben do club. Nunca ninguén poderá dicir xamais que roubei un euro do Compostela.

—As súas guerras con Facenda non paran.

—Facenda vai ter que devolverme todo o que me quitou desde o 2008. Cada ano lévame 2.300 euros e sei que ao final vou gañar ese preito. Non teño dúbidas.

«En Primeira División non os hai máis listos que Fabiano, é moi intelixente»

Caneda recibiu moitas chamadas para felicitarlle polo seu aniversario. Unha das que máis lle agradou foi a de Ohen, aquel dianteiro centro nixeriano que tantas alegrías deulle ao compostelanismo.

—Que grandes tempos aqueles.

—Foron marabillosos. Foi unha época extraordinaria. A pena foi que os políticos non souberon estar á altura das circunstancias. Fixéronnos moito dano.

—Vostede e os políticos nunca levaron ben.

—O que fixeron comigo e co Compos non ten nin pés nin cabeza. Foi un atropelo. As débedas que tiña connosco o Concello e a televisión foron un desastre para o club. Todo o mundo lavouse as mans. O Compos desapareceu porque tiña unha débeda de 430 millóns de pesetas [hoxe serían preto de 2,6 millóns de euros]. Eran 170 millóns cos xogadores, 135 con Facenda e 123 coa Seguridade Social. E a nós debíannos nese momento 1.570 millóns de pesetas a televisión [máis de 9 millóns de euros], 200 millóns o Concello, 30 millóns a Consellería de Deportes e había 700 millóns de pesetas na Federación. Se nos tivesen pagado, o Compos tería superávit e nunca desaparecese.

—Sentiuse traizoado?

—Tiro con bala porque teño documentación para pór contra as cordas aos que me fixeron dano a min e ao Compos. En fútbol fun listo, pero fun algo bobo por non saber elixir as amizades. Falloume xente da miña confianza que estaba na directiva. Pero iso é pasado. Teño cousas máis importantes nas que pensar.

—Como ve o Compostela actual?

—Non está a xogar mal, pero para ascender hai que investir. Se non gastas diñeiro non podes subir. O Compostela tería que reforzarse para a segunda volta con dous xogadores veteranos, un para o centro do campo e outro para o ataque. Con dous bos futbolistas ascendería coa gorra. Fai un bo fútbol grazas a Fabiano, que lle dá ao equipo un aire distinto. Hai que sacarlle o chapeu como adestrador. Fabiano é moi intelixente e sabe mover ben as pezas. En Primeira División non os hai máis listos que Fabiano. É unha persoa á que lle teño un gran cariño.

—Cre que o Compos conseguirá cambiar de categoría?

—Se non se inviste non irá a ningún lado. Teno todo para crecer. Non lle vou a pisar o terreo aos que están, aínda que hai xente disposta a pór diñeiro e levar o Compostela moito máis arriba.