O pasado 15 de xullo coñecemos as conclusións do avogado xeral da Unión Europea sobre a controvertida declaración de bienes e dereitos no estranxeiro, legado do exministro Cristóbal Montoro. Estas conclusións proceden da denuncia da Comisión Europea contra o Reino de España, por considerar que o réxime sancionador derivado do incumprimento extemporáneo ou defectuoso da devandita obrigación informativa pode restrinxir liberdades fundamentais.
Ha de lembrarse que para as persoas físicas a principal consecuencia de incumprir a obrigación de comunicar á Administración tributaria os bienes e dereitos que se manteñen no estranxeiro consiste en considerar aqueles (incluso os declarados de forma tardía) como ganancias patrimoniais non xustificadas que non prescriben, esixíndose unha multa do 150% do valor dos devanditos bienes o que, finalmente, tradúcese nunha perda que supera o valor do ben ou dereito non declarado.
Ademais, o incumprimento extemporáneo ou defectuoso leva aparellada tamén a aplicación de multas fixas absolutamente desproporcionadas, superiores ás sancións previstas no ordenamento tributario para infraccións similares.
Pois ben, das conclusións do avogado xeneral da Unión Europea destaca a súa análise respecto ás ganancias patrimoniais non xustificadas. Considera que terían lugar cando a Administración presentase algún indicio de que non se tributou polos ingresos cos que se adquiriron os bienes no estranxeiro. O feito de que se poida probar a súa efectiva tributación pon de relevo a irrelevancia de que prescriban ou non.
Ao seu xuízo, a imprescritibilidade será adecuada ou non en función de que o Estado español dispoña ou non de datos suficientes como consecuencia do sistema de intercambio automático e obrigatorio de información entre estados.
En canto á sanción do 150% do valor dos bienes e dereitos non declarados, o avogado xeneral considéraa proporcional. Di que se trata dunha infracción material que penaliza a elusión do pago do imposto asociado a eses ingresos que non tributaron cos que se adquiriron eses bienes e dereitos.
Para rematar, conclúe que as sancións polo incumprimento ou incumprimento extemporáneo ou defectuoso do modelo 720 son desproporcionadas e discriminatorias pois superan en 15, 50 e 66 veces outras sancións por infraccións similares no ordenamento tributario español, o cal supón un obstáculo á libre circulación de capitais.
As conclusións do avogado xeneral non son o contundentes que ningúns esperabamos. Parece apreciarse unha falta de conexión entre a realidade fáctica e teórica das consecuencias derivadas dos distintos incumprimentos desta controvertida declaración. En calquera caso, agora será o Tribunal de Xustiza da Unión Europea o que decidirá sobre un réxime sancionador cuxa validación, aínda que só fóra en parte, sería un durou revés para o noso Estado de dereito.