O crime de Asunta cumpre 11 anos con máis especulacións que dúbidas reais sobre os feitos

Xurxo Melchor
Xurxo Melchor SANTIAGO / LA VOZ

GALICIA

En el lugar en el que apareció el cuerpo de Asunta se colocaron ayer flores como recuerdo de la niña
No lugar no que apareceu o corpo de Asunta colocáronse onte flores como recordo da nena XOAN A. SOLER

A contundencia das probas contrasta coas sombras que seguen proxectando sobre o caso documentais e series

19 sep 2024 . Actualizado á 14:17 h.

Na historia criminal hai outros casos de pais e nais que, xuntos, matan os seus fillos, pero custaría atopar un precedente parecido ao de Asunta Basterra Porto, cunha secuencia tan planificada e fría. Iso é o que o converte nun crime único, do que agora que se cumpren once anos e do que se segue falando cun enorme interese, azuzado pola estrea este ano dunha serie en Netflix que, como un documental anterior e ningúns outros libros e traballos publicados en diferentes soportes, avivan unhas especulacións sobre a culpabilidade dos dous condenados, Rosario Porto e Alfonso Basterra. Pero estas especulacións non se corresponden con a contundencia do relato que foi declarado probado no xuízo e que corroborou en última instancia o Tribunal Supremo ao resolver o recurso de casación.

Asunta tiña 12 anos cando o 21 de setembro do 2013 la matan os seus pais, que se divorciaron en xaneiro dese ano. O seu cadáver aparece ao día seguinte nunha pista forestal no lugar de Feros, en Teo, a uns catro quilómetros da casa que Rosario Porto herdara dos seus pais noutro punto dese concello, Montouto. Non está tirada de calquera xeito, senón depositada con coidado no chan, un detalle que denota que quen a deixaba alí coñecíana.

A Policía Xudicial da Garda Civil na Coruña, que ademais do de Asunta resolveu casos tan complicados como o de Diana Quer ou Elisa Abruñedo, toma entón as rendas da investigación. Para reconstruir as últimas horas con vida da nena, que foi adoptada en Chinesa, pregunta a Rosario Porto, que na súa primeira versión relata que ese día os tres comeron xuntos na casa de Basterra e que antes das 18 horas deixouna soa no piso no que ambas as vivían, estudando no seu cuarto, e que ela fora á casa de Teo a buscar unhas cousas. Afirma que regresou sobre as 21 horas e que a pequena xa non estaba no piso, polo que tras preguntarlle ao pai e a varios amigos decidiron interpor a denuncia por desaparición.

Esa primeira versión, confirmada por Basterra, que di que el quedara na súa casa toda a tarde lendo, pronto se demostra falsa. Os gardas que revisan as cámaras de videovixilancia da zona detectan o coche de Rosario Porto na súa viaxe cara a Teo. A sorpresa é que non vai soa. No asento do acompañante hai unha figura que viste camiseta branca e que os axentes identifican como Asunta. Esa mentira, que as súas versións posteriores non conseguiron xustificar, convértena en sospeitosa e levan á súa detención.

O olfacto policial xa fixera que os axentes quixesen antes inspeccionar a casa de Teo porque estaba situada moi preto da pista na que apareceu o cadáver. Porto e Basterra son reticentes, pero ao final vense obrigados a acompañar ao chalé aos investigadores. Nada máis chegar, Rosario, moi nerviosa, di que ten que ir ao baño e lánzase escaleiras arriba cara a un cuarto. Un dos gardas sospeita e séguea. Alí atopa unha papeleira na que, para a súa sorpresa, hai un anaco de corda laranxa idéntica á que acababa de ver na escena do crime e coa que ataron os pés e mans da nena. Ademais, hai un amasillo de papeis húmidos e unha máscara. Nun deses clínex despois acharase ADN da nai e da filla, e todo apunta a que foi o elemento co que se asfixiou á pequena ata a morte.

A autopsia achega tamén evidencias contundentes. Asunta foi drogada ese día cunha dose tóxica de lorazepam equivalente a 27 comprimidos, que lle foron fornecidos na comida que os tres celebraron na casa de Basterra e que el preparou. Iso converte ao pai en sospeitoso, como tamén que fose el quen comprase eses medicamentos en grandes cantidades e o que levase á nena varias veces completamente drogada a actividades extraescolares e non lle dese importancia cando as profesoras lle alertaban de que Asunta quedaba durmida. Dicía que era porque lle daban un remedio para unha alerxia que quedou demostrado que a pequena xamais padeceu. E é que á nena lle han estado a fornecer ese mesmo sedante desde polo menos tres meses antes da morte.

Pero, ademais, Basterra tamén mentiu. Non quedou toda a tarde na casa lendo, como dixo, senón que foi visto por unha amiga de Asunta onda a súa filla xusto antes de que Rosario a recollese no coche para levala a Teo para asasinala. Iso tamén quedou probado no xuízo.

Con tal carga de proba, sobre o caso sempre sobrevoará a incógnita de por que uns pais que adoptaron a unha nena na China matárona tan cruelmente 12 anos después. Rosario Porto levouse os seus segredos á tumba, porque se suicidou o 18 de novembro do 2020 no cárcere de Brieva (Ávila). Alfonso Basterra segue cumprindo a pena de 18 anos de cárcere á que ambos foron condenados. Guarda silencio, pero segue asegurando que é inocente e xa anunciou que escribirá un libro cando saia do cárcere.

As datas crave do crime 

Esta é a cronoloxía dos momentos máis impactantes do asasinato que conmocionou a Galicia:

21 de setembro de 2013

Drogada e asfixiada ata a morte. Rosario Porto e Alfonso Basterra forneceron unha dose tóxica de lorazepam á súa filla, levaron á casa de Teo e alí a nena foi asfixiada ata a morte drogada e atada para que non puidese defenderse. Os pais denuncian a desaparición da nena.

22 de setembro de 2013

O cadáver aparece nunha pista en Teo. Dous homes que pasaban nun coche ven tirado na cuneta dunha pista en Teo o corpo sen vida de Asunta, cuxa desaparición fora denunciada o día antes polos pais para ocultar o crime.

24 de setembro de 2013

A nai, detida no velorio. A Garda Civil detén a Rosario Porto no mesmo tanatorio de Santiago no que se estaba velando a Asunta. O arresto deixou pampos aos amigos da muller, moi coñecida na capital galega.

27 de setembro de 2013

O xuíz Taín envía a prisión aos pais. Tras a detención da nai da nena, o xuíz Vázque Taín fixo despois o mesmo co pai e enviou a ambos a prisión preventiva tras tomarlles declaración. Xa non sairían nunca máis do cárcere.

29 de setembro de 2015

Comeza o xuízo na Audiencia Provincial. Tras unha investigación embazada polo erro cometido no laboratorio da Garda Civil no que a camiseta de Asunta manchouse do seme dun terceiro, o xuízo empezou na Audiencia de Santiago. 

30 de outubro de 2015

A xurado condena aos pais por asasinato. Non houbo a máis mínima fisura nin dúbida no xurado popular, que por unanimidade condenou a Rosario Porto e a Alfonso Basterra polo asasinato da súa filla. O xuíz impuxo despois a ambos os 18 anos de cárcere.

22 de novembro de 2016

O Tribunal Supremo confirma as penas. Do mesmo xeito que fixo antes o Tribunal Superior de Xustiza de Galicia, o Supremo confirmou as penas ás que condenaran aos pais e asasinos de Asunta, rexeitando de plano os seus recursos.

18 de novembro de 2020

Rosario Porto afórcase na súa cela. Tras dous intentos anteriores nos que non quedou moi claro se quixo quitarse a vida ou chamar a atención, unha Rosario Porto cada vez máis alterada en prisión aforcouse na súa cela co cinto do seu bata.