O novo «arqueódromo» de Ferrol estréase este venres no Torrente Ballester coa visita do primeiro grupo de escolares
24 ene 2024 . Actualizado á 11:17 h.No novo «arqueódromo» do centro cultural Torrente Ballester de Ferrol os nenos poderán coñecer a pioneiros da arqueoloxía como Howard Carter, descubridor da famosa tumba de Tutankamón, ou Emiliano Aguirre, paleontólogo ferrolán que sacou á luz o xacemento de Atapuerca. Tamén descubrirán as escavacións arqueolóxicas que levou a cabo a UDC en países como Siria e Palestina. Pero seguramente co que máis gozarán será desenterrando os ósos e obxectos que se ocultan baixo a area no miniyacimiento que se recrea na sala: desde un torques e cerámica castrexa ata unha tumba do reino suevo, pasando por moedas ou restos dunha casa de época romana. «Por suposto non son reais, senón réplicas, pero están tan ben feitas que ningunhas parecen de verdade. Os nenos van pasar fenomenal», comenta entusiasmada Lucía Brage, doutora en Protección do Patrimonio Cultural.
Ela será a encargada de guiar aos nenos neste novo espazo didáctico —único en Galicia polo seu carácter permanente—, que foi creado ao abrigo da Cátedra de Arqueoloxía e Educación Patrimonial da Universidade da Coruña (UDC) e o Concello de Ferrol, que tamén promove a escavación do castro de Esmelle. «Nunha sociedade na que os nenos están tan enganchados ás pantallas e ao mundo dixital, este espazo reivindica o traballo manual como medio para achegarnos ao pasado e agardamos que sirva tamén para espertar futuras vocacións pola arqueoloxía e a historia», apunta Juan Luis Montero Fenollós, profesor da UDC e director da cátedra.
O «arqueódromo» estréase o día 26 de xaneiro coa primeira visita dun grupo escolar —unha trintena de estudantes de primeiro da ESO do colexio Cristo Rey—, e a partir de entón, abrirá todos os venres en período lectivo, de xeito totalmente gratuíto. A acollida, segundo asegura Lucía Brage, foi «bo» e desde o primeiro momento no que se anunciou a iniciativa «o teléfono non deixou de soar». «Xa o temos case todo reservado ata finais de maio, aínda que aínda quedan algún día solto en febreiro e marzo e tamén temos ocos para xuño», advirte.
Pero, en que consistirá a visita ao «arqueódromo»? Brage explica que a sesión durará unha hora e cuarto e comezará cunha aproximación á arqueoloxía, para que os nenos saiban que esta ciencia non consiste só en descubrir «tesouros», senón tamén en «ler a terra», «pór os obxectos no seu contexto histórico» e «descubrir o que nos poden revelar do pasado». Despois, os escolares escavarán con pequenas pas e brochas no caixón de area do «arqueódromo» (a cada un asignaráselle unha cuadrícula), onde se atopan ocultas as réplicas dos obxectos de distintos períodos. E tras facer un esbozo do seu achado in situ e deixar rexistrada a súa posición, pasarán a un pequeno laboratorio para analizar as pezas, e con axuda dunhas fichas, «intentar polas no seu contexto histórico».
Ademais, tras o traballo de campo no «arqueódromo», o grupo de escolares tamén poderá participar nunha visita guiada á exposición Orixes II, que foi inaugurada o pasado venres no Torrente Ballester.
A mostra saca á luz os resultados da primeira campaña de escavacións levada a cabo o pasado verán no castro de Esmelle, outro dos «proxectos estrela» da Cátedra de Arqueoloxía xunto coa posta en marcha do «arqueódromo». A través de seis paneis explicativos, algunhas das pezas achadas e un audiovisual, Orixes II reivindica a recuperación desta xoia patrimonial, esquecida baixo a vexetación durante séculos, que a cátedra aspira a seguir escavando durante os próximos anos para convertela nun «gran parque arqueolóxico».