España e o Reino Unido negocian que Xibraltar entre no espazo Schengen

Gonzalo Bareño Canosa
Gonzalo Bareño MADRID / LA VOZ

ESPAÑA

La frontera con Gibraltar, en una imagen de este martes
A fronteira con Xibraltar, nunha imaxe deste martes A. CARRASCO RAGEL / EFE

Os españois poderían cruzar libremente a fronteira, e os británicos, só con pasaporte

23 dic 2020 . Actualizado á 08:35 h.

O Goberno español negocia un acordo co do Reino Unido para evitar que o enreixado que separa La Línea de la Concepción (Cádiz) de Xibraltar convértase nunha fronteira exterior da Unión Europea cando se consome o brexit. Algo que implicaría o establecemento dun control fronteirizo de pasaportes para todos os que a crucen, coa excepción das 15.000 persoas rexistradas como traballadores transfronteirizos, aos que xa ampara un acordo en vigor. Aínda que esas negociacións están avanzadas, a ministra de Asuntos Exteriores, Arancha González Laya, lembrou que «se non hai ningún cambio», a partir do 1 de xaneiro o paso ao Penedo converterase nunha «fronteira externa» da UE. Con todo, o Goberno español confía en pactar co Reino Unido unha fórmula que o impida. «Cabe aínda a posibilidade de que se poida chegar a un acordo» sinalou a ministra, que insistiu en que ese é «o desexo» e «a filosofía» de España, que está «a tratar de chegar a un arranxo».

 Apertura de voos a 26 países

Ese acordo, para o que as negociacións están moi avanzadas, implicaría unha entrada de facto de Xibraltar no territorio Schengen, de maneira que os cidadáns británicos que queiran acceder a Xibraltar terían que pasar un control de pasaportes, mentres que os españois que queiran entrar no Penedo poderán facelo libremente sen ningunha vixilancia. Esa será unha dos paradoxos que se abrirán no caso de que frutifiquen as negociacións no marco dos acordos para o brexit. Os xibraltareños, a diferenza do resto de cidadáns do Reino Unido, poderán viaxar libremente por España e polos 26 países que subscribiron o tratado de Schengen.

Segundo publicou o luns o diario O País, o acordo que ultiman España e o Reino Unido implica que Xibraltar non tería a partir do brexit unha fronteira terrestre para os europeos que entren no seu territorio, pero dispoñería dunha fronteira aeroportuaria reforzada. O pacto permitiría ao Penedo abrir voos aos 26 Estados membro do acordo Schengen, (22 da Unión Europea máis Noruega, Suíza, Islandia e Liechtenstein». Na actualidade, só permiten voos cara a e desde Gran Bretaña. Fabián Picardo, ministro principal de Xibraltar, xa anunciou a pasada fin de semana que «un acordo ao estilo de Schengen sería o máis positivo».

No referendo sobre o brexit, en Xibraltar houbo un 96% de votos contrarios a sáldaa do Reino Unido da UE. E, desde entón, o Goberno da colonia británica avogou por unha solución específica para o seu territorio que lle permita manter a vinculación coa UE. O último escollo para definir a nova relación de Xibraltar coa Unión Europea tras o brexit está en encaixar a decisión sobre quen farase cargo no enreixado que separa La Línea de la Concepción de Xibraltar do control dos viaxeiros que cheguen ao Penedo.

 Sen policía española

Segundo a información publicada, o Goberno de Pedro Sánchez aceptou xa que durante un período transitorio ese labor non sexa realizada por policías españois, senón axentes de Frontex, a Axencia Europea da Garda de Fronteiras e Costas. O Executivo de Xibraltar opoñíase firmemente á presenza de policías españois no seu territorio. E, ante a resistencia de Picardo, o Goberno español renunciou temporalmente a esa visibilidade das súas forzas de seguridade. O control de pasaxeiros levarían a cabo por tanto axentes de Frontex onda os policías xibraltareños, tanto no aeroporto como no porto de Xibraltar.

Pero hai aínda un aspecto que impide pechar o acordo. Madrid esixe que eses axentes de Frontex instalados en Xibraltar dean conta das súas actuacións ás autoridades españolas. O Goberno de Picardo pretende, con todo, que a Axencia Europea de Fronteiras e Costas leve a cabo eses controis sen relación coa autoridade española. Algo que o Goberno considera inaceptable. De non chegarse finalmente a un acordo sobre esta cuestión, o 1 de xaneiro a fronteira será externa á UE.

Marrocos insiste en que Ceuta e Melilla están «ocupadas»

 G. B.

«Non hai tema. Ceuta e Melilla son españolas. Iso coñéceo moi ben o Goberno marroquí. Isto non o discute o Goberno de España nin o discutimos neste país». Un día despois de que o primeiro ministro do reino alauí, Saadeddine O Othmani, afirmase nunha entrevista que Ceuta e Melilla «son marroquís como o Sahara», o Executivo mostrou, por boca da vicepresidenta primeira, Carmen Calvo, a máxima contundencia na resposta. O Goberno convocou de urxencia o pasado luns á embaixadora de Marrocos en España, Karima Benyaich, á que a secretaria de Estado de Asuntos Exteriores, Cristina Gallach, pediu explicacións, trasladándolle que «España espera de todos os seus socios respecto á soberanía e integridade territorial do noso país». Benyaich aclarou nesa reunión que a postura de Marrocos en relación con Ceuta e Melilla non cambiou, polo que segue sen recoñecer a soberanía española sobre as dúas cidades e considéraas «ocupadas». Así o explicou a ministra de Asuntos Exteriores, Arancha González Laya.

O Goberno de Marrocos non fixo, con todo, onte ningún comentario sobre a cuestión, nin tampouco a axencia oficial de noticias MAP publicou a noticia sobre a chamada á súa embaixadora en España. Nas súas declaracións, o primeiro ministro marroquí asegurou que o seu país tratará con España o tema de Ceuta e Melilla despois de solucionar o conflito do Sahara Occidental.

 O PP culpa ao Gobierno

Pese ao intento do Executivo de eludir calquera debate sobre esta cuestión, o PP reaccionou en termos moi duros. A súa voceira no Senado, Javier Maroto, achacou o «problema» que hai entre Marrocos e España á «debilidade» do Gobierno de Pedro Sánchez en política exterior e as diverxencias entre os dous partidos do Executivo de coalición. «Como hai dous e din dentro do propio Executivo cousas distintas, non fan máis que meterse en leas innecesariamente», indicou, engadindo que hai ministros «meténdose en leas con Marrocos» e outros «intentando arranxar as leas que provocan os ministros que van contra os intereses xerais de España».

O Goberno de Ceuta, presidido por Juan Vivas, do PP, expresou nun comunicado o seu «apoio e respaldo» a «todas as actuacións» que realice o Executivo español para «defender coa debida firmeza a nosa soberanía e integridade territorial». Algo que, ao seu xuízo, é «unha obrigación inescusable que debe ser causa de todos». Respecto ás declaracións do primeiro ministro marroquí, o Goberno ceutí indica que «carecen de todo fundamento e merecen o máis absoluto rexeitamento». O PSOE e o PP de Melilla rexeitaron tamén a reivindicación de Marrocos.