Razóns para que a Alameda sexa ben de interese cultural

Antón lois EDUCADOR AMBIENTAL VIGO@TIERRA.ORG

VIGO

cedida

Unhas xornadas promoveron esta semana a máxima protección para a contorna

16 nov 2025 . Actualizado á 05:00 h.

O pasado xoves, a iniciativa da Asociación Veciñal Vigo Centro, e con cheo total, celebrouse unha xornada divulgativa sobre a Alameda, as súas raíces e o seu futuro. É parte da campaña para conseguir a súa declaración como ben de interese cultural (BIC). Imos cun breve resumo do que aprendemos.

Antonio Rigueiro, un dos referentes en investigación e xestión forestal de Galicia (catedrático emérito dá Universidade de Santiago de Compostela e presidente dá Asociación Forestal de Galicia) e autor do informe botánico presentado na solicitude do BIC, describiu a riqueza botánica da Alameda, que coñece ben; pois foi uns dos autores do catálogo de árbores singulares de Vigo e expuxo unha pertinente proposta sobre a substitución do arboledo que, de xeito natural ou inducido polo seu deficiente mantemento, está a desaparecer.

Argumenta que unha administración responsable debería actuar con prevención e plantar no viveiro municipal exemplares das especies presentes na Alameda para substituír as baixas con árbores que tivesen un porte respectable. Isto partiría da base de que no Concello se expuxesen substituír as baixas e facelo, ademais, coas mesmas especies. Non parecen estar polo labor de ningunha das dúas cousas. Expuña tamén Rigueiro que, ademais das Casuarinas, existen outros exemplares na Alameda que poderían con todo merecemento figurar no Catálogo Galego de Árbores Senlleiras.

A continuación, Pilar Vela (doutora en Ciencias Biolóxicas e xefa de servizo da Estación Fitopatolóxica do Areeiro, outro dos referentes en investigación forestal) explicounos con rigor e sentimento, pois a Alameda foi o xardín da súa infancia. Os problemas de conservación que presenta o arboledo, provocados en parte polo seu pecado orixinal (asíntase sobre un chan pobre en nutrientes ao ser un espazo de recheo gañado ao mar) en parte pola deterioración lóxica da idade nun arboledo que inclúe moitos exemplares que superan o século de idade e fundamentalmente por un deficiente coidado e mantemento. A compactación do chan, podas excesivamente agresivas e sen aplicar pasta cicatrizante, infeccións de fungos como a armiliaria, presenza de nematodos (indicadores de estrés nas raíces), copas pouco desenvolvidas (que indican escaseza de alimento), exceso de rega do arboledo, inclinacións excesivas, eventos multitudinarios que inclúen a instalación de casetas ou tendidos de cableado polas ramas e un longo, rematan formando a tormenta perfecta que está a ameazar a Alameda.

Tamén participaron Nacho Hortas (explicando os antecedentes do ensanche, a efectos da solicitude do BIC), Jose Luis Varela (contounos a historia da Alameda e o seu papel na sociedade viguesa) e, finalmente, Mercedes Bangueses, que nos descubriu o notable patrimonio de escultura pública que alberga a Alameda. Dicía Proust que nada é un tesouro ata que se perde. Todas as organizacións de todo tipo que defendemos a declaración da Alameda como ben de interese cultural non queremos perdelo.

No pasado pleno do Concello, o BNG presentaba un rogo solicitando o apoio do goberno municipal á declaración de BIC para a Alameda. Respondía a primeira tenente de alcalde, e responsable de patrimonio histórico, para negarse («oposición total, o firme quen o firme» literalmente). Argumentaba Carmela Silva, tras a habitual descualificación aos colectivos como «antivigo», «antinavidad» ou «politizados», a negativa dese apoio ao afirmar que a Alameda non necesitaba máis protección porque «xa está ao coidado do Concello». Acertou Carmela Silva no seu diagnóstico: ese é, precisamente, o principal problema da Alameda.