O día que naceu o laboratorio galego do motor

Jorge Lamas Dono
jorge lamas VIGO / LA VOZ

VIGO

CAPOTILLO

O 3 de outubro do 2002, o entón príncipe de Asturias, Felipe de Borbón, inaugurou o Centro Tecnolóxico de Automoción de Galicia nas instalacións do polígono porriñés da Granxa

15 oct 2025 . Actualizado á 01:09 h.

«Daremos a batalla por ser un centro piloto en España e dominar o mercado dos lanzamentos», afirmou Javier Riera, presidente da Fundación Centro Tecnolóxico da Automoción de Galicia, o 3 de outubro do 2002. Aquel día, o entón príncipe de Asturias, Felipe de Borbón, inauguraba as instalacións do laboratorio do automóbil no polígono da Granxa, no Porriño. O proxecto arquitectónico fora asinado por César Portela.

Tres anos antes, a Xunta dera o primeiro paso ao comprometer 1.900 millóns de pesetas no desenvolvemento do proxecto, unha iniciativa do Clúster de Empresas da Automoción de Galicia, creado en 1997. Quen propuxo a idea, dentro do clúster, foron Javier Riera, entón director da planta de Citroën, e Antonio Vega, propietario do grupo Viza.

Naquel momento, dicíase que o CTAG asumiría a coordinación da innovación e o desenvolvemento do sector automobilístico en Galicia. Con todo, o desenvolvemento do proxecto foi atrasándose ata marzo do 2002, momento en que empezou a funcionar. Antes, Zona Franca vendera os terreos necesarios no polígono porriñés.

En La Voz de Galicia do 4 de outubro do 2002 recollíanse unhas declaracións de Javier Riera nas que resumía as intencións do proxecto: ««A aposta de futuro é o desenvolvemento sostido e sostible da masa crítica que xeramos, e para ser competitivos fai falta un centro tecnolóxico próximo».

A construción e posta en marcha do CTAG supuxo un investimento de 18 millóns de euros, na súa maioría achegados pola Consellería de Industria. O plan de negocios do centro estimaba entón que o limiar de autofinanciación acadaríase no ano 2004 e, a partir desa data, os beneficios que se xerasen serían integramente reinvestidos nas instalacións, como foi así desde entón. No CTAG traballaban nos seus primeiros momentos 41 titulados, nunha superficie de 9.000 metros cadrados. Contaba con nove laboratorios de I+D+i en procesos e en produtos, e un laboratorio de impacto, no que se contrastaba a resistencia ao choque dun vehículo e o seu comportamento para garantir a seguridade pasiva de pasaxeiros e peóns mediante unha catapulta inversa.

Aquela foi unha das salas que visitou o príncipe de Asturias o 3 de outubro do 2002, para o que se simulou un impacto, unha operación cuxo custo ascendía a 12.020 euros e que reducía o gasto nos ensaios que ata entón realizábanse nas fábricas de automóbiles con prototipos.

Durante a visita ás instalacións, o actual monarca puido coñecer datos singulares daquelas instalacións, como o prezo dos dummies ou manequíns que se usaban nos ensaios de impacto. Oscilaba entre os 90.000 e os 180.000 euros. Dicíase que calzaban obrigatoriamente o zapato de paseo empregado polos marines norteamericanos.

A partir de entón, o CTAG converteuse no laboratorio de probas para avanzar en distintos aspectos técnicos e de seguridade dentro da industria da automoción. Por exemplo, no 2006 estudábase o impacto das temperaturas nos vehículos. Ese mesmo ano creouse a Fundación CTAG, participada pola Xunta de Galicia e diferentes empresas do sector.

Un dos grandes fitos do CTAG sitúase no 2015. Aquel ano, un modelo C4 Picasso robotizado, fabricado na planta de PSA Vigo, hoxe Stellantis; e equipado con enxeñería do Centro Tecnolóxico de Automoción de Galicia (CTAG) transitou en modo autónomo, sen mans ao volante, desde Vigo ata o centro de Madrid. Foi un acontecemento inédito en España e en Europa, e converteuse no primeiro paso dunha revolución histórica na industria do motor e na automovilidad.

Nesa mesma liña, o Centro Tecnolóxico de Automoción de Galicia forma parte desde hai tres anos dun megaproyecto europeo formado por un consorcio de 41 membros que busca o desenvolvemento deste tipo de vehículos co obxectivo de que poidan verse polas estradas comunitarias de forma fluída no 2030. Hi-Drive conta coa participación dos principais fabricantes de vehículos do continente e está liderado polo grupo Volkswagen nunha iniciativa de 37,4 millóns de euros.

De forma paralela, o centro tecnolóxico galego avanza no seu minibús autónomo, parecido a un vagón de metro de 12 prazas, capaz de acadar os 40 quilómetros por hora con autonomía de ata 11 horas. A Lanzadeira, así se chama o modelo, «é unha lanzadeira autónoma, de última milla, para traxectos curtos». «Vén non a substituír a outros medios de transporte, senón a complementalos», explicaba hai un mes a La Voz o CTAG.

Actualmente, cun equipo de máis de 800 profesionais e máis dun 70% de actividade internacional, o CTAG é o socio tecnolóxico ideal para desenvolver produtos innovadores para o sector de automoción, segundo indícase na súa propia páxina web. Os campos de competencias clave onde CTAG concentra a súa actividade son os novos materiais, os procesos de fabricación, a simulación, os ensaios, a electrónica, a ergonomía e o confort e a xestión da innovación.

Desde as súas orixes, o Centro Tecnolóxico da Automoción de Galicia foi dirixido polo economista Luis Moreno, que procedía da xerencia do Clúster de Empresas de Automoción de Galicia.