Investigan o chumbo que impide pescar volandeira na ría de Vigo hai anos

Xa hai moitos anos que está prohibido pescar volandeira na ría de Vigo e, por tanto, vendela. Consumila é un grave risco para a saúde porque o chumbo que concentra na súa vianda supera o límite aconsellado para o consumo humano. Como o Fondo Europeo Marítimo, de Pesca e Acuicultura (Fempa) promove a conservación dos ecosistemas mariños e a recuperación e conservación dos seus recursos biolóxicos, a Consellería do Mar e o Ministerio de Ciencia aliáronse para investigar «os factores biolóxicos que afectan á acumulación de chumbo en volandeira, e da dispersión e orixe do chumbo nos bancos marisqueiros ao longo da ría de Vigo», tratando de analizar que pasou con «o orixinario da antiga fábrica de cerámica», a desaparecida Pontesa.

Non aparece especificado no convenio de cooperación, pero co estudo xéranse expectativas de que podería sentar as bases para que algún día sexa posible volver extraer volandeira na ría viguesa, co cal os pescadores recuperarían unha fonte de ingresos.

Cun investimento de 98.500 euros e un cronograma de traballo que comezará o próximo outubro e prolongarase ata setembro do 2027, a investigación coordinaraa desde Vigo o Instituto Español de Oceanografía (IEO) e participarán o Instituto de Investigacións Mariñas (IMM), ambos os adscritos ao Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC), que depende do Ministerio de Ciencia.

Paula Sánchez e Patricia Fernández, investigadoras do IEO vigués que lideran o estudo, engaden que o proxecto tamén involucra á Universidade de Vigo e á Asociación de Marisqueo á boia da Ría de Vigo, que preside David Fernández, á súa vez secretario da confraría de pescadores de Cangas, onde ata o 2015 concentrábanse a maioría das vendas de volandeira nas lonxas da ría viguesa.

O bivalvo tarda en expulsar metais e toxinas, pero o que se vende «non ten problema, vén doutras rías»

Paula Sánchez e Patricia Fernández explican que desde Cangas vanse realizar a mostraxe e a cartografía dos bancos de volandeira, pero tamén se analizarán os isótopos de sedimentos da ría, do que se ocupará a Universidade de Vigo. «Nós analizaremos os resultados nos laboratorios e estudaremos as correntes e os factores biolóxicos. Os traballos van comezar en outubro e van durar dous anos», especifican.

Aclaran que «a ría de Vigo non está moi contaminada, pero si máis que outras rías e non sabemos a que débese, é o que imos buscar. Hai que ter en conta que no fondo da ría hai moitos restos de pintura de chumbo procedentes de Pontesa e tamén doutras orixes. Non sabemos se son de verteduras de industrias, de barcos… É o que imos buscar», engaden.

Paula Sánchez quere deixar claro que a volandeira que se vende nos mercados de Vigo e do resto de Galicia «non ten problema porque procede de Arousa e doutras rías». Iso si, apostila que na ría viguesa tampouco se pode capturar o relojito, a ameixa reloxo.

O biólogo Iago Soto é o presidente da confraría de Vigo, que aglutina a cen mariscadores. Apunta que a volandeira atópase a «15, 20 ou 30 metros de profundidade», sobre a area do fondo. Deste bivalvo epifaunal, como a vieira ou a zamburiña, sinala que «ten unha metabolismo lento para expulsar o metais e toxinas. Tarda meses e meses» en eliminar o chumbo que impide pescala na ría viguesa porque por ese metal pesado non é apta para consumo humano.

Poxáronse 880 toneladas en Cangas, Redondela e Vigo ata o 2015

A volandeira (Aequipecten opercularis) é un molusco bivalvo cuxa cuncha ten dúas orellas, mentres a zamburiña (Chlamys varia) só conta cunha. Zamburiñas é o nome co que se venden as xenuínas, pero tamén hai quen o emprega cando en realidade ofrecen volandeiras. Ambas as poden ser galegas, ao contrario que as vieiras do Pacífico, que se estenderon  entre a hostalería presentándoas como zamburiñas.

Ata o 2015 vendéronse en tres lonxas da ría de Vigo 880 toneladas de volandeira, segundo PescadeGalicia. Do 2000 ao 2015, case 656 na de Cangas onde xeraron preto de 1,5 millóns de euros. Do 2005 ao 2010, na de Redondela poxáronse 169 toneladas e na de Vigo, 59 entre o 2004 e o 2010.

---

---

---