Escocia expulsará ao arrastre e a artes fixas de caladoiros de pesca históricos

Pouco durou a tranquilidade de saber que a flota galega ía poder seguir faenando en Gran Sol ata o 2030. O primeiro sobresalto chegou apenas catro meses despois de que Starmer, primeiro ministro británico, e Von do Leyen, presidenta da Comisión Europea en presenza do presidente do Consello, Antonio Costa, renovasen en maio o acceso mutuo aos seus respectivos caladoiros de pesca ata o 2038. Ocorre que o Goberno de Escocia anunciou que o próximo 16 de outubro entrarán en vigor unha serie de medidas de ordenación pesqueira para un total de 42 áreas mariñas protexidas situadas entre as 12 e as 200 millas da costa, e esas normas pon límites á actividade pesqueira con determinadas artes. En definitiva, que veda amplas zonas de pesca ao arrastre, pero non só ao arrastre, tamén ás artes fixas, como o volante, os rascos, o petisco, as nasas... Nin que dicir ten que na flota se ha reavivado a pantasma das 87 vedas, esas que impuxo a Comisión Europea polo cantil do Atlántico que baña catro países e que causou un grave prexuízo ao palangre (mal denominado, segundo informes que manexa o sector) de fondo. Porque, ademais, os polígonos que debuxou ocupan caladoiros habituais da flota galega, ningúns de longa tradición, como o Rockall ou o Rossmary Bank.

«De que válenos o acceso mutuo se despois nos van vedando zonas? Acceso onde?», esgrime Juan Carlos Corrás, xerente da coruñesa Pescagalicia-Arpega-Obarco.

Certo que as medidas non só se aplican á flota comunitaria. Tamén a británica está afectada. Pero non hai que esquecer que moitos deses barcos teñen capital galego por máis que ondeen a Union Jack e que as zonas que se restrinxen son áreas históricas das embarcacións con ascendencia galaica. O Rockall, sen ir máis lonxe. Ou a zona ao oeste das illas Shettland.

O peor de todo é que a flota coñeceu a existencia desta normativa aprobada no Parlamento escocés tan só agora, con pouco máis dun mes de antelación á súa entrada en vigor e a escasos días de que se pechase a consulta: o 12 de setembro, prazo que foi ampliado ata o 29, por iso é polo que asociacións e organizacións estean a apresurar a enviar alegacións e apreciacións.

Está por ver se producen efecto, posto que xa houbo unha consulta (do 19 de agosto ao 14 de outubro do 2024) que, ao non formar xa o Reino Unido parte da UE, non foi comunicada aos Consellos Rexionais Consultivos (CCR) afectados, como o de augas do norte. Nese proceso recibíronse 3.881 respostas válidas, o 97% por parte de particulares e o 3% de organizacións profesionais, resume o Goberno escocés que, sinala así mesmo que «as respostas de campaña representaron o 95%».

España, neutral

Nese proceso si participou o Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación española, pero non para oporse, senón para declararse neutral. Nos comentarios, iso si, deixou constancia de que esa protección ambiental debería estar apoiada pola mellor información científica dispoñible e ter en conta os aspectos sociais e económicos dos sectores afectados.

Os gransoleiros da Coruña, sen dúbida que o están. Segundo Corrás, os da súa asociación son «ao redor de 25 pesqueiros (principalmente de enmalle e palangre de fondo), que empregan entre 400 e 450 traballadores cunha facturación aproximada de entre 25 e 30 millóns de euros, verán limitada dun 25% a un 50% —dependendo da arte de pesca e da nacionalidade do buque— a súa actividade en caladoiros nos que operan desde hai máis de 40 anos».

Kadis admite que a medida terá impacto e velará por que se axuste ao acordo posbrexit

Cando coñeceron os vetos que Escocia prevé aplicar a partir do 16 de outubro en 42 zonas das súas augas, os consellos consultivos de Augas do Nort (CC-ANOC) e do mar do Norte (NSAC) enviaron unha carta ao comisario de Pesca e Océanos, Costas Kadis. Este confesou tamén a súa preocupación polo escaso prazo de consulta, que, segundo dixo, o Reino Unido ampliou tras a petición da Comisión Europea, e admitiu «os posibles efectos que as medidas propostas poderían ter nas flotas comunitarias que faenan nas zonas» limitadas.

O chipriota afirma que o Executivo comunitario segue con atención o asunto e, de feito, el mesmo expuxo ao Reino Unido as preocupacións «no momento do anuncio», á parte de que no cume dos Océanos celebrada en xuño destacou «a importancia da transparencia, o equilibrio e a participación temperá dos Estados afectados».

Porque aínda que é certo que o Reino Unido ten dereito, en virtude del Tratado de Comercio e Cooperación (TCA), a adoptar medidas de conservación nas súas augas, estas «deben cumprir os principios e obrigacións» establecidos no acordo posbrexit.

E mentres a Comisión calibra as posibles repercusións e revisa «os documentos de consulta e as opcións de xestión establecidas para acadar os obxectivos de conservación», Kadis anima a todos os Estados membro e partes interesadas a que presenten respostas sólidas e baseadas en probas á consulta antes do 29 de setembro.

---

---

---