En España hai seis prácticas, cinco civís e unha militar, que se ocupan de asesorar a capitáns nas entradas e saídas de porto
18 may 2024 . Actualizado á 04:46 h.O 18 de maio foi instaurado no 2021 como Día Internacional da Muller no Sector Marítimo. Naceu coa finalidade de que dar máis visibilidade á parte feminina do sector. O lema elixido para este 2024 é o de Perspectivas seguras: as mulleres forxan o futuro da seguridade marítima, que recoñece o papel fundamental que desempeñan para mellorar as medidas de seguridade, xa sexa en calidade de profesionais do sector marítimo ou en postos directivos. Dentro deste grupo de mulleres en España podemos destacar ás seis que exercen como prácticas de porto: cinco civís e unha militar.
Coñécese co termo de practicaje ao servizo de asesoramento obrigatorio consistente en facilitar a entrada e saída de buques a un porto. Para un capitán dun buque, a manobra de entrada nun porto quizá sexa a máis delicada de todas as que poida realizar no mar, e para executala disporá na dirección náutica do asesoramento dun práctico, que adoita levar o peso da manobra. Leste, xunto ao capitán ou comandante do buque, deberá velar tanto pola seguridade do buque e das persoas, como das instalacións portuarias e o medio ambiente.
Con nomes
A sevillana Macarena do Rocío Gil Navarro (bartolina de adopción desde os 14 anos) é, desde o 2015, a primeira muller práctico civil en España. Cando era alumna de Náutica viu un día a atracada do buque escola Juan Sebastián Elcano e os prácticos invitárona a coñecer o barco. Aquel día pasouno enteiro subindo a buques, observando como os prácticos realizaban as manobras e, ao acabar, tívoo claro: ía ser práctica (aínda que ningunhas prefiren o masculino). Na actualidade, como ao resto de profesionais do seu porto, tócalle realizar manobras con mal tempo con buques de máis de 400 metros de eslora, e ás veces con ventos de 45 nós.
A asturiana e capitán de corveta Anita Sánchez Pandal é a primeira e única práctico militar ata o de agora en España. Está destinada como práctica no Arsenal Militar de Ferrol. Conta como anécdota que, cando tivo que atracar o seu primeiro petroleiro no peirao do Vispón (A Graña, Ferrol), o persoal de cuberta que saíu a recibila quedou mirando para a pilotina (a embarcación do práctico) agardando a chegada de alguén máis: «Onde está o práctico», preguntáronlle. Lembra cun sorriso a cara que lles quedou cando lles dixo que o práctico era ela. Incluso comenta con sorna que se lle esqueceu comentarlles que era a primeira vez que atracaba un buque petroleiro. A llanisca Anita ocupa a terceira praza de práctico do Arsenal de Ferrol desde o 2017 e nunca esquecerá o domingo 18 de xuño daquel ano: acababa de rematar as prácticas aquela mesma semana e ese día había unhas manobras e chegaban seis barcos á vez. Afortunadamente todo saíu ben e, desde entón, di que ten «o mellor traballo do mundo».
No 2022 tres novas mulleres prácticas apareceron en escena: Miriam dá Rosas Palacio, Sabrina Vázquez López e Antía Rodríguez Caamaño. A santanderina Miriam, nacida xunto ao porto pesqueiro e moi influenciada polo seu avó, patrón de remolcadores, leva desde o 2004 traballando no sector marítimo. A maior parte do tempo, como oficial de cuberta ou capitán, exceptuando un par de anos que estivo de controladora de tráfico marítimo no porto de Tarragona. Actualmente é a única práctica da Baía dos Alfaques e rada de Alcanar e ten asignados catro portos: a Ràpita, Alcanar, Vinaroz e Burriana.
Mentres, a monfortina Sabrina e a vilagarciá Antía están a ter menos actividade que a que desexarían, ao depender o seu posto da carga de traballo de fábricas privadas. A primeira en San Cibrao (porto dependente da fábrica de Alcoa) e a segundo en Corcubión, Laxe e Sada (A Coruña). María González Acebal (Xixón, 1977) foi a última en chegar como práctica en España. Desde o 2023 é a segunda muller que ocupa este posto no porto de Alxeciras, xunto a Macarena. A pesar de levar un ano escaso no posto, superou as 500 manobras, nas que só coincidiu 4 veces con capitás.
Raúl Villa Caro é doutor enxeñeiro naval, oficial da Armada e capitán de mariña mercante.