Pep Barbal: «A principal ameaza para o mar é o cambio climático; máis que os residuos»

Máis que un barco, o Rainbow Warrior é un símbolo. O primeiro da súa saga, aquel que se fuxiu de Ferrol en 1980 tras cinco meses inmobilizado, foi afundido polos servizos secretos franceses cinco anos máis tarde. O seu sucesor, o Rainbow Warrior II, navegou ata o 2011 e hoxe funciona como hospital flotante. O Guerrero do Arco da vella actual é un veleiro, deseñado especificamente para a organización ecoloxista Greenpeace. Un buque verde que permanecerá en Vilagarcía ata o martes e poderá ser visitado polo público a fin de semana. Ten unha mensaxe, só queda unha marxe de once anos para conter o cambio climático, e unha estratexia de enerxía alternativa que difundir entre os cidadáns de oito países europeos. Nunca antes navegara en Galicia. Pep Barbal (Astell, 1964) é o seu capitán.

-En quince anos navegando con Greenpeace vería vostede de todo. Cal é o principal reto ao que se enfronta o mar?

-Probablemente a principal ameaza sexa o cambio climático, por amais dos residuos. Cando eu empecei a navegar, un cociñeiro abría o portillo e tiraba o lixo ao mar. Hoxe existe unha norma Marpol que se cumpre a machada, con sancións importantes. Podes loitar contra os residuos. De feito, gran parte deles agora proceden de terra, é algo que se observa con claridade en Asia. Pero o cambio do clima, das correntes... [Intervén María Prado, responsable da campaña de Enerxía e Clima: «O mar actúa como un colchón que absorbe o 93% da calor que recibimos; nos seus primeiros mil metros a temperatura aumentou máis que na atmosfera e o impacto sobre os ecosistemas mariños é enorme»].

-Que hai dos plásticos?

-Pode parecer algo novo, pero nunha campaña do 2007 xa detectamos os microplásticos. Fomos de Barcelona a Filipinas e estaban distribuídos xa por todas partes. As correntes repartíronos por todos os océanos. O lixo está na superficie, non podes navegar no Mediterráneo sen ver a proa algo flotando cada cinco minutos. Pero parece que os microplásticos sexan xa outra cousa, un elemento máis na auga. Dígoo de forma intuitiva, eh? Non teño datos científicos que o corroboren.

-Supoño que se enfrontaron a situacións perigosas.

-A xente tende a pensar que isto é como unha comuna jipi, pero a tripulación é completamente profesional, xente con titulación. Seguramente lembres as imaxes das zódiac navegando baixo os bidóns que tiraban desde algúns barcos. Hoxe ata iso se profesionalizou. Facemos unha análise de riscos, tendo en conta que o mar é un medio perigoso en por si. Hai cinco anos, a Armada tivo unha reacción desmesurada en Canarias e podía ocorrer calquera cousa, porque non nolo agardabamos. Tamén se produciron acosos en zonas de piratas, pero ningunha abordaxe.

-Esta semana, certos deputados franceses insultaron ao mozo activista Greta Thunberg...

-[Intervén María Prado]: O negacionismo é unha estratexia de desvío da atención dirixida polos lobis que non queren que cambie nada. Pero o que os datos científicos dinnos é que as enerxías fósiis deben chegar ao seu fin si ou si. E só nos quedan once anos se queremos parar isto.

«Greenpeace non se mete coa flota galega»

O Rainbow Warrior III atracou onte no porto de Vilagarcía. Fíxoo tras desistir de amarrar en Vigo a raíz do encontrón con Enrique López Veiga, presidente da Autoridade Portuaria, quen, saíu en defensa de varias asociacións de armadores e acusa a Greenpeace de ir a pola flota galega que captura marraxo.

-O sector alega que faena legalmente e López Veiga fala directamente de acoso. Hai quen se pregunta, ademais, que sucede con flotas poderosas e moi voraces, como algunhas asiáticas.

-Non é verdade que non haxa campañas de observación cara a outras flotas. [Toma a palabra María Prado: «Gustaríame deixar claro que Greenpeace non se mete coa flota galega. O que denunciamos é a ausencia dunha gobernanza internacional que regule as capturas irregulares que se poden producir durante a pesca do marraxo, con liñas moi longas, e protexa as especies. O que se fixo foi unha campaña de observación e denuncia, nunca unha campaña de acoso. Polo demais, só reaccionamos a unhas declaracións hostís e desproporcionadas do señor López Veiga, que non nos facilitou as condicións para poder desenvolver as nosas actividades en Vigo. Por iso buscamos un porto máis amigable, o de Vilagarcía, e estamos moi agradecidos»].

-Neste sentido, que é o peor que viu nos seus quince anos de traballo con Greenpeace?

-Sen dúbida, algunhas cousas da pesca en augas internacionais. Niso leva razón relativa o señor López Veiga. Barcos que non teñen bandeira. Non estou a falar de barcos españois. Buques que son un desastre con tripulacións que son un desastre. Fan o que lles dá a gana e nunca se sabe os intereses que están por detrás deles.

-Non hai forma de atallalo?

-O problema das augas internacionais é que hai leis, pero non hai quen as faga cumprir. En determinados lugares si poden acudir militares europeos ou norteamericanos, pero en xeral é a lei da selva. Estivemos en Palaus, na pesca do atún, e facían o que lles daba a gana.

-Esta campaña tocou xa Romanía, Grecia ou Italia; Barcelona e Málaga. Por que Galicia?

-[Conclúe Prado]: Porque Galicia é icónica para Greenpeace e pode liderar o cambio en canto a solucións para pasar dos combustibles fósiis a enerxías renovables. Pero tamén porque os impactos do cambio climático serán devastadores, dada a súa apertura ao mar. A xente ten que saber que, como cidadáns, xa podemos recorrer a enerxías limpas para cubrir o 100% das nosas necesidades.

 

---

---

---