Por que unha botella pode custar 200 euros e outra só 20? Tawny, Ruby, Colheita ou LBV..., distinguir as categorías non é doado. «Por iso temos que explicar mellor as nosas elaboracións», afirma Carlos Alves, director de enoloxía de Kopke Group
05 nov 2025 . Actualizado á 10:24 h.Entrar en calquera dos almacéns dunha das adegas do Porto é como pisar un pedacito de historia. Alí, en botellas ou en toneles, hai millóns de litros de viños que levan anos, moitos anos, envellecendo. Deixando que o tempo pase cunha paciencia infinita ata que acaden todo o seu esplendor. «Nós temos máis de 22 millóns de litros de viño gardados, ningúns teñen máis de cen anos», explica Carlos Alves, director de enoloxía de Kopke Group. Acto seguido recoñece que, hoxe en día, hai quen non valora isto, «por iso temos que explicar os nosos viños, porque a xente se esqueceu do que somos». Tawny ou Ruby, branco ou tinto, Colheita ou LBV, diferenciar as categorías non é sinxelo, pero coa axuda deste experto poderemos coñecer cal destas elaboracións achégase máis aos nosos gustos. Ou con cal pódese elaborar un Portónic, o cóctel que puxo de moda esta denominación de orixe.
O primeiro que hai que saber é que os portos poden ser brancos ou tintos e que estes, á súa vez, divídense en diferentes categorías, segundo a anada ou o período de envellecemento. «Os brancos dividímolos en función da cantidade de azucre que teñen, que sempre é a natural, a que achega a uva», conta Alves. Van desde os menos doces (extradry) ata os máis doces (bágoa). O dry, por exemplo, é o que se emprega para elaborar un cóctel con tónica, que nada ten que envexar aos gin tonics. «Ponse a mesma proporción de viño que de tónica, un pouco de limón e unha folla de hortelá», conta Gabriel Coutinho, directora de mercadotecnia de Kopke Group.
Aínda que, sen dúbida, son os tintos os que gozan de máis fama entre as elaboracións desta rexión portuguesa. Aquí é preciso diferenciar os Tawny dos Ruby. Os primeiros deben o seu nome á súa cor leonada (tawny, en inglés). Son a máxima expresión do envellecemento oxidativo, pois pasan moitos anos en barricas de madeira o que lles permite estar en contacto co aire e oxidarse. Son, quizais, das elaboracións máis apreciadas polo seu perfil aromático complexo, con notas de froitos secos, caramelo e especies. Os segundos, en cambio, teñen un envellecemento reductivo, é dicir, en contacto mínimo co aire, e envellecen en botella. Iso permítelles conservar a súa intensa cor vermella rubí.
Aínda hai máis. Porque entre os Tawny están os que ten indicación de idade, e figura na botella 10, 20, 30, 40 ou 50 anos. «Son mesturas de varias anadas, normalmente de catro arriba e dous abaixo, que se fan todos os anos», explica Alves. Os Colheita, pola contra, son viños dunha única colleita, que se elaboran co obxectivo de capturar a esencia dun ano específico. Envellecen en madeira un mínimo de dez anos e aquí pódense atopar xoias como o Kopke 1974. «Son cantidades limitadas, porque declaramos na viña canta uva imos destinar a eles e os máis robustos teñen capacidade para envellecer cen anos», asegura este enólogo. Aínda que non é o usual, Kopke tamén fai viños brancos seguindo o mesmo método que cos Tawny e das categorías de indicación de idade ou Colheita. Tamén hai diferentes elaboracións entre os Ruby, como os Latexa Bottled Vintage (LBV). É un viño dunha única colleita que envellece en madeira entre catro e seis anos antes de ser embotellado, o que lle achega corpo e complexidade sen perder o seu carácter froiteiro.
Esta variedade de viños implica tamén variedade nos prezos, que empezan nos 10 euros e poden chegar, facilmente, aos 200 dun Tawny con medio século de historia.