A caza do lobo reactívase a partir de mañá en Galicia e durante todo o ano, pero só onde haxa ataques recorrentes

Uxía Carrera Fernández
UXÍA CARRERA OURENSE / LA VOZ

SOMOS AGRO

Ejemplar de lobo ibérico
Exemplar de lobo ibérico Ministerio para a Transición Ecolóxica

Gandeiros, tecores ou concellos poderán solicitar intervencións a Patrimonio Natural, que non establece un número concreto de batidas e exemplares, e analizará cada solicitude

11 abr 2025 . Actualizado á 22:39 h.

O lobo volve ser desde mañá unha «especie cazable» en Galicia. A Xunta de Galicia retoma o Plan de Xestión do Lobo do ano 2009 con varias modificacións. O Diario Oficial de Galicia publicou este venres os novos criterios durante a tempada 2024/2025. Os principais cambios son a actualización do mapa de zonas afectadas e un maior protagonismo dos concellos para que poidan solicitar accións e as épocas hábiles de caza. Permitirán as batidas durante todo o ano, pero en abril, maio e xuño soamente autorizaranse esperas (os cazadores quedan fixos nun punto). O principal criterio serán os ataques recorrentes. 

A conselleira de Medio Ambiente e Cambio Climático, Ángeles Vázquez, presentou este venres o novo modelo de xestión en Ourense, por ser a segunda provincia máis afectada de Galicia. O organismo autonómico recupera o Plan de Xestión do Lobo despois de que o Congreso aprobase retirar a este animal da Listaxe de Especies Silvestres en Réxime de Protección Especial (Lespre) ao norte do río Douro. Foi incluído neste rexistro no ano 2021. «Dende entón non puidemos facer ningún tipo de xesión. En Galicia nunca se cazou o lobo nin se vai cazar, fanse extraccións co fin de protexer a diversidade e aos gandeiros», dixo a conselleira.

La conselleira de Medio Ambiente, Ángeles Vázquez, explicó este viernes en Ourense los cambios en la gestión del lobo en Galicia
A conselleira de Medio Ambiente, Ángeles Vázquez, explicou este venres en Ourense os cambios na xestión do lobo en Galicia

Unha das principais modificacións respecto ao plan que se executaba antes do 2021 é o mapeo do territorio afectado, para o que se revisaron os criterios de valoración. Hai tres zonas diferenciadas segundo o nivel de afección e a Xunta está a traballar en actualizar os concellos incluídos en cada unha delas. Hai presenza do lobo en toda Galicia, con 93 mandas e uns 800 exemplares segundo o último censo do 2023, excepto nas grandes urbes e na comarca do Baixo Miño. 

A división en tres territorios define cal é o organismo encargado de autorizar a cacería. As zonas 1 e 2 dependen do departamento territorial en materia de conservación da natureza da Consellería de Medio Ambiente e Cambio Climático. Na zona de xestión 3 é a persoa titular da Dirección Xeral de Patrimonio Natural quen resolverá as solicitudes de caza. 

O criterio de autorización

Unha vez os solicitantes trasladen o seu expediente ao Servizo Provincial de Patrimonio Natural, o equipo técnico analizará cada caso. Como apuntou Ángeles Vázquez, o criterio é o número de ataques continuados, cando fagan inviable a supervivencia dunha explotación ou dunha especie. Téñense que producir nunha área reducida e nun período curto de tempoA Xunta non establece un número concreto de extraccións, como aplican outras comunidades como Asturias, que as limitou en 53. «Un ataque nun ano nunha gandeiría non é motivo de facer unha batida, unha espera ou unha montería, pero hai casos por exemplo en Ourense con trinta ataques, e aí non se pode dudar», argumentou Vázquez.

Tamén terán en conta as accións preventivas, se o ataque se produce ao aire libre ou en terreos onde xa se aplicaron outras medidas pero non están a funcionar. Será un motivo de especial consideración se as reses atacadas son nenas. A representante autonómica aclarou que as extraccións serán puntuais e estudadas. Antes de que o lobo entrase na listaxe Lespre, desde o 2006 ao 2021 cazáronse 17 animais en 96 accións. 

As persoas participantes nas cacerías serán determinadas polos concellos mediante un sorteo público entre os cazadoras que o soliciten, dando prioridade ás propietarias dos bienes afectados. Os solicitantes de cada autorización deberán informar por escrito dos resultados nun prazo máximo de cinco días hábiles seguintes á realización da actuación. 

Quen pode solicitar accións?

A Xunta quixo cos novos cambios dar máis protagonismo aos gobernos municipais para que poidan pedir eles mesmos as actuacións. Primeiro, os danos provocados polo lobo deben ser comunicados ao Servizo Provincial de Patrimonio Natural, que procederá á súa comprobación. Os solicitantes poden ser os propios gandeiros, os tecores ou os Concellos. 

Segundo recolle o DOG, en terreos cinexéticos de réxime especial, as solicitudes formularaas a persoa titular do dereito de aproveitamento. En caso dos terreos de aproveitamento cinexético común, serán as persoas prexudicadas polos danos detectados. Se os prexuízos causados polo lobo son xeneralizados, corresponderalle o órgano territorial competente. 

Época e modalidades de caza

O plan de xestión que entra en vigor mañá establece outras épocas hábiles de caza. Poderanse autorizar esperas, batidas e monterías durante todo o ano. Pero nos meses de abril, maio e xuño unicamente realizaranse esperas. Esta actuación consiste en que os cazadores deben estar fixos nun punto, sen moverse polo monte nin seguir ao lobo, só poden agardalo. Antes podíase aplicar calquera modalidade durante todo o ano. O cambio débese a que son meses de nena de numerosas especies.

A conselleira de Medio Ambiente explicou que o obxectivo da nova xestión é manter unha poboación estable de lobo e, ao mesmo tempo, a viabilidade co resto de especies e cos gandeiros. Defendeu que en Galicia sempre se protexeu a este animal, apoiada polos datos do aumento de mandas, que pasaron de 68 a 93 nos últimos 20 anos. Con todo, argumentou, desde a inclusión na listaxe Lespre, os avisos por ataques multiplicáranse. Puxo como exemplo que na provincia de Ourense, no 2021 rexistráronse 253 avisos e 478 reses mortas. No 2024, pasaron a ser 467 avisos e 767 animais mortos. En total en Galicia, no último ano morreron 3.200 reses. «O lobo está nunha situación moi favorable e vai seguir protexido pero o difícil é o equilibrio», apuntou.

 Tras a publicación no DOG, a agrupación Unións Agrarias xa solicitou formalmente que a Consellería de Medio Ambiente tome medidas contra o lobo no concello do Pino para aliviar a presión sobre as explotacións que sofren ataques. Consideraron tamén que o plan de xestión da Xunta necesita unha revisión, polo que piden que se convoque unha mesa de traballo.