Tinho trae de volta a música galega a «Operación Triunfo» e interpretará «Tempestades de sal», de Sés
SOCIEDADE
O coruñés, que vén de facer unha das mellores actuacións de «OT 2025», defenderá sobre o escenario o himno reivindicativo da artista galega
19 nov 2025 . Actualizado á 18:12 h.O idioma propio de Galicia regresa ao escenario de Operación Triunfo sete anos despois. Faio, nesta ocasión, da man do coruñés Tinho, que interpretará na décima gala de OT 2025 a reivindicativa canción de Sés Tempestades de sal, que se converteu xa en todo un himno alternativo en Galicia. Non é a primeira vez que o tema da artista herculina cóase no talent show. Xa o fixera na edición do 2017, aínda que fora no interior da academia, cando Miriam Rodríguez cantouna coa súa guitarra desde o sofá. Pero este será a súa estrea oficial sobre o escenario.
Trátase da primeira canción en galego desta edición, e o seu retorno tras moitos anos de hiato. A primeira canción no noso idioma da historia de Operación Triunfo chegou na terceira edición, a do 2003, da man de Bea Porrúa, que interpretou Lela, tema que tres anos despois repetiu a viguesa Eva Carreiras. Despois xa saltamos á edición do 2018, cando Sabela Ramil optou pola canción en galego ata en tres ocasións. Elixiuna para enfrontarse ao seu primeiro nomeamento, con Benditas feridas, de Rosa Cedrón, volveu facelo na semifinal, con Negro caravel, de Rosa Cedrón e Cristina Pato que lle valeu a súa paso á gran final. E, de novo, para a última gala, decidiu interpretar a tamén reivindicativa Tris tras, de Marful, coa que se converteu na cuarta finalista. Esa foi a última actuación en galego sobre o escenario de OT. Ata o de agora.
Nesta ocasión, a elección da canción de Sés vén dada pola lista de cancións que os concursantes lle pasan ao programa ao comezo da edición para que negocien os seus dereitos para un posible nomeamento. Nesa selección, Tinho elixira, entre outras, Tempestades de sal, de modo que na repartición de temas deste martes, o programa optou por entregarlla a el, que previsiblemente interpretará tocando a guitarra.
Foi un detalle por parte do programa para un concursante que, a pesar de regalar unha das mellores actuacións da edición o pasado luns, levaba xa semanas afectando unha profunda morriña pola súa terra natal e os seus seres queridos. Deste xeito, poderá sentirse máis preto de Galicia a través do idioma natal da comunidade.
Para preparar a actuación, Tinho tivo xa a súa primeira clase de interpretación coA Dani, que o enfrontou a un exercicio que a moitos galegofalantes soaralles completamente familiar. A súa compañeira Claudia, de Valencia, tivo que finxir que era unha persoa galega que despreza o uso do idioma galego e négase a falalo. «Para que vou falar galego? Se o castelán o sabe todo o mundo», díxolle o mozo para provocar a reivindicación do coruñés.
Tinho recoñeceu entón que lle pasara nalgunha ocasión. «Na Coruña fálase pouco, e estando no instituto, a xente falaba castelán incluso en clases de galego», advertiu o herculino, «igual eu e outro compañeiro eramos os únicos que falabamos en galego nesa clase». Asegura que nun momento tivo que aguantar as burlas dalgúns compañeiros.
Con esta clase, o que pretendía o seu profesor de interpretación era axudalo a canalizar toda a rabia e a defensa contra as inxustizas a través dun estilo entre o rock e a música tradicional galega e cunha letra profundamente reivindicativa. A canción de Sés funciona como un berro que xorde en Galicia e, desde aquí, sae en defensa do idioma, as circunstancias históricas do pobo galego e a reivindicación das mulleres. Un manifesto xeracional do século XXI que nega a folkorización e retorce os tópicos para reconverter a morriña en furia, resistencia e desafío.
A letra completa de «Tempestades de Sal», de Sés
Nesta terra que fai testamento
Que acolle os lamentos e anima a olvidar
Infectada de sangue usureiro
Caciques modernos, mecenas do mal
Vivo dentro dun monte de area
Tinguido de brea que non limpa o mar
Coa esperanza de tomar alento
Para ver o momento de nos libertar
Mais aínda seguimos aquí
A aturar tempestades de sal
Resistindo a violencia de mans
Desas serpes e cans que nos queren calar
Compañeiras nos soños do Edén
Unha illa no medio do mar
Que iluminan o loito máis negro
Que esquece o desterro e o medo a loitar
Cando as marcas se gravan a ferro
E a dor e a xenreira non deixan sorrir
As penurias van alén da fame
Falta a identidade que axuda a vivir
Só se calma o ruído da raiba
Coa forza que queima na gorxa ao berrar
Queremos curar a fendedura
Olvidar a tristura e voltar comezar
Mais aínda seguimos aquí
A aturar tempestades de sal
Resistindo a violência de mans
Desas serpes e cans que nos queren calar
Compañeiras nos soños do Edén
Unha illa no medio do mar
Que iluminan o loito máis negro
Que esquece o desterro e o medo a loitar
Nesta terra que fai testamento
Que acolle os lamentos e anima a olvidar
Infectada de sangue usureiro
Caciques modernos, mecenas do mal
Vivo dentro dun monte de área
Tinguido de brea que non limpa o mar
Coa esperanza de tomar alento
Para ver o momento de nos libertar
Mais aínda seguimos aquí
A aturar tempestades de sal
Resistindo a violência de mans
Desas serpes e cans que nos queren calar
Compañeiras nos soños do Edén
Unha illa no medio do mar
Que iluminan o loito máis negro
Que esquece o desterro e o medo a loitar
Mais, mais, mais aínda seguimos aquí
A aturar tempestades de sal
Resistindo a violência de mans
Desas serpes e cans que nos queren calar
Compañeiras nos soños do Edén
Unha illa no medio do mar
Que iluminan o loito máis negro
Que esquece o desterro e o medo a loitar