O 72% do material incautado a pedófilos son imaxes cotiás non sexualizadas de menores obtidas de redes sociais. En España, o 89% das familias publican na internet «contido sensible» sobre os seus fillos polo menos unha vez ao mes
27 oct 2025 . Actualizado á 16:36 h.A palabra sharenting é o acrónimo inglés de dúas palabras: share, que significa compartir, e parenting, que se traduce como paternidade ou crianza. Consiste no uso habitual das redes sociais para compartir información —noticias, pero sobre todo imaxes— dos propios fillos, tal e como se explica no informe redactado o ano pasado por un grupo de expertos para o Ministerio de Mocidade no marco dos preparativos da lei de protección de menores na contorna dixital. En España, o 89 % das familias publican na internet «contido sensible» sobre os seus fillos polo menos unha vez ao mes, segundo o estudo EU Kids En liña 2020. Só unha de cada catro pregúntanlles se están de acordo con iso. O Goberno avanzou este luns a súa intención firme de regular esta práctica, actualmente abordada por un marco legal incompleto.
A Lei Orgánica 1/199683, no seu artigo 4, establece que os nenos, nenas e adolescentes teñen dereito á protección da súa honra, intimidade e propia imaxe, lembran os expertos no citado informe encargado polo Goberno. Os pais e nais, na súa calidade de responsables legais, deben actuar tendo en conta o interese superior da ou o menor, o cal inclúe decisións sobre a publicación de imaxes ou información relativa ás súas fillas e fillos en medios públicos ou privados. Tamén a Lei Orgánica 1/198288, de protección civil do dereito á honra, á intimidade persoal e familiar e á propia imaxe, protexe de xeito específico estes dereitos para todas as persoas, incluíndo menores. Calquera intromisión ilexítima pode ser obxecto de reclamación xudicial, e no contexto do sharenting, nais e pais poden estar a incorrer en responsabilidade por publicacións que vulneren estes dereitos das súas fillas e fillos.
O estudo Exposición de menores en Instagram: instamadres, presenza de marcas e baleiro legal, levado a cabo por investigadoras da Universidade do País Vasco e publicado no 2022, revela que os contidos nos que aparecen menores reciben un 41% máis de likes respecto aos que non. «O marco legal que regula a xestión da imaxe dos menores varía segundo o país — anotan as súas autoras—. En España, a decisión de colgar unha foto das fillas e fillos nunha rede social pertence á esfera da patria potestade. É dicir se ambos os proxenitores están de acordo poden facer o que consideren. Con todo, a lei tamén recoñece que os nenos son persoas e, como tales, titulares de dereitos, como o da propia imaxe, consagrado no artigo 18.1 da Constitución».
Encabeza a lista dos riscos sinalados polos 50 expertos na materia aos que recorreu o Ministerio —entre outros, xuristas, informáticos, pediatras, psiquiatras e profesores— a facilidade coa que un pederasta ou un pedófilo pode acceder a fotografías de menor compartidas publicamente polos seus pais, descargalas e utilizalas para calquera fin ilícito relacionado coa pornografía infantil. Segundo fontes policiais, o 72% do material incautado a pedófilos son imaxes cotiás non sexualizadas de menores obtidas de redes sociais. «Cando compartes unha foto do teu fillo non sabes en mans de quen pode acabar», reza unha campaña conxunta da Policía Nacional coa fundaciónSOL, que traballa para construír unha contorna dixital segura para as futuras xeracións. Nela, os axentes advirten de que as imaxes publicadas polos pais poden ser modificadas con intelixencia artificial. «Unha vez que compartes unha foto do teu fillo na internet perdes o control para sempre», avisan.
Outro risco citado polo informe de Mocidade e Infancia é o acoso ao que pode verse sometidos os nenos, nenas, e especialmente os adolescentes por parte dos seus iguais ao ver publicadas fotografías realizadas polos seus proxenitores. «Para ningúns, será gratificante contar cun álbum dixital de toda a súa infancia e verse rodeados da familia e os amigos máis próximos, pero para outros, quizá os máis retraídos, esa sobreexposición podería suporlles serios problemas de autoestima», reflexionan os autores. Os datos falan por si sós: o 56% dos pais comparten información potencialmente vergoñenta dos seus fillos, o 51% dan datos cos que pode localizárselles e un 27% colgan fotos directamente inapropiadas. En España, o 42% de menores sente vergoña polos contidos subidos polos seus pais ou nais a internet.
Principais riscos do «sharenting»
Uso fraudulento das imaxes. Fotografías que os proxenitores soben con ilusión —un aniversario, un baño, un primeiro dente— poden ser descargadas sen permiso por coñecidos e tamén descoñecidos, manipularse e recolocarse en contextos inapropiados e incluso ilícitos. A Axencia Española de Protección de Datos (AEPD) alerta de que contidos aparentemente inofensivos poden converterse en material reutilizado para propaganda comercial sen consentimento ou para fins delituosos.
Pegada dixital prematura. Cando se publican fotos, nomes, idades, colexios ou localizacións dos nenos está a xerarse un rastro en liña que permanecerá. Segundo análises recentes, esa pegada pode interferir máis adiante co desenvolvemento de identidade dos menores, coa súa reputación ou coa súa autonomía futura.
Xeolocalización e exposición. A publicación repetida de rutinas, localizacións ou datos visibles en imaxes —por exemplo, un parque, a porta dunha casa, o uniforme do colexio— facilita que terceiros identifiquen patróns, lugares frecuentados polo menor ou momentos vulnerables. Isto abre a porta a situacións de acoso, seguimento ou grooming —contacto deliberado de adultos con menores con fins abusivos—.
Ciberacoso, pedofilia e abuso mediante novas tecnoloxías. A AEPD lembra que o sharenting non é un feito illado. As imaxes dos nenos poden acabar en círculos de abuso, poden servir de instrumento para xerar perfís falsos e incluso poden ser manipuladas mediante intelixencia artificial para crear material de abuso sexual infantil.
É fundamental adoptar unha serie de pautas que permitan reconciliar o desexo natural de compartir coa necesidade de protexer os menores, coinciden todos os expertos. Ás familias recoméndanlles cambiar o foco: de compartir sen pensar a compartir con conciencia. Isto implica deterse antes de publicar e preguntarse se a imaxe ou o vídeo revelan máis do que se desexa compartir e se o menor podería consentir no futuro esa publicación ou se, quizá, debería permanecer dentro dun ámbito familiar máis pechado. Suxiren tamén configurar as redes sociais de forma restritiva: activar perfís privados, limitar o número de persoas que poden ver as publicacións e desactivar sempre que sexa posible a xeolocalización das imaxes ou vídeos. Segundo a AEPD, estas simples medidas xa incrementan moito o nivel de seguridade.