España quere acabar co cambio de hora

María Viñas / Raúl Romar REDACCIÓN / LA VOZ

SOCIEDADE

MABEL R. G.

A madrugada do próximo sábado ao domingo, ás tres serán as dúas. Segundo o CIS, dous de cada tres cidadáns móstranse a favor de manter o horario de verán todo o ano

20 oct 2025 . Actualizado á 20:05 h.

O de erradicar o cambio de hora estacional é un debate que vén de lonxe. Xa en setembro do 2018, unha consulta pública da Comisión Europea revelou que a gran maioría dos cidadáns comunitarios —un 84%— estaban a favor de acabar coa práctica de atrasar os reloxos a finais de outubro e adiantalos a última fin de semana de marzo.

Unha sondaxe do CIS desvelou no 2023 cal era, en concreto, o horario preferido dos españois: dous de cada tres manterían o de verán todo o ano. Con todo, o Boletín Oficial do Estado (BOE) recolle como mínimo tres axustes máis: o da madrugada do próximo sábado ao domingo —cando ás tres serán as dúas— e os de marzo e outubro do 2026. Que pasará a partir de entón?

Que propón o Goberno?

O presidente do Goberno expuxo onte no Consello de Enerxía da Unión Europea acabar definitivamente cos cambios de hora. Para Pedro Sánchez, mover as manecillas do reloxo «xa non ten sentido», é unha medida «obsoleta». «En todas as enquisas, os españois e os europeos móstranse de xeito maioritario en contra de cambiar o horario. Ademais, a ciencia dinos que xa non supón un aforro enerxético e que trastorna os ritmos biolóxicos dúas veces ao ano», argumentou nun vídeo publicado á primeira hora nas súas redes sociais. A propia ministra para a Transición Ecolóxica confirmou horas despois que o aforro enerxético que no seu día xustificou este axuste é cada vez menor.

Por que reábrese agora o debate?

No 2002, un real decreto dispuxo que cada cinco anos debía publicarse no BOE un calendario coas datas concretas do cambio de hora. O actual fixa axustes ata o domingo 25 de outubro do 2026. O Goberno quere aproveitar esa «fiestra de oportunidade» —previa a establecer un novo calendario— para reconsiderar a norma. A idea é dedicar estes 12 meses a acordar o cambio lexislativo e que a UE remate cos horarios estacionais xa no 2027.

Por que, se tiña un 84% de respaldo cidadán, a proposta europea quedou paralizada no 2019?

A formulación da Comisión Europea logrou no 2019 un amplo apoio no Parlamento Europeo, o 63% dos votos, pero a falta de consenso entre os Estados freou o seu avance no Consello, onde é necesaria maioría cualificada.

Con que horario quedaría España: co de verán ou o de inverno?

Naquela consulta, España non chegou a desvelar que fuso preferiría adoptar, se o de verán ou o de inverno. Catro anos despois, o barómetro de novembro do 2023 do Centro de Investigacións Sociolóxicas (CIS) non só reflectiu que ata un 65,8% dos españois suprimirían o cambio de hora, senón que o 68,5% quedarían co horario de verán. O Goberno aínda non se pronunciou; si o fixo de xeito individual a ministra de Sanidade, Mónica García: «Son do team [equipo] inverno».

Que pasaría en Galicia se o horario de inverno mantivésese todo o ano?

Entre os meses de maio e xullo, o Sol sairía sobre as seis da mañá e o crepúsculo rexistraríase ata 40 minutos antes. «Isto significa que sobre as cinco e media xa empezaría a clarexar o día. Esas horas de luz serían aproveitables por alguén?», pregúntase José Ángel Docobo, coordinador científico do Observatorio Astronómico Ramón María Aller. Neses mesmos meses a contrapartida chegaría pola tarde: empezaría a anoitecer sobre as nove ou case nove e media, cando no horario de verán a luz solar aprovéitase ata as dez e media da noite en Galicia ou incluso máis. «A saída do Sol nestes meses sería en torno as seis dá madrugada», apunta pola súa banda o catedrático de Física Jorge Mira, que participou na comisión sobre a proposta de cambio de hora encargada polo Goberno.

E se se adoptase o de verán permanentemente?

España viviría unha hora por diante do Sol no inverno e Galicia, dous.

«Que durante catro meses ao ano, dende finais de outubro ata finais de febreiro, estaría amencendo entre as nove e as dez a mañá. Ou sexa, sería de noite nun horario de plena actividade dá sociedade», explica Mira. José Ángel Docobo precisa un pouco máis: «Practicamente en todo decembro e xaneiro o Sol non sairía ata as dez da mañá. E se está a chover a escuridade manteríase durante máis tempo».

Pode España instaurar o seu propio horario de xeito unilateral?

Non. Os cambios de hora están coordinados entre os países membros da Unión Europea, por iso España leva a proposta ao Consello de Enerxía, onde deberá debaterse e ser negociada.

Se Europa acepta acabar co cambio de hora, quen decide con que horario queda cada país?

Se a medida logra unha maioría cualificada do Consello da UE —o voto de polo menos 15 dos 27 Estados membro, sempre que representen como mínimo o 65% da poboación total da UE—, cada país terá que decidir o seu fuso horario permanente e adaptar a súa lexislación interna.

Que cambiará para o cidadán do montón?

De saír adiante, os cidadáns xa non terían que adiantar o reloxo en marzo e atrasalo en outubro. Adoptaríase un horario fixo, ao que terían que adaptarse a longo prazo, pero evitaríanse o cambio brusco actual, que esta fin de semana suporá, por exemplo, que o domingo se faga de noite en Galicia ás seis e media da tarde. Podería ser que o Goberno instaurase un período de transición, un axuste institucional e social para afinar os tempos do transporte, os horarios laborais ou os sistemas dixitais. «Trátase non tanto de que hora elixir, senón de adaptar a actividade, como fan todos os países europeos —sinalan desde a Asociación para a Racionalización dos Horarios Españois—. Se se cambia só a hora e mantense o ritmo de vida actual, non ten moito sentido».

E que pasa con Canarias?

O portavoz de Coalición Canaria (CC) no Congreso, Cristina Valido, defendeu onte que o arquipélago debería manter a súa «singularidade» co diferencial horario co resto de España.

Entón, esta fin de semana cámbiase a hora?

Si. A madrugada do sábado ao domingo ás 3.00 horas os reloxos deberán atrasarse ata as 2. Durmiremos unha hora máis.

Os expertos en soño, partidarios de ter todo o ano o horario de inverno

A Sociedade Española de Soño (SES), a favor de acabar co cambio horario, lembra que o fuso de inverno promove un ritmo biolóxico máis estable, o que contribúe a mellorar o rendemento intelectual e axuda a diminuír a aparición de enfermidades como as cardiovasculares, a obesidade, o insomnio e a depresión.

O que se adoptará esta fin de semana é, por tanto, o horario máis beneficioso para a poboación, inciden os expertos, especialmente para a máis vulnerable, como os nenos e os máis maiores.

Segundo estudos elaborados na Universidade de Murcia, en España é o de inverno o horario que permite unha maior sincronía entre a saída do sol e o inicio da xornada laboral e escolar; tamén, o que propicia unha maior exposición á luz natural durante a xornada. Facilita o soño e un espertar máis natural, que coincide co amencer. O de verán, indican, anima a deitarse e a levantarse máis tarde, provocando un desaxuste entre os días laborais e os non laborables.