Hai tanta incerteza que é dubidosa a frase que asegura que «quen entra ao conclave papa, sae cardeal»
07 may 2025 . Actualizado á 13:31 h.«Quen entra ao conclave papa, sae cardeal». Dino no Vaticano para fustigar o pecado de soberbia. Menos preocupados polo pecado ou pola soberbia, repetímolo os xornalistas para recalcar o incerto dunha elección papal. E é verdade que nun conclave hai moita incerteza. Tanta, que ata ese tópico é dubidoso. De feito, nos últimos cen anos, polo menos, o contrario foi a norma: a maior parte das eleccións foron rápidas e o elixido foi o candidato máis previsible. Se temos a impresión contraria é porque non foi así na última, e quizais porque se mantén vivo o recordo do ano 1978, cando se celebraron dous conclaves, os dous con resultados inesperados, especialmente o que elixiu a Xoán Paulo II.
Son excepcións. En 1939, coa Segunda Guerra Mundial ás portas, os cardeais elixiron, como agardaba, ao entón secretario de Estado e hábil diplomático cardeal Pacelli (Pío XII). En 1963, decantáronse polo declarado continuador da obra de Xoán XXIII, o cardeal Montini (Pablo VI). E no 2005, polo colaborador máis estreito de Xoán Paulo II, o cardeal Ratzinger (Bieito XVI). Digamos que, como regra xeral imperfecta, a un papa de reinado longo séguelle un papa continuista, en parte porque para entón a maior parte dos cardeais serían nomeados por el, como sucede neste caso.
Que clase de conclave podería ser este? Hai parecidos cun modelo e o outro. En principio, hai un claro favorito, o cardeal Parolin. Sen demasiado carisma, con fama de bo xestor, non é nin conservador nin progresista, senón un moderado. Contaba coa confianza do papa Francisco (aínda que hai quen pensa que non quería que lle sucedese), pero á vez ten o respaldo da Curia. Dato importante: coñécenlle todos os cardeais. E, aínda que non sexa quizais o xeito máis santo de argumentalo, as casas de apostas dano como gañador. Pero iso non quere dicir que vaia ser elixido. Podería pasarlle como ao cardeal Benelli, o favorito en 1978, que tiña un perfil similar, pero que a el prexudicoulle. Os cardeais temían que alguén tan vinculado á Curia reinase sen demasiadas molestias, o que puxo en marcha outra mecánica que levou á elección inesperada do cardeal polaco Wojtyla.
Saberase pronto cal das dúas dinámicas darase neste conclave. Se Parolin non encabeza as votacións desde o primeiro momento ou non logrou ser elixido antes o final do segundo día, pódeselle xa descartar; o conclave prolongarase algo máis e os cardeais buscarán un consenso ao redor doutros nomes. A votación parecerase menos á dun consello de administración e máis á dunha elección presidencial. Os candidatos terán que promocionarse discretamente, como fixo o cardeal Bergoglio no 2013, e entrarán entón en xogo as afinidades ideolóxicas, de congregacións ou xeográficas. É aí onde reaparece a incerteza e o potencial para unha sorpresa.