Os homes poderán adiantar dez días o seu permiso de paternidade para acompañar á muller na recta final do embarazo

Era un dos proxectos estrela de Ione Belarra, pero acabou atascado no Congreso. ERC, PNV, PDECat e Bildu crían que invadía competencias autonómicas e PP e Vox, que nunca estiveron moi convencidos, intentaron boicotealo a golpe de emendas. Daquela as Cortes disolver precipitadamente e co cambio de Gobierno a lei de familias quedou no aire. Case oito meses despois, Pablo Bustinduy, titular de Dereitos Sociais, levou este martes ao Consello de Ministros aquel mesmo texto, sen tocarlle nin unha coma. O Goberno dixo si e a norma tramitarase agora de urxencia no Congreso, co obxectivo de que poida entrar en vigor este mesmo verán. Entre outras cousas, ampliará as axudas ás familias monoparentais —como, por exemplo, catro meses de gardería gratis— e permitirá aos segundos proxenitores adiantar dez días o inicio da baixa por nacemento para poder acompañar á nai na recta final do embarazo.

«É coñecido que a política social e especialmente o que ten que ver coa protección das familias e a infancia sufriu tradicionalmente un déficit estrutural de investimento público en España, que se cifra aproximadamente nun punto porcentual do PIB en relación á media europea —expuxo Bustinduy na rolda de prensa posterior á reunión co resto de membros do Executivo—. Isto tradúcese nunha carga maior sobre as familias, especialmente sobre as mulleres, que asumen gran parte das tarefas vinculadas ao coidado. Hai multitude de indicadores (de pobreza infantil, de fenda salarial, de atraso á hora de formar unha familia) que dan fe das dificultades económicas e de conciliación que aínda pesan sobre moitos fogares en España. É por tanto unha tarefa democrática garantir que estas carencias materiais e de tempo non sexan un escollo para que cada cal poida desenvolver plenamente o seu proxecto de vida».

Familias monoparentais

A lei recoñece por primeira vez a existencia e as necesidades específicas das familias monoparentais que, segundo o INE, son máis de dous millóns en España, o 81% encabezadas por unha muller. Se a norma se aproba, gozarán dun título propio, de 16 semanas de gratuidade en escolas infantís durante os dous primeiros anos de vida do neno —en Galicia as garderías son gratis para todos os nenos de 0 a 3 anos desde o curso 2022/2023— e de acceso prioritario a vivenda protexida, alugueiro social, bolsas e axudas. Ademais, aquelas que teñan dous ou máis fillos —unhas 300.000— recibirán un trato homólogo ao das numerosas.

Parellas de feito

A proposta formaliza a equiparación das parellas de feito e os matrimonios a través da creación dun rexistro estatal co que se brindará non só a protección xurídica senón tamén esta equivalencia formal, en materia de pensións, prestacións, dereitos laborais e permisos. Tamén concreta a prestación de axuda á crianza, que co cheque bebé de 100 euros ao mes e a ampliación da subvención á infancia do Ingreso Mínimo Vital acada xa ao 95% das familias con fillos de 0 a 3 anos. «Constitúe un punto de partida para a súa eventual extensión no futuro», precisou o ministro, cuxa intención é que chegue a todas as familias con nenos ata os 6 anos.

Familias numerosas

En España hai máis de 800.000 familias numerosas, que pasarán a superar o millón co recoñecemento como tal das monoparentais con dous fillos e que esta lei quere blindar aínda máis. Pasará a considerar «de categoría especial» a todas aquelas con catro ou máis fillos, anteriormente recoñecidas a partir dos cinco, e a partir de tres nos casos de partos múltiple ou de rendas baixas.

Tamén pasarán a ser consideradas familias numerosas aquelas con dous fillos e un proxenitor con polo menos un 33% de discapacidade —en lugar do 65% esixido ata o de agora— e nos casos de custodia compartida poderán obterse dous títulos, cousa que ata o de agora non se podía. Ademais, recolleranse os supostos de familias nas que convivan fillos de unións anteriores: tamén poderán optar a este título.

O Goberno dá luz verde ao texto de Belarra, que prevé «mellorar» logo no Congreso

Se o Goberno aprobou o texto íntegro da lei de familias que decaeu co fin da lexislatura anterior foi para que a iniciativa non teña que pasar de novo polos órganos consultivos e poida iniciar canto antes a súa tramitación parlamentaria. O obxectivo é «melloralo» no Congreso a través de emendas, incorporando as medidas do pacto de coalición. Así, quedan fóra, de momento, a ampliación a 20 semanas das baixas de paternidade e a retribución do novo permiso de oito semanas para o coidado dos fillos, do que se pode gozar ao completo, por días ou por semanas sempre antes de que os nenos cumpran os 8 anos. A idea é introducir estas medidas no trámite parlamentario.

Si recolle a proposta de lei a posibilidade de que o segundo proxenitor adiante dez días o inicio da baixa por nacemento, «unha flexibilidade coherente co obxecto de coidar á nai biolóxica durante este período». Isto poderá ser unha «pista de aterraxe» para ningúns deses compromisos recolleitos no acordo de Gobierno que se están negociando con motivo dos presupostos xerais do Estado.

A lei inclúe así mesmo os dous permisos para coidar a familiares e conviventes aprobados no último real decreto do Executivo anterior e xa en vigor: o de cinco días ao ano remunerados por enfermidade ou accidente grave, e o de catro para imprevistos médicos.

---

---

---