A Garda Civil recupera 119 pezas arqueolóxicas saqueadas «extraordinariamente valiosas», entre elas un rarísimo busto romano feminino
27 jun 2023 . Actualizado ás 05:00 h.Algúns dos mellores museos arqueolóxicos do mundo non teñen pezas tan valiosas como as que a Garda Civil atopou nun trasteiro da localidade cordobesa de Baena. 119 obxectos e restos saqueados dos campos e xacementos españois por un matrimonio que foi detido e que pretendía vender estas pezas «extraordinarias» no mercado negro.
Os especialistas do instituto armado, acostumados recuperar bens expoliados, seguen, no entanto, sen dar crédito ao valor dos obxectos achados en Baena no marco da denominada operación Plotina: desde esculturas a elementos arquitectónicos ou cerámicas «absolutamente excepcionais», ata moedas antigas gregas, iberorromanas e romanas de «rareza exótica».
Os funcionarios aínda seguen cativados, afirman, pola «beleza» dun busto-retrato feminino romano de mármore, «de calidade artística similar ás expostas nos grandes museos como o Louvre ou os Capitolinos de Roma».«Trátase dun retrato privado do primeiro terzo do século II, seguindo modelos retratísticos das princesas imperiais que, polo tipo de peiteado, é parecido aos de Salonina Matidia, sobriña de Trajano e nai de Vibia Sabina, esposa de Adriano», destacan os expertos da Garda Civil.
Outra peza impactante é un capitel corintizante tardoantiguo de calcaria, pertencente ao século VII. «Este elemento arquitectónico responde a unha tipoloxía representada por moi poucos exemplares» e «a súa talla é dunha calidade excepcional», abundan os funcionarios.
«Cuñaxes rarísimas»
En canto ao grupo das moedas, destaca de igual forma a incautación dunha moeda romana republicana de prata, posterior ao ano 44 a.C. Trátase dun denario que coincide no tipo con emisións de Bruto, un dos asasinos de César, destinadas a pagar o seu exército na guerra contra Octavio. «Cuñaxes rarísimas, das que se conservan moi pouco exemplares», afirman desde a Garda Civil. Todas as pezas foron trasladadas ao Museo Arqueolóxico de Córdoba para a súa custodia, conservación e peritaxe.
Os detidos foron postos a disposición xudicial pola suposta comisión dos delitos de tráfico ilegal de bens arqueolóxicos pertencentes ao Patrimonio Histórico Español, contrabando e delitos de receptación de material arqueolóxico procedente de espolio. En todo este operativo, a Garda Civil contou coa colaboración a Consellería de Turismo, Cultura e Deporte da Junta de Andalucía a través de dous peritos arqueólogos conservadores do Museo Arqueolóxico de Córdoba.
Chegar ao trasteiro de Baena -apuntan fontes da investigación- non foi nada doado: numerosas entrevistas con fontes, encontros con coleccionistas, asistencia a foros especializados en comercios de obras de arte e inspeccións periódicas en locais e establecementos de compravenda de bens culturais.Así os axentes descubriron que existía un matrimonio «con antecedentes policiais que puidese estar a se dedicar ao comercio interior de bens culturais no mercado negro».
«Dentro do hermético e complexo mundo do mercado da arte, púidose constatar que os investigados realizaban vida normal, sen grandes luxos, actuando a diferentes horas do día ao obxecto de pasar completamente desapercibidos e poder introducir os bens históricos no mercado ilícito, obténdose deste xeito grandes beneficios económicos», sinala a Garda Civil.