A datación por carbono 14 determinou que dous dos deseños prehistóricos descubertos no xacemento lucense de Cova Eirós teñen polo menos 9.000 anos
25 mar 2017 . Actualizado á 05:00 h.Cinco anos despois de que se dese a coñecer o achado das primeiras mostras de arte rupestre paleolítica galego no xacemento de Cova Eirós, en Triacastela, os investigadores conseguiron datar con exactitude a antigüidade das pinturas. Aínda que non de todas elas, senón só de dúas figuras, ás que se asignou unha idade mínima de 9.000 anos. Son por tanto as pinturas máis antigas que se dataron ata o de agora en Galicia, xa que superan polo menos en 3.000 anos os deseños a época megalítica que se analizaron hai tempo en lugares como a serra da Barbanza, Bergantiños e o municipio pontevedrés de Rodeiro.
Os resultados deste estudo acaban de publicarse na revista científica internacional Radiocarbon. A datación foi realizada co método do carbono 14 en colaboración con Karen Steelman, unha investigadora da universidade estadounidense de Central Arkansas. Debido ao mal estado de conservación das pinturas usouse unha variante deste método, coñecida como oxidación por plasma, que permite afinar considerablemente os resultados. Os debuxos foron trazados usando carbón vexetal como pigmento. Un deles representa o que parece ser a cabeza dun cabalo. O outro é máis confuso e parece o lombo dun animal que non se puido identificar con precisión.
Pigmentos alterados
Segundo explica Ramón Fábregas -catedrático da Universidade de Santiago e director do proxecto arqueolóxico no que se encadran estas investigacións-, o pigmento está moi contaminado pola feluxe que deixou na parede da cova unha fogueira que alguén acendeu neste lugar miles de anos despois, na Idade Media. De acordo co carbono 14, este lume foi prendido a finais do século X ou ben a principios do XI. Esta contaminación complicou en gran medida as análises.
Fábregas recalca, doutra banda, que a antigüidade atribuída aos debuxos é unha idade mínima. É dicir, que poderían pertencer a unha época algo anterior, de ata 10.000 ou 10.500 anos. O período cultural no que se encadran correspondería á etapa terminal do Paleolítico Superior ou aos inicios do Epipaleolítico, unha época de transición entre o Paleolítico e o Neolítico.
Os estudos iconográficos realizados sobre estes deseños relaciónanos co chamado Estilo V da arte paleolítica, que está tamén representado nos xacementos ao aire libre de Foz Côa -no norte de Portugal- e Sega Verde -en Salamanca- e tamén nalgunha cova, como a de Palomera, en Burgos.
Por outra banda, os responsables deste proxecto arqueolóxico -financiado pola Xunta - sinalan que as pinturas recentemente datadas son só un dos trece conxuntos de deseños catalogados en Cova Eirós. Baseándose na análise estilística, os investigadores supoñen que os outros paneis de pinturas e gravado poden ser de diferentes épocas. Ningúns poderían corresponder ao período Magdaleniense -fai entre 10.000 e 15.000 anos- e outros ao Gravetiense ou ao Solutrense, cunha posible antigüidade de entre 20.000 e 25.000 anos.