A tradición segue moi viva nOs Sobriños do Pai, a centenaria polbeira do casco antigo de Santiago

Patricia Calveiro Iglesias
Patricia Calveiro SANTIAGO / LA VOZ

SANTIAGO CIUDAD

Alberto, al frente de la pulpería Los Sobrinos del Padre, junto a su madre Carmen y, de fondo, el plato serigrafiado con el retrato de ella y su marido (fallecido el año pasado), quienes regentaron desde 1970 este establecimiento histórico de la rúa Fonte de San Miguel, el cual figura en numerosas guías de viajes y cada vez es visitado por más turistas.
Alberto, a cargo da polbeira Os Sobriños do Pai, xunto á súa nai Carmen e, de fondo, o prato serigrafiado co retrato dela e o seu marido (falecido o ano pasado), quen rexentou desde 1970 este establecemento histórico da rúa Fonte de San Miguel, o cal figura en numerosas guías de viaxes e cada vez é visitado por máis turistas. XOAN A. SOLER

Alberto e Juan Manuel están a cargo do negocio familiar, no que aínda fan as contas a lapis na barra, como acostumaba o seu pai

01 jun 2025 . Actualizado á 10:00 h.

A un paso da igrexa de San Martiño Pinario, hai un rótulo de forxa que compite en protagonismo neste tramo do casco antigo de Santiago. Café-Bar Os Sobriños do Pai. A casa do bo polbo, di o letreiro que sobresae da fachada, no cal se eliminou —por falta de espazo— o nome do cura (o pai Benito) que abriu este histórico negocio, herdado logo polos seus sobriños. Aínda que non se sabe de certo o ano da súa fundación, un afillado do mesmo párroco apuntaba que foi cara a finais do XIX e os seus actuais propietarios atoparon unha multa municipal de 1920 por funcionar sen licenza. O octópodo entrou a espuerta cando o restaurante pasou a mans dos Travieso, unha familia compostelá de tradición pulpeira. E desde o ano 70 colleu as rendas un matrimonio de Val do Dubra, Juan Antonio Merejo e Carmen Lodeiro, cuxos fillos tomaron a testemuña e manteñen moi viva a tradición neste establecemento centenario.

Fachada de Los Sobrinos del Padre en el 2000, con su emblemático rótulo, que hoy sigue intacto.
Fachada dOs Sobriños do Pai no 2000, co seu emblemático rótulo, que hoxe segue intacto. PACO RODRIGUEZ

«Para nós é un orgullo seguir os pasos dos meus pais e intentar pór en valor o seu traballo», indica Alberto (quen se encarga da polbeira) co apoio do seu irmán Juan Manuel (o cal dirixe a parte da pensión anexa, Vos Sobriños do Pai, con 15 cuartos). Explica que, aínda que se rehabilitou o edificio, «intentamos deixar o bar tal e como era antes». A súa barra de mármore ten moita historia. Alí facía as contas de cada mesa con lapis o seu pai, falecido o ano pasado, e a día de hoxe Alberto segue mantendo este pintoresco costume. A súa muller, xa retirada, adoita ir habitualmente pola que foi a súa segunda casa e onde cociñou miles de quilos de polbo ao longo da súa vida. «A xente segue preguntando por eles cando vén. El era un home moi particular, co seu bigote, e tiña un carácter especial... de entrada parecía moi serio, pero tiña a súa retranca e nas distancias curtas sempre sacaba este sentido do humor tan seu», subliña o seu fillo, quen traballa baixo a permanente mirada dos seus antecesores, cuxas caras están serigrafiadas nun prato que expoñen onda a barra. 

Foto del 2009 en Los Sobrinos del Padre, con Juan Antonio Merejo haciendo las cuentas a lápiz en la barra de mármol.
Foto do 2009 nOs Sobriños do Pai, con Juan Antonio Merejo facendo as contas a lapis na barra de mármore. XOÁN A. SOLER

«Eles non pechaban nin un día, sacando unha semana en Nadal. Agora nós collemos unhas vacacións longas no inverno, descansamos os domingos e luns, e as horas de servizo son menos (de 12.30 a 15.30 e de 19.30 a 22.15)», aclara o seu sucesor. De neno, rememora, vivían na segunda planta do inmoble e a polbeira «era como o salón da miña casa. Facías moita vida no bar e na rúa». Lonxe de aborrecer o polbo a base de velo diante a diario, conta este hostaleiro santiagués que o seu pai e irmán adoitaban comelo a miúdo a media mañá ,«e aos meus fillos, que teñen 7 e 4 anos, encántalles e tamén o toman ao almorzo».

En días grandes, como o xoves de Ascensión, pódense cocer ata 80 quilos e é un día no que abunda o público local, que non falla a esta tradición gastronómica e faio na polbeira máis antiga da cidade. Aos clientes de toda a vida, incluso lle dan a opción de que vaian coa súa propia pota e leven o manxar máis cobizado ese día para gozalo na casa. 

«Desde o Xacobeo 93, empezaron a vir moitos turistas», constatan nOs Sobriños do Pai, onde recoñecen ver nos últimos anos todo tipo de sacrilegios que dificilmente se atrevería a cometer un galego, como «pedirnos maionesa e vinagre para o polbo». O negocio figura xa en moitas guías de viaxe, como a Lonely Planet de Asia, que leva a numerosos viaxeiros deste continente para probar por primeira vez alí o polbo. «Ás veces encántalles e outras non», di Alberto.

A carta e receitas seguen sendo as mesmas que cociñaba Carmen, que nunca se imaxinou que un día chegasen a sacar tantísimas fotos dos seus pratos de polbo e cuncas de ribeiro. E, despois do rei da carta, as xoubas, luras ou zorza están entre o máis demandado. Aínda que agora Alberto ten axuda na cociña, confesa que o octópodo segue sendo cousa súa e, para el, a clave está en coller o punto de cocción e traballar cunha boa materia prima.