O Concello de Santiago revisa o plan especial do centro histórico e acoutará os locais de suvenires e de «vending»

r. m. SANTIAGO / LA VOZ

SANTIAGO

PACO RODRÍGUEZ

En practicamente todo o ámbito non se admitirán novas tendas de recordos

17 jun 2025 . Actualizado á 05:00 h.

O goberno de Goretti Sanmartín, a coalición entre BNG e CA, quere revisar o plan especial de protección e rehabilitación do centro histórico (o PE-1). E xa puxo o procedemento en marcha. A Xunta de Goberno aprobou onte de forma inicial a súa modificación puntual. Dos pormenores dará conta mañá o concelleiro de Urbanismo, o nacionalista Iago Lestegás (BNG), aínda que un dos obxectivos xa o deixou claro onte a alcaldesa, ao facer balance dos dous anos de goberno: a modificación abordará medidas para protexer o comercio tradicional e, entre outras cousas, non permitirá a implantación de novos establecementos de venda de recordos. A medida estenderase a practicamente todo o ámbito do Plan Especial, mentres que no recinto intramuros limitaranse tamén os negocios automatizados, como as máquinas expendedoras e consignas.

A revisión do plan paralizará durante dous anos a solicitude de licenzas para calquera intervención que contraveña os cambios que se queren introducir e chega cando está a piques de concluír a moratoria dun ano que prohibía tamén a implantación de novos negocios turísticos na zona vella. Este último parón decretouse mentres o Concello estudaba o nivel de asentamento dese sector na cidade e as necesidades de servizos de proximidade para a poboación da zona, co fin de protexer o comercio local, unha das iniciativas das que fixo bandeira o executivo de Goretti Sanmartín (BNG-CA). De feito, coa medida adoptada polo goberno local onte extínguense os efectos da suspensión previa para a implantación de novos negocios turísticos publicada o 19 de xuño do pasado ano. Pero ponse en marcha a de dous anos que implica a revisión do plan especial.

Trátase de «blindar o comercio de proximidade, un servizo básico para a poboación que se asente no casco histórico», segundo expuxo a alcaldesa na comparecencia que tivo pola mañá con todo o seu goberno, na terraza do Concello, para facer balance dos seus dous anos de goberno, un balance que concluíu afirmando que teñen proxecto, «forza e enerxía» e iniciativa para «deseñar a cidade dos próximos dez anos».

O asentamento de poboación no centro histórico e a achega de solucións a problemas de accesibilidade e mobilidade que condicionan o seu atractivo residencial, á parte doutras circunstancias, estiveron detrás de todo intento de revisión do PXOM nos últimos anos, intentos que primeiro levaron o selo do PP e despois de Compostela Aberta (CA). Os populares apenas tiveron tempo, unha vez tomada a decisión, máis que para pór en marcha a contratación da redacción do proxecto. Os segundos non lograron o apoio plenario necesario para iniciar o trámite ambiental, xa cara ao final do mandato de Martiño Noriega, despois de reorientar a filosofía dos populares, coa que non coincidían. O PSOE, que propiciou a aprobación do documento orixinal a mediados dos anos noventa e que mantivo unha postura moi crítica coas liñas que avanzaran os populares, non intentou abrir ese melón no mandato do 2019-2023. Se o fará agora Goretti Sanmartín.

Suspensión de licenzas e títulos habilitantes contrarios á modificación

O inicio da tramitación para a modificación do plan especial da zona histórica supón expresamente a suspensión do procedemento de concesión de licenzas de edificación, parcelamento e derriba que resulten incompatibles ou desconformes coas determinacións da modificación inicialmente aprobada. A revisión que onte aprobou a Xunta de Goberno irá máis aló do tema do comercio, aínda que, de momento, e en espera das explicacións de Lestegás, a alcaldesa só cinguiu o anuncio ao caso do comercio.

A suspensión afecta tamén á obtención de calquera título habilitante de carácter urbanístico que supoña a implantación ou a ampliación de usos e actividades desconformes coa normativa inicialmente aprobada, «isto é», di o acordo da Xunta de Goberno, «cando incumpran as condicións de uso e (ou) de implantación establecidas na citada normativa».

Non afectará, con todo, ás obras de mantemento e conservación das edificacións e das instalacións existentes; ás obras de reforma e de rehabilitación, excepto cando impliquen a implantación ou a ampliación de usos, tipos de uso ou actividades que sexan desconformes co novo plan; aos actos de primeira ocupación e de inicio de actividade cando xa se tivese obtido o preceptivo título habilitante das obras executadas para o uso pretendido; e aos proxectos que cumpran simultaneamente as determinacións do plan vixente e as resultantes da modificación inicialmente aprobada.

A suspensión será por dous anos como máximo e acada a todo o que o PXOM identifica como PE-1 (o plan especial da cidade histórica).

Unha aritmética que obriga a dialogar

Este será o terceiro intento dun goberno local de revisar o plan da cidade histórica nos últimos tres lustros, iniciativa á que todos eles concederon a facultade de parar, e incluso reverter, o seu retroceso poboacional. Os outros dous non chegaron a bo porto. Ao PP, entón con maioría absoluta pero cun tumultuoso mandato, non lle deu o tempo para promover unha reforma que non convencía máis aló das súas filas. E a Martiño Noriega, que fixo unha relectura ampla do que os populares deixaran licitado para definir o cambio, non lle deron as contas do pleno. Sanmartín ten unha aritmética aínda máis complicada. Terá que aplicarse co diálogo.