Poutadas de osos prehistóricos na Lastra

Francisco Albo
Francisco Albo QUIROGA

RUBIÁ

Nos últimos dez anos acháronse varias mostras deste singular patrimonio

13 may 2015 . Actualizado á 15:42 h.

Unha parcela singular e pouco coñecida do patrimonio natural das serras orientais galegas son as pegadas deixadas polas garras dos osos prehistóricos nas paredes das covas. O primeiro achado rexistrado en Galicia tivo lugar en 1983 en Cova Eirós (Triacastela), un lugar agora soado por albergar un os máis importantes xacementos galegos do Paleolítico. O primeiro investigador que observou a presenza destas marcas foi Juan Ramón Vidal Romaní, director do Instituto Universitario de Xeoloxía da Coruña. Con todo, segundo indica el mesmo, ao principio creu que estes arañazos foran causados polas botas dos espeleólogos que visitaban a gruta con frecuencia.

Máis adiante, hai dez anos, a paleontóloga Aurora Grandal d?Anglade identificou outras marcas do mesmo tipo na Cova do Rebolal, na Serra dá Enciña da Lastra, en Rubiá. Constatou que se trataba de pegadas de garras de oso da cavernas (Ursus spelaeus). Polo seu tamaño deduciu que as poutadas eran de exemplares de pequeno tamaño e asociounos aos xogos dos osiños dentro da caverna durante os seus períodos de hibernación.

O achado fixo supor aos membros do club espeleolóxico vigués A Trapa-Cetra, encabezado por Marcos Vaqueiro, que podería haber máis pegadas de osos noutras covas do este de Galicia das que se sabía que serviran de refuxio ás dúas especies de plantígrados que viviron no noroeste ibérico, o extinguido oso das cavernas e o oso pardo (Ursus arctos), que hoxe continúa presente no norte da Península. Isto deu pé a que nos anos seguintes descubrísense máis pegadas de gadoupas en varias covas da serra do Courel, e tamén noutros puntos de Enciña da Lastra.

Os investigadores sinalan que a antigüidade destas marcas pode oscilar entre 20.000 e máis de 500.000 anos, que é a idade asignada aos fósiles de osos achados nas referidas covas.

Xunto cos restos fósiis atopados, estes sinais son o testemuño máis visible da presenza dos osos nas grutas durante o Pleistoceno. «Engade un valor excepcional ao rexistro paleontolóxico das covas calcarias de Galicia», apunta Romaní.