As smart cities representan unha das transformacións urbanas máis ambiciosas do século XXI. En Europa, onde máis do 75 % da poboación vive en zonas urbanas, o desenvolvemento destas cidades non só responde a unha necesidade tecnolóxica, senón tamén a unha urxencia climática, social e económica. A UE asumiu un papel protagonista nesta evolución impulsando políticas, investimentos e marcos legais para acelerar a transición cara a urbes máis sostibles, inclusivas e resilientes.
Pero aínda que o potencial é enorme, as cidades europeas enfrontan desafíos moi importantes. Por unha banda, solucionar a fragmentación tecnolóxica, pois moitas delas carecen dunha infraestrutura dixital integrada, é dicir, a interoperabilidade entre os diferentes sistemas e plataformas segue sendo limitada, o que dificulta a escalabilidade de solucións. Por outro, os riscos que implica unha vixilancia excesiva e o uso indebido da información persoal cando se produce o despregamento masivo de sensores, cámaras e sistemas de recolección de datos. Ademais, a crecente dixitalización pode excluír a certos grupos sociais. A transformación urbana require unha colaboración estreita entre gobernos locais, nacionais e europeos, e isto é algo que non sempre se logra de forma eficiente. E a todo iso súmase que, aínda que existen fondos europeos, moitas cidades pequenas e medianas teñen dificultades para acceder a eles ou para cofinanciar proxectos.
A implementación dunha cidade intelixente comeza no ámbito local, cando os gobernos municipais comprométense financeira, técnica e eticamente co desenvolvemento de proxectos que transformen a vida urbana. Este compromiso non só implica investimentos en infraestrutura dixital, senón tamén unha inmersión conceptual no que significa ser unha cidade intelixente: eficiencia, equidade, sustentabilidade e gobernanza aberta. Neste contexto, a implicación política vólvese crucial.