Durante a campaña arqueolóxica que está a piques de rematar, os investigadores puideron reforzar a hipótese de que os grupos neandertales que viviron en Cova Eirós en diferentes épocas da prehistoria comportáronse de xeitos moi distintos no que respecta á ocupación desta gruta. Os poblamientos máis antigos -de fai ao redor de 118.000 anos- parecen ser máis frecuentes e prolongados que os das ocupacións posteriores, datadas fai uns 84.000 anos.
Arturo de Lombera apunta que esta diferenza pódese percibir con claridade nos rastros que deixaron os poboadores da cova en cada un deses períodos. No nivel máis antigo apareceron numerosos refugallos de talla, é dicir, fragmentos de mineral que indican que as ferramentas líticas dese período foron fabricadas na propia caverna. Isto é algo que non sucede no nivel arqueolóxico que corresponde á ocupación máis recente, polo que se supón que os artefactos foron tallados noutro lugar e transportados á gruta por grupos humanos que a usaron como refuxio durante períodos máis curtos e esporádicos.
Fogueiras e ósos
Doutra banda, no nivel máis antigo do xacemento atopáronse hai xa tempo os rastros dun fogar -un lugar que foi empregado repetidas veces para acender fogueiras-, o que suxire tamén que ocupantes desa época permaneceron na gruta durante períodos longos. No nivel de hai 84.000 anos, ademais, descubríronse numerosos fósiles de animais carnívoros que os neandertales non consumiron como alimento. «Isto indica que nesa etapa a cova foi usada con frecuencia como cubil polos animais salvaxes, nos momentos en que non estaba ocupada polos grupos humanos», precisa De Lombera.
Os arqueólogos non atoparon aínda unha explicación concreta para estas notables diferenzas nos patróns de ocupación da cova, que se rexistraron tamén noutros xacementos do Paleolítico. As causas destes distintos comportamentos poden ser varias, desde cambios climáticos e ambientais que fixeron que a fauna e a vexetación fosen máis abundantes ou máis escasas nunhas épocas que noutras ata a presión e a competencia exercida por outros grupos nómades que se moverían polo mesmo territorio.