Trinta anos do crime que marcou Israel: Isaac Rabin, a paz esquiva e a ultradereita en auxe
INTERNACIONAL
O que fose primeiro ministro definiu a expansión dos asentamentos en Cisxordania ocupada como «un cancro no corazón da nación»
04 nov 2025 . Actualizado á 05:00 h.O asasinato do primeiro ministro Isaac Rabin a mans dun israelí de extrema dereita estremeceu ao país e erosionou a idea de que a paz con Palestina era posible. Trinta anos despois da súa morte, o Goberno de Israel está en mans dun dos seus maiores rivais en vida, Benjamin Netanyahu, e os ultras que defenden os asentamentos e o uso da forza contra calquera país.
«O asasinato arrepiou ao Estado de Israel. Era algo que non criamos que puidese ocorrer aquí; pensamos que iso lles sucede a outros, non a nós. A conmoción foi profunda», rememora nunha entrevista con Efe Nurit Cohen, historiadora do Centro Rabin en Tel Aviv.
Cohen non cre que, como suxire a lenda popular, «todo Israel estivo de loito», senón que houbo «quen sentiu alivio e incluso alegría tras o asasinato» entre sectores da poboación que décadas despois deixaron de ser marxinais. Rabin, a quen o afamado escritor israelí Amos Oz describiu como un home falto de carisma, pero un dirixente capaz, naceu en Xerusalén en 1922 e foi mudando de pel desde xefe do Estado Maior durante a vitoria na guerra dos Seis Días (1967) a embaixador nos Estados Unidos, pasando a exercer dous mandatos como primeiro ministro. Como líder estableceu un curso firme, como recolle o seu biógrafo Itamar Rabinovich, en pos da paz tanto coa veciña Xordania como co Líbano e Siria. E cos palestinos como arquitecto dos Acordos de Oslo, unha das iniciativas máis admiradas e deostadas na historia do país.
En 1995, o radical Itamar Ben Gvir, hoxe ministro de Seguridade Nacional, apareceu en televisión brandindo a insignia de metal roubada do capó do Cadillac de Rabin tras uns violentos disturbios. A presenza no Goberno de radicais como Ben Gvir demostra unha tendencia ao auxe da ultradereita, que para Yossi Beilin, outro arquitecto dos Acordos de Oslo, representa «unha mala noticia tanto para a esquerda como para a dereita».
Nunha entrevista, lembra que Rabin definiu a expansión dos asentamentos en Cisxordania ocupada como «un cancro no corazón da nación».