Máis concellos deciden acoutar o uso da auga ante a prealerta por escaseza e avisan de problemas na subministración

La Voz REDACCIÓN

GALICIA

El bajo nivel del embalse de Portodemouros, en Vila de Cruces, permite estos días ver la aldea sumergida de Marquesadoto.
O baixo nivel do encoro de Portodemouros, en Vila de Cruzamentos, permite estes días ver a aldea mergullada de Marquesadoto. Adrián Freiría

Foz detectou casos de fraude que se conectan á rede de abastecemento sen autorización, e que serán multados, e Oleiros advirte de insuficiencia ante o consumo elevado e problemas nunha tubaxe

08 ago 2025 . Actualizado á 05:00 h.

Hai concellos nos que cada verán se suceden as restricións no consumo de auga polas situacións de prealerta por secaPontevedra, onde se deixou de baldear as rúas e de regar os xardíns, é un deles; e este xoves o seu goberno local celebraba que a Xunta activase a prealerta no río Lérez para garantir o abastecemento da poboación. Ou Ponte Caldelas, onde algunhas aldeas con traídas veciñais ven como se están esgotando os mananciais. Estes dous concellos, xunto con Poio e Caldas, recomendan aos seus veciños un uso responsable da auga.

A situación do río Grande de Camariñas afecta a seis concellos das comarcas de Bergantiños, Soneira e Fisterra. Tres deles xa trasladaran certa preocupación polo abastecemento da auga hai días: Camariñas, Muxía e Zas. O primeiro pediu aos veciños o domingo que non regasen hortas nin xardíns e a nivel municipal restrinxiuse o uso das duchas en praias e a rega de xardíns. En Zas tamén se trasladou á poboación medidas similares, e en Muxía levaron hai uns días unha cisterna de auga por problemas cunha captación. En Carballo, que se abastece en parte do río Anllóns, tamén implementan o aforro de auga en varios labores municipais.

Incluso hai concellos que advertiron de insuficiencias. Oleiros informou onte de que Emalcsa, a empresa que fornece auga aos municipios da área metropolitana da Coruña (aos que se lles pediu un maior control do seu uso), avanzou que debido ao alto consumo dos últimos días e ao estado da tubaxe que abastece a Bergondo, Sada, Cambre e parte de Oleiros, algunhas vivendas poderían quedarse sen subministración co paso dos días.

O Concello de Oleiros leva tempo reclamando á Xunta o proxecto de renovación das instalacións. De feito, Emalcsa xa está a redactar o proxecto para iniciar as obras, que incluirán a creación dun novo depósito en San Pedro de Nós.

 Outros anuncian sancións. O Concello de Foz está a detectar casos de fraude que se conectan á rede de abastecemento sen autorización, e que se castigarán con multas de ata 3.000 euros. O alcalde, Francisco Cajoto, pediu responsabilidade e advertiu que «quen ten este comportamento non só defrauda o Concello e polo tanto a todos os veciños, senón que está contribuíndo á escaseza dun recurso fundamental e finito».

Na Mariña por agora só Barreiros adoptou unha medida (pechar as duchas das praias) para garantir a subministración da auga, aínda que os gobernos municipais están pendentes da evolución dos depósitos, ante a falta de choiva e o aumento da demanda pola afluencia turística. Todos piden un consumo responsable á súa poboación. 

A alcaldesa de Barreiros, Ana Ermida, explica que lles preocupan depósitos como o da Folgueirosa, que abastece á zona costeira e turística e non se recupera ao nivel da demanda. «Estalles custando moito. Detectamos consumos altísimos ata a unha da mañá, e volven iniciarse ás seis ou sete», di.

A pesar de que na provincia de Lugo non hai prealerta, hai concellos con problemas polo consumo. No de Vilalba xa levou auga a vinte vivendas das parroquias de Román, Carballido e Árbore, nas que os pozos comezan a secarse. En Guitiriz non se pode regar xardíns, lavar coches nin encher piscinas. E en Castro de Rei está prohibido o consumo humano de auga da traída de Quintela pola presenza de arsénico. O tempo destes días inflúe na situación: se as temperaturas fosen menos altas, o consumo sería menor e o sistema de decantación que permite separar o arsénico actuaría con máis eficacia.

O Concello de Boiro deixou inoperativas as duchas e lavapiés das praias, ademais de suspender as regas municipais. Nun bando explícase que nalgúns núcleos de poboación están a se rexistrar faltas de presión no abastecemento debido aos altos niveis de consumo a determinadas horas. Indican que isto se debe a usos da auga non establecidos e acometidas non autorizadas, á vez que se subliña que os casos que se detecten serán sancionados.

No caso de Noia, prohibiuse o enchido de piscinas e o baldeo de rúas. E Outes alerta dun consumo preocupante e moi elevado que xa causou problemas de abastecemento na planta de tratamento de Roo.

Con información das delegacións de La Voz

Prealerta por escaseza de auga en 20 concellos de Pontevedra e A Coruña

Afecta os sistemas dos ríos Lérez e Grande, e ao subsistema de Baiona, onde se vixiará o consumo privado e reducirase o público

S. Pérez

De forma preventiva, a Xunta decidiu activar a situación de prealerta por escaseza de auga nos sistemas do río Lérez, en Pontevedra, e do río Grande, en Camariñas. Tamén adoptou medidas equivalentes a un escenario de prealerta —pero sen chegar a declarala— no subsistema de Baiona, que pertence á unidade territorial do río Verdugo e abastece á poboación do municipio. Trátase dos tres mesmos ríos que en anos anteriores e nas mesmas datas xa obrigaron a tomar medidas pola seca. En total, hai 20 concellos afectados polo aforro de auga: Barro, Bueu, Campo Lameiro, Cerdedo-Cotobade, A Estrada, Forcarei, Marín, Meaño, Moraña, Poio, Ponte Caldelas, Pontevedra e Sanxenxo (polo río Lérez) e Cabana de Bergantiños, Camariñas, Laxe, Muxía, Vimianzo e Zas (polo río Grande). A maiores, Baiona.

Nun contexto de ondas de calor, no que non se prevén choivas e o consumo de auga dispárase nos concellos máis turísticos, a Oficina Técnica dá Seca reuniuse onte e acordou tomar estas medidas de prevención a pesar de non advertirse unha situación de seca prolongada en ningunha das concas da Demarcación Hidrográfica de Galicia-Costa. A reunión estivo presidida vía telemática polo director de Augas de Galicia, Roi Fernández, e nela participou o xerente deste organismo, Gonzalo Mosquera, e outros cargos directivos, así como representantes de Protección Civil, de Meteogalicia e das consellerías de Sanidade e Medio Rural.

Os técnicos apoiáronse nos datos meteorolóxicos do mes de xullo e as previsións para o de agosto, na evolución dos caudais circulantes nos ríos destas dúas concas e noutros indicadores de seca e escaseza, seguindo o protocolo do Plan de Seca de Galicia-Costa. Así, a prealerta por seca afecta as concas do río Lérez e ría de Pontevedra e do río Grande, ría de Camariñas e a Costa da Coruña ata o Anllóns; mentres que no resto da comunidade mantense a situación de normalidade.

Constataron un importante descenso do caudal destes ríos desde mediados do mes pasado, provocado fundamentalmente por unha combinación da falta de precipitacións e as elevadas temperaturas, o que incrementa a evaporación da auga. No caso de Pontevedra e de Baiona, tamén se valorou o incremento de poboación que experimentan durante o verán os concellos que dependen dos encoros de abastecemento destas zonas. En concreto, a ocupación actual de Galicia-Costa situábase este luns no 84 %, un 7 % inferior ao ano pasado e preto dun 2 % menos que a media dos últimos dez anos.

Restricións nos concellos

Nesta situación de prealerta por escaseza moderada de auga, Augas de Galicia —tamén co apoio dos concellos— realizará un seguimento intensivo da situación meteorolóxica e dos niveis dos ríos e os encoros dos sistemas afectados nesta demarcación hidrográfica, así como das posibles incidencias que se detecten.

Tamén se prevén medidas de concienciación para os veciños. Nos concellos afectados pídeselles un uso responsable da auga, evitando actividades como o enchido de piscinas ou a rega con auga potable, así como ter especialmente presente esta concienciación no fogar, como ducharse en lugar de bañarse, utilizar funciónelas eco dos electrodomésticos ou evitar malgastar recursos pechando a billa cando non se estea utilizando. A Oficina Técnica dá Seca tamén recomenda aos concellos afectados pola prealerta que minimicen os consumos municipais de auga que non sexan esenciais, como o baldeo de rúas, a rega de parques e xardíns ou as duchas de auga potable nas praias. Xa antes de que a Xunta activase a prealerta, os concellos xa comezaran a tomar medidas de aforro de auga.

Augas de Galicia informou onte pola mañá aos alcaldes das zonas afectadas das medidas aprobadas. Tamén se lles pediu que, no caso de que a situación se agrave, anticipen as decisións que consideren oportunas e comuniquen calquera incidencia. Outras propostas para adoptar neste escenario de prealerta son incrementar o control e a vixilancia dos indicadores de seca, así como o intercambio da información da evolución dos caudais.

Aos gobernos locais insistíuselles na concienciación cidadá sobre a escaseza de auga e da necesidade de fomentar o aforro a través de campañas e bandos municipais.