O plan para reducir o prezo dos billetes do AVE galego: subvencionalos ata que haxa competencia

Pablo González
pablo gonzález REDACCIÓN / LA VOZ

GALICIA

La «flecha roja», el tren de Iryo para competir con Renfe
A «frecha vermella», o tren de Iryo para competir con Renfe Jose Manuel Vidal

O Goberno proxecta esta solución para evitar unha desigualdade tarifaria que afecta a Galicia e Asturias por ter distintos anchos de vía e non poder acceder os trens dos competidores de Renfe

13 mares 2024 . Actualizado ás 05:00 h.

Ata a chegada dos abonos gratuítos hai ano e medio, liñas de media distancia e de altas prestacións como o eixo atlántico tiñan un réxime de prezos que en realidade non reflectirían os custos de explotación de Renfe nese percorrido. A razón estribaba en que o Estado subvencionaba eses traxectos ao considerar que esa liña é unha obrigación de servizo público (OSP), é dicir, entra dentro da categoría que nestes tempos se considera un dereito de mobilidade. En alta velocidade, estes percorridos subvencionados son exclusivamente de media distancia e con servizos Avant.

A idea que transmitiu o Goberno do Principado de Asturias (PSOE) ao Ministerio de Transportes é subvencionar a conexión de longa distancia entre as principais cidades asturianas e Madrid ata que poida haber competencia con outros operadores distintos a Renfe e baixen os prezos, como sucedeu nos corredores de alta velocidade xa liberalizados coa entrada no negocio ferroviario de Ouigo e Iryo. A iniciativa ten interese para Galicia, pois ambas as comunidades teñen unha conexión ferroviaria na que convive o ancho internacional —xeneralizado no resto dos corredores— e o ancho ibérico. No caso galego, as operadoras que compiten con Renfe só dispoñen na actualidade de trens de alta velocidade de ancho fixo e, xa que logo, só poderían chegar a Ourense, como os AVE de Renfe ata que entren en funcionamento os agardados Avril. Iryo asegurou que non disporía deste material rodante de eixo variable polo menos ata o 2026 ou 2027, e o Goberno do Principado cre que esta anomalía que produce grandes diferenzas nos prezos dos distintos corredores ferroviarios podería emendarse temporalmente con subvencións públicas para facilitar o uso do tren fronte ao avión ou o vehículo privado.

O interesante é que a proposta asturiana, que inicialmente partiu da Cámara de Comercio de Oviedo, xa estaba a ser desenvolvida polo departamento que dirixe Óscar Ponte, segundo despréndese dun documento que presentou onte o Executivo asturiano na Mesa de Coordinación para a Chegada da Alta Velocidade, da que forman parte sindicatos, empresarios e concellos asturianos. Nese documento explícase que o Goberno está a estudar, dentro do desenvolvemento da Lei de Mobilidade Sostible que se aprobará este ano, a implantación da obrigación de servizo público en liñas do noroeste, como a galega e a asturiana, «nas que aínda non é posible liberalizar o servizo polas limitacións do material rodante e que, polo tanto, non permite aos usuarios beneficiarse da baixada de prezos vinculada á competencia».

Cofinanciación

As bonificacións serían dun 50 % sobre unha porcentaxe do total de billetes e, iso si, esixiría un convenio de cofinanciación entre a Administración central e os dous gobernos autonómicos, aínda que non está claro se se trata dunha condición ineludible. O do Principado de Asturias xa se mostrou disposto a cofinanciar esta bonificación na reunión que mantivo a semana pasada co secretario de Estado de Transportes, José Antonio Santano, para desenvolver un programa de compensacións polo atraso dos trens Avril. A Xunta, pola súa banda, está pendente de ter un encontro similar, no que se exporía esta solución para os prezos da conexión Madrid-Galicia.

Agora mesmo as pinzas dos billetes para usuarios galegos van desde os 25 ata os 150 euros en períodos de alta demanda. O escenario que se expón é para cando estean en servizo os trens da serie 106 na súa versión AVE , pois os billetes do Avlo serán de baixo custo. Sobre a primeira oferta de prazas a 25 euros para compensar o atraso do novo material rodante, en Galicia vendéronse 4.250 billetes e en Asturias, 3.037.

Segundo o conselleiro de Fomento do Principado, Alejandro Calvo, o prazo estimado para que a conexión de Madrid con Asturias e Galicia poida liberalizarse é de tres ou catro anos. «O obxectivo é que eses trazados non queden atrás mentres outros territorios benefícianse xa da rebaixa de prezos nun proceso de liberalización asimétrica do sector», asegurou.

Tamén aclarou que a posible declaración de ambas as liñas como obrigación de servizo público estaría vinculada ao desenvolvemento da nova Lei de Mobilidade que está a se tramitar no Congreso, e as posibles rebaixas a aplicar no prezo dos billetes deberían consignarse nos Orzamentos Xerais do Estado. Esa partida sería complementada polas achegas autonómicas.

O conselleiro asturiano sempre se referiu en plural ao plan gobernamental, dando a entender que todas estas medidas compensatorias se aplicarán na liña asturiana e na galega. Aínda que a Xunta aínda non ten constancia oficial por parte do ministerio deste proxecto.

Pedro Sánchez admite un déficit en investimentos ferroviarios en Galicia

O presidente do Goberno, Pedro Sánchez, admitiu ante unha pregunta do BNG no Senado que existe un «déficit histórico» nos investimentos en infraestruturas ferroviarias en Galicia, aínda que asegurou que o seu Executivo o está «revertendo» e agarda seguir avanzando niso durante esta lexislatura. «Eu creo que estamos a actuar, que estamos efectivamente revertendo un déficit histórico coa súa comunidade autónoma, pero en todo caso temos por diante outros catro anos para continuar avanzando nesa mesma senda», asegurou ao presidente, que apenas deu respostas concretas a unha serie de asuntos que expuxo a senadora nacionalista, Carme dá Silva, como as proximidades ou os Avril.