A tecnoloxía de detección de caída de obxectos á vía resérvase para a alta velocidade, onde se instala en pasos elevados e bocas de túneles. No resto da rede case todo depende do maquinista
06 jun 2020 . Actualizado ás 17:34 h.O Alvia Ferrol-Madrid circulaba a uns 115 quilómetros por hora pola inmensa chaira que é a antesala da cidade de Zamora. Antes de chegar á ponte elevada de La Hiniesta non é que haxa unha curva pechada, pero si é verdade que a liña convencional traza unha suave curva antes de chegar á ponte desde onde caeu o Land Rover, probablemente unha hora antes de que pasase o tren por alí pouco despois das catro da tarde do martes pasado. É dicir, é posible que os dous maquinistas non tivesen a visibilidade necesaria para detectar o obstáculo que estaba sobre a vía e ter a capacidade de reacción suficiente para deter o tren con garantías. Desde a saída da curva ata os estribos da ponte elevada apenas hai uns 300 metros, unha distancia moi axustada para aplicar o freo de urxencia con efectividade.
O paso elevado, ademais, non contaba coa tecnoloxía de detección de caída de obxectos á vía, que si teñen por norma as liñas de alta velocidade. Aínda que a Comisión de Investigación de Accidentes Ferroviarios (CIAF) recomendou tras un accidente similar no 2013 que se estudase o uso destes dispositivos en determinados puntos quentes das liñas convencionais, o Administrador de Infraestruturas Ferroviarias (ADIF) descartouno e optou por que se reforzasen as medidas pasivas de seguridade, como os elementos de protección. No entanto, é evidente que en casos como o suceso que provocou a morte do maquinista Álex Pedreira e feridas graves ao seu compañeiro Francisco Picazo, os gardarraíles non foron capaces de soportar o peso do vehículo e a forza do seu impacto.
Nas vías convencionais, salvo casos moi improbables nos que o obxecto produza nas vías o mesmo efecto que un tren -as vías ou cantóns contan cun circuíto eléctrico que detecta a presenza do tren polo curtocircuíto que provocan as rodas-, sempre se afronta o risco de que exista un obstáculo sobre as vías. Se se trata dunha zona pouco concorrida e ninguén dá o aviso -que é o que sucedeu en La Hiniesta-, todo queda en mans do maquinista. E ademais nesta liña o sistema de protección da vía é por contadores de eixos.
a tecnoloxía
Funcionamento da detección de obxectos. En realidade, a tecnoloxía de detección non é demasiado complexa, pero cumpre o obxectivo de evitar que un obxecto alleo ao ferrocarril invada o que se denomina o gálibo da vía. Por unha banda está composta dun valo físico que funciona como primeira barreira anticaídas. Cando esta protección non é suficiente para evitar que o obxecto ou vehículo precipítese sobre o trazado ferroviario e cede , rompe a fibra óptica que está colocada de extremo a extremo do paso elevado ou da boca do túnel, os dous elementos estruturais que adoitan protexerse mediante estes sistemas en liñas de alta velocidade. É a rotura da fibra óptica o que actúa como verdadeiro sistema de detección, xerando unha alarma que, a través do equipo de control situado nunha caseta técnica, chega aos responsables de circulación para que tomen as medidas que consideren oportunas ante a invasión da vía. Cada equipo de control supervisa ata dez quilómetros en cada sentido e o sistema debe ser inmune ás perturbacións electromagnéticas e ás condicións meteorolóxicas. Nas bocas dos túneles colócanse estes dispositivos polo risco de desprendementos. En realidade, o criterio de utilizalo só nas liñas AVE ten que ver coa velocidade. A máis de 200 quilómetros por hora a capacidade de reacción do maquinista redúcese considerablemente. Con todo, o accidente de La Hiniesta demostraría que a velocidades inferiores tamén pode complicarse a reacción.
as testemuñas
Por que ninguén avisou? Varios veciños dunha localidade próxima viron os danos no gardarraíl da ponte unha hora antes da colisión, pero non se decataron de que o vehículo estaba nas vías. Uns obreiros que traballaban cun guindastre a menos de cen metros do accidente tampouco oíron o ruído do Land Rover ao precipitarse desde o paso elevado. Se se demostra que o coche estivo nas vías durante unha hora, é posible que os prexudicados aproveiten este feito para querelarse contra o ADIF. Parece que as cámaras da base de montaxe de La Hiniesta tamén poderían aclarar o que pasou.
a xustiza e a política
O xulgado agarda o atestado e o PP pide a comparecencia de Ábalos. Fuentes do Tribunal Superior de Xustiza de Castela e León explicaron onte que o Xulgado de Instrución número 1 de Zamora, encargado do caso, espera ao atestado que está elaborando a Garda Civil para ver se comeza a ordenar dilixencias para investigar o accidente. Por outra banda, o PP solicitou a comparecencia do ministro de Transportes, José Luis Ábalos, para que dea explicacións sobre o accidente de Zamora na Comisión de Transportes do Congreso.
Un Land Rover irrecoñecible. A Garda Civil só soubo que modelo de vehículo era cando de casualidade atoparon o número de bastidor. O impacto foi dunha gran violencia.
Necesitáronse ata tres guindastres para poder retirar a cabeza motriz e parte do convoi regresa a Galicia
Un numeroso grupo de operarios e ata tres guindastres foron necesarias para retirar a cabeza motriz onde ían os dous maquinistas e que pesa algo máis de 72 toneladas. Os guindastres tamén foron necesarias para situar o material rodante da segunda composición sobre os raíles, para despois ser remolcados por unha locomotora da serie 333. O destino de todo este material son os talleres de Renfe en Galicia, onde serán analizados e reparados para volver ás vías a non ser que haxa unha orde xudicial en sentido contrario, como sucedeu cos restos do Alvia que descarrilou en Santiago no 2013 causando 80 mortos. No lugar do accidente aínda quedaban onte os vagóns da primeira composición, moito máis difíciles de resituar na vía para ser remolcados. Así que nos próximos días continuarán os traballos para liberar a vía, que en calquera caso permanecerá cortada ata o próximo día 25. O ADIF aproveitou esta situación para adiantar o corte que tiña previsto para as obras do AVE nos 16 quilómetros de vía convencional entre Taboadela e Ourense.
