As costuras da zona tensionada na Coruña: os propietarios que burlen o tope ao alugueiro aínda non serán sancionados
VIVIR A CORUÑA
Cataluña e Navarra si impoñen multas. A ausencia dunha lei autonómica limita a aplicación das zonas tensionadas
02 sep 2025 . Actualizado á 10:52 h.A Coruña convertíase o 29 de xullo na primeira cidade galega declarada zona de mercado tensionado. Pero tamén era a primeira urbe dunha comunidade gobernada polo Partido Popular que adoptaba esta medida, novidade estrela da última lei de vivenda socialista. Un mes despois da entrada en vigor desta norma, que obriga a topar o prezo dos alugueiros a grandes garfos —uns 7.000 nesta urbe— e aos propietarios de inmobles que leven cinco anos ou máis tempo sen inquilinos, descoñécese a que sancións se expoñen quen burle esta medida, e como se vai a perseguir a estes infractores.
As administracións pásanse a responsabilidade de multar aos arrendadores que excedan o límite que marca o índice de referencia para alugueiros. Coa competencia en vivenda en mans da Xunta, a Consellería de Vivenda indica que o Goberno de Alfonso Rueda só ten a obrigación de «tramitar a declaración de zona tensionada dous concellos que ou solicitan». Así, a Xunta aceptou en xuño a petición da alcaldesa da Coruña, Inés Rey, non sen antes deixar clara a súa oposición á medida: «É unha medida intervencionista e prohibitiva que limita ou mercado do alugueiro e que se ten demostrado ineficaz».
Das comunidades que teñen baixo a súa á urbes declaradas como zonas tensionadas, as socialistas Navarra e Cataluña contan con réximes sancionadores autonómicos, e o País Vasco —rexido polo PNV— «está a defender o seu propio réxime sancionador para quen incumpre a lei». Así o indican fontes do Ministerio de Vivenda, que «animan» á Xunta a «garantir o acceso de todos os seus cidadáns a unha vivenda digna e alcanzable seguindo a liña destas comunidades».
O Executivo autonómico non conta cun censo de grandes garfos nin está a fiscalizar se os novos contratos de arrendamentos adecúanse á normativa. Tampouco o Concello conta cunha listaxe desas persoas físicas ou xurídicas con máis de dez inmobles de uso residencial. Non o ten, expoñen fontes municipais, porque «son as comunidades as que deben facer o desenvolvemento da lei e establecer as medidas complementarias, así como o réxime sancionador, aínda que Galicia aínda non o fixo». Engaden desde o equipo de Rey que «están a estudar que fixeron estas dúas comunidades [Cataluña e Navarra] para impulsar desde aquí medidas que contribúan a facilitar o cumprimento da lei».
Á pregunta de se se atopan impunes os infractores, en Vivenda lembran que en caso de incumprimento os inquilinos «poden usar a vía xudicial». O problema é a odisea á que se enfrontan para comprobar se a renda que lles cobra o caseiro é a que marca o Goberno. De feito, a única solución que terían na súa man na actualidade é a de acudir aos rexistradores da propiedade para, deste xeito, pescudar cantas propiedades ten unha persoa.
Se un propietario salta esta lei en Barcelona ou en Pamplona as multas ás que se expón son ben diferentes. Mentres que un navarro podería ter que pagar 30.000 euros por non rexistrar as súas vivendas no censo que habilitou desde que a declaración de zonas tensionadas, un catalán podería chegar a desembolsar ata 900.000 euros se incumprisen as limitacións impostas.
Os inquilinos poden denunciar aos caseiros que cometan «fraude de lei»
Cando Cataluña pechou o acordo sobre o réxime sancionador que aplicaría a quen saltase a Lei de Vivenda deixou moi claros dous puntos: que iría, sobre todo, contra aqueles que impuxesen unha renda do alugueiro por amais do 30 % do que indica o índice de referencia, e contra quen cometa fraude de lei modificando o contrato de alugueiro residencial por un de tempada.
Como explica a avogada Carolina Fernández, en portais inmobiliarios como Idealista estas semanas proliferaron, precisamente, os arrendamentos situados na Coruña que se anuncian como «de tempada». Dado que os donos destas vivendas non se expoñen á pinza de prezos que marca o ministerio que dirixe Isabel Rodríguez, máis dun optou por facer trampa.
Como lembra esta letrada, os inquilinos teñen a tixola polo mango se detectan irregularidades. «Por exemplo, poden denunciar sempre que se asine un arrendamento de tempada e non o sexa. Este tipo de contratos teñen que cumprir unha serie de requisitos: debe constar que a duración é inferior a un ano e tamén a causa do contrato, que podería ser un desprazamento laboral, unha cuestión de estudos ou unha estancia médica». Continúa Fernández: «Ademais, no contrato debe especificarse o domicilio habitual do inquilino, e cando se fan contratos de tempada que non son reais isto non adoita ocorrer».