«Botei quince anos de mariño en Suecia e atravesei medio mundo»

Leticia Castro O Grove / LA VOZ

O Grove

MONICA IRAGO

Jesús Álvarez foi un dos centos de mecos que emigraron a Europa nos anos sesenta

10 feb 2024 . Actualizado ás 05:00 h.

Jesús Álvarez González (O Grove 1.938) pode presumir de dedicarse en vida e alma ao mar, un traballo que comezou sendo un neno, con oito anos, a bordo dunha pequena dorna. Era o habitual por aquel entón na península meca da posguerra. O seu pai quedara inválido e había que levar alimento a casa, e no seu caso eran seis irmáns. Empezou axudando a escoller o marisco, e logo compaxinábao botando unha man nunha panadería a cambio dunha barra de pan. Toda axuda era pouca. Aos catorce anos, cun pouco máis de experiencia, xa ía só ao mar coas nasas. Confesa que non se gañaba mal, así que aos poucos a cousa empezou a prosperar.

Na década dos sesenta, Jesús converteuse nun dos miles de galegos que optaron por emigrar a Holanda e ao norte de Europa para facer fortuna embarcados en petroleiros e cargueiros que transportaban todo tipo de mercancías. Corría o ano 1962 cando se lanzou a unha aventura que o levaría por medio mundo durante case dúas décadas. A primeira parada foi en Holanda, onde foron moitos grovenses: «Estabas en Róterdam e parecía que estabas na porta do Chapelo», lembra entre risos. O primeiro barco, pequeno, era alemán, e alí conta que pasou fame.

Pasaron seis anos ata que se trasladou logo a Suecia , onde estivo durante tres lustros, un lugar do que garda bos recordos. «Enrolei nun cargueiro en Malmö, e ao ano de estar alí, venderon o barco e mandáronme para Estocolmo», apunta. As condicións nesa primeira compaña eran boas. Traballou todo o que puido, incluso renunciando ás vacacións. No Grove estaba a construír casa, e todo aforro era pouco. Pasou máis dunha peripecia, viaxe exprés a Dinamarca incluído, para poder renovar o pasaporte e embarcar en Estocolmo nun barco de pasaxe que facía a ruta Suecia-Finlandia. Ía de temoneiro, levando aquel ferri por medio dunha chea de illas dun porto a outro, e en ocasións facían parada en Helsinqui. A aventura durou nove anos, contando as vacacións claro, que nunca eran para descansar. «Chegaba aquí e ía ao mar co meu irmán porque… que facía en terra?», di, «en terra aburríame como unha ostra».

Era un ferri cun persoal de 130 empregados, e ao cambiar a lei para os barcos de pasaxe, as condicións melloraron. Dábanlle vinte días a bordo e dez de vacacións. Ao principio quedaba en casa dun matrimonio amigo, pero logo aproveitaba para vir ao seu fogar. Para a súa sorpresa, as vacacións eran pagadas porque era fixo na compaña: «Enviábanme un cheque de 1.000 coronas cada mes», unhas dez mil pesetas das de entón.

Chegou a aprender algo de finlandés para defenderse, normalmente ía de mariñeiro de primeira, pero o corpo pedíalle outro tipo de traballo, nunha embarcación que non tocase terra e a poder ser que non fose un petroleiro, pois xa o probou. Buscaba un barco froiteiro, dos que paraban en moitos portos. E atopou un barco novísimo, a compaña chamábase Salem, onde só había suecos: «Aquilo era como un hotel, unha marabilla, alí estiven seis anos ata que nos botaron e meteron aos chinos a traballar». As rutas que realizou nos barcos que transportaban froitas ou alimentos permitíronlle coñecer medio mundo. «Iamos ata Israel e cargabamos ovos, estabamos unha semana, logo botabamos un mes en China cargando bacallau que as familias de alí traían nunha especie de caiucos», relata. O percorrido levouno mesmo a Los Ángeles, «alí en Long Beach cargabamos laranxas», explica.

Volveu Jesús para terras mecas na década dos 80, comprou xunto co seu irmán primeiro unha embarcación pequena, de nome, Copi e logo cambiaron a outro máis grande, o Novo Dorniere. Foron bos anos, afirma, nos que se dedicaron moito á centola, pero aproveitaban todas as vedas: «A nécora, camarón, aos piardos cando era tempo, ao lenguado, nunca estivemos parados, daquela gañábanse cartos». Tamén ían faenar a Muros como boa parte da flota grovense. Foron facendo melloras, tiveron empregados e manexáronse ben. 

«Agora, que xa hai que me xubilei, non vexo a cousa ben», conta, Jesús, que explica: «Antes ías ao mar coas nasas tres ou catro noites e ao mellor xa xuntabas 100.000 pesetas, agora pasa a época do centolo que é cando máis se gaña, e pasados un par de meses a xente amarra os barcos porque sabe que non vai gañar e non vai dar para cubrir gastos», para concluír: «Así que ao final estase defendendo mellor unha planadora que un barco un grande».