Pablo Rivero, actor e escritor: «Atérrame que nunca chegamos a coñecer aos nosos fillos»

Fai moito que deixou de ser o emblemático Toni Alcántara de Cóntame. Desde entón, Pablo Rivero (Madrid, 1980) seguiu cultivando unha frutífera carreira interpretativa tanto en pantalla como no teatro e unha vida persoal plena xunto á súa parella e o seu fillo, pero tamén unha traxectoria como escritor que non ten pinta de tocar teito. Na súa sétima novela, O rabaño (Suma), Pablo métese no seu mellor papel, o de pai, para contar unha escura historia coa esencia mesma do fenómeno da tempada en Netflix, Adolescencia. Ata onde chegarías para protexer o teu fillo? Esa é unha das preguntas que expón un libro inspirado nese rabaño que forman os pais á saída do colexio, cos seus temores, os seus filias e as súas fobias. «Non hai nada máis aterrador que un grupo de pais presa do pánico», sinala o autor, que tamén padece estoicamente os chats do colexio e que se inspirou na súa propia experiencia.

—Empezas o libro cunha dedicatoria aos profesores, dis que o seu esforzo e dedicación non están pagos.

—Claro, teñen a súa cota de responsabilidade na educación dos nenos, por iso creo que se ten que pagar máis. Igual que con todos os sanitarios, por exemplo. Hai profesionais que socialmente son os que nos coidan, os que nos forman, e dependemos moito deles. Moitas veces acordámonos para botarlles a culpa, pero das cousas boas, non.

—En «O rabaño» plasmas os teus medos como pai?

—O que intento é crear debates sobre cousas que a min interésanme, que me inquietan, que me dan un pouco de medo. Como pai, o que me dá medo é ata que punto os fillos poden facer cousas ou pódense ir polo mal camiño. Ou como poden sufrir, ser agredidos... Toda esa serie de cousas que vemos, por desgraza, nos telexornais. E aí entra o debate de se o mal se fai ou se se nace con el, de que, por moito que o queiramos os pais, non o imos a poder controlar. Por moito que ti te esfuerces en facelo ben, o 70% do tempo os nenos están no colexio, ou fóra de casa. Aí entran os profesores, pero tamén entran as compañas. Algunhas delas elíxelas, pero tamén te relacionas coa xente que te pon en clase. Os profesores poden ou non facer milagres? Podémosllo esixir, pero que facemos na casa nós? Ou esixímoslles que arranxen o que non facemos? Ás veces desde o colexio fallouse e os pais entramos en pánico, pero tamén é certo que ás veces como pai te relaxas e pasan cousas. Iso é o que dá medo, que non hai unha resposta.

—E iso expón tamén a serie «Adolescencia», é un tema que conmociona ao espectador que como pai ou nai teme verse aí.

—Sobre todo, hai algo que a min atérrame e que tamén está en Adolescencia, e é que nunca chegamos a coñecernos, a coñecer aos que nos rodean. E aí están incluídos os nosos fillos, que á súa vez tampouco rematan de coñecer aos seus pais. No fondo estamos a ver un thriller que nos parece terrible, pero sentímonos identificados, porque quen te asegura a ti que non vas estar aí? Pois oxalá que non, pero é que a realidade supera a ficción. Dinmo moito e tómomo como un afago, claro.

—O libro non che fixo exporche ata onde poderías chegar ti? Expón escenarios tan extremos como cotiáns. E se es o pai do agresor?

—É que diso nace o libro. Ocorreu un conflito menor, pero fíxome darme conta de ata que punto estaba tan suxestionado pola miña contorna, o meu contexto e todo iso que leo ou do que me avisan os demais. Iso fixo que eu entrase en pánico, é un pouco esa idea do rabaño tamén. Ten que ver cos grupos de chats, cos pais, con como nos suxestionamos, como intentamos que todos teñamos as mesmas cruzadas e con canto medo reaccionamos. E ante os fillos moitas veces sacamos as garras e intentamos sobreprotexelos. Cantos pais non foron aos parques para plantarse diante dun neno e dicir: «Como volvas tocar ao meu fillo...». E dis: «Recoiro, estás diante dun neno de 5 anos e estaste pondo ao seu nivel». Porque temos ese instinto de manda, protexemos e cegámonos. Moitas veces tamén nos aliñamos con eles teñan razón ou non a teñan, porque se non a teñen, darse conta e velo ten que ser tan duro...

—O obvio é porse no lugar dos pais da vítima, pero ti poste no lugar dos pais do culpable.

—Si, é outro dos temas do libro. Os protagonistas son os pais, pero tamén son os fillos como reflexo deles. E sempre se aborda desde a ficción o bullying nos nenos, pero non se trata o dos maiores. Que pasa coa familia se che toca un neno problemático, diferente, ou que é sinalado directamente? Intentei que o lector se sinta identificado, e sobre todo que lle inquiete, que calquera puidese ser o responsable do que pasa.

—E como escapar dese rabaño de pais na porta do colexio?

—É moi difícil conseguir non deixarse levar por esa corrente, porque cando afecta os nenos, todos enseguida intentámonos sobreprotexer e coidarnos. Pasa tamén que empezas un curso e dinche: «Tal profesor é non sei que», «coidado que como che tocase leste...». É que como sociedade somos así, sentenciamos, necesitamos etiquetar e ter unha opinión sobre algo, crear unha idea. «E esta familia tal, coidado con este rapaz»... E coas redes sociais, xa nin che conto. O ciberbullying tamén é un reflexo de todo isto. Nas redes sociais todo o mundo fala, quéntase e di calquera barbaridade. É unha cadea, corre a voz e logo ninguén responsabilízase. E sobre todo cando suceden crimes, como nO rabaño, tomámonos a xustiza pola nosa man. Somos máis listos que os xuíces, e hai que ser moi prudentes e ter moita medida.

—Quizais os pais do teu colexio a partir de agora teñan máis coidado co que din diante de ti...

—É que eu collo cousas sobre a miña familia, a casa dos meus pais, a miña vida... necesito recoñecer os escenarios. A min pasoume unha cousa no colexio que me fixo espertar, e creo que, como lector de novela negra, que adoita ser tan efectista, tan americana e esaxerada, cando tes algo moi realista, impáctate máis. A min unha cousa que me impactou sempre nos colexios é ese momento da recollida, eu tiña moi claro que o quería situar neses minutos de caos xusto antes de que salgan os nenos da clase, porque é un momento no que todo o mundo está mal aparcado ou en dobre fila, ou non chegas á extraescolar, ou dálle alguén un golpe co coche a outro, ou de súpeto un can fai algo... é como caótico.

—Pero iso que che ocorreu foi como pai, como parte dese rabaño?

—Empezou a haber conflitos no colexio, digamos que eu estaba en sobreaviso de cousas que podían pasar, pero empecei a ver cousas onde non as había. Moitas veces tamén os pais falamos polos fillos. Preguntan algo e respondes ti por eles: “É que está canso, é que lle gusta máis tal cousa”. Porque estamos como nós por diante. E entón, cando a min pasoume, deime conta de que de algo que non tiña ningunha importancia era eu o que estaba a dirixir todo e o que estaba tan suxestionado que vía cousas que logo non eran en absoluto. Se eu entro tan en pánico, que non fará outro?

—É o teu sétimo libro, estreas en abril «A pegada do mar», estás de xira co teatro... Que tal levas a conciliación?

—Eu son moi privilexiado, teño a sorte de que podo dicir que non. Tamén teño a mala sorte de que me perdo cousas, precisamente porque quero estar. Aínda que son consciente de que non se pode estar todo o tempo, e creo que como pai non hai que andar superencima sempre. Ás veces, somos os primeiros que queremos que os nosos fillos dependan de nós, que nos boten de menos, ser o máis especial... Hai moito de vaidade. E conseguir que o teu fillo estea ben sen ti, para min, tamén é un logro. Eu para conciliar vou organizando, podo escribir na casa, daquela os ensaios de teatro adóitoos ter pola mañá, co cal pola tarde estou libre. E de xira vou tres días, entón eu en xeral non sacrifico nin sento que falte. Creo que o máis longo que estiven fóra de casa foi cando fixen o programa de Bake Off, e porque ademais crin que me ían a botar moi pronto, ja, ja. Iamos de luns a venres, e xa o vivín un pouco con culpabilidade, tortura e demais. Recordo que da primeira novela á segundo tardei tres anos precisamente por iso. Tiven que deixar ao meu fillo máis tempo na gardería e choraba polas esquinas, sentíame culpable.

---

---

---