Ruxanda: «Roubáronme o momento máis especial da miña vida»

Antes de ser nai, Ruxanda Ghemis pensaba que as cesáreas non doían, que dous adultos eran máis que suficientes para lidar cun recentemente nado e que non ía ser este tipo de nai que podía establecer toda unha conversación ao redor do seu bebé. «Que seita é esta?», preguntábase, e prometeuse a si mesma que non ía ser así cando tivese un fillo. «Non é que sexa unha desas nais, é que diría que ata son peor», confesa en Maternidade sen filtro, o libro que acaba de publicar onde desvela as luces e as sombras ás que se enfrontou como nai primeriza.

Custoulle aceptar que estaba embarazada. Non sentía ese vínculo co seu bebé do que a xente falaba. E iso facíaa sentir triste. Agora, co paso do tempo, cre que, en parte, había algo de medo por deixar de ser a muller libre e independente que era. Pero cando escoitou o seu latexado por primeira todo cambiou: «Foi unha das experiencias máis conmovedoras e emotivas da miña vida». Foi un embarazo moi bo, aínda que as hormonas facían das súas, podía pasar do riso ao pranto en cuestión de segundos. E chegou ese ansiado día. Cando se deu conta de que se rompeu a bolsa, preparouse para ir ao hospital. Ela pensaba que as cousas irían rodadas, pero a realidade é que o bebé se fixo agardar. 24 horas despois de ingresar comezou a festa: as contraccións. Esa segunda noite dilatou o suficiente como para que lle puxesen a epidural. Aínda así, as cousas non estaban a saír como as planeou, aínda que agora entende que hai demasiados factores que non podes controlar, porque non dependen dun. Ao terceiro día de ingreso, comunicáronlle que había que realizar unha cesárea. «Automaticamente púxenme a chorar», confesa. E é que ao ingresar habíanlles devandito, nunca antes en ningunha das visitas de seguimento, que neses casos as mulleres tiñan que entrar soas. «Non era xusto que o meu marido se perdese ese momento», confesa, e engade que de sabelo, expuxéronse acudir a outro hospital. Con todo, nese momento xa non lles facilitaban o traslado, e, ademais, era arriscado. Ruxanda insiste en que non era unha cesárea de urxencia, por iso non entende como se fixeron as cousas así. Despois de despedirse chorando do seu marido na porta do quirófano, entrou nun lugar «frío, alborotado», e onde ninguén lle explicaba nada. «Atáronme de pés e mans», e aínda que pide perdón pola expresión, sinala que se sentía coma se preparásena para a matanza do porco. Todo pasou moi rápido, en ningún momento ninguén a informou do que estaban a facer, aínda que ela sentía dor, «coma se cortasen un anaco de carne do teu corpo». Pouco máis, a partir de aí fundido a negro. «Non se cando cortaron o cordón, non se como foi o primeiro son que emitiu, non mo puxeron amais ... Nada», lamenta. E non notou nada, porque no momento no que se queixou de dor, «sen informala, sen o seu consentimento, sen darlle opción», a sedaron e perdeu o coñecemento. «Podo deixar ao carón o feito de que non tivese ao meu marido xunto a min, de que me atasen ou de que non me informasen absolutamente de nada, pero non que me roubasen o momento máis especial da miña vida».

«Fixéronse as cousas non do mellor xeito posible. Por moito que ti che prepares para o parto, son moitas cousas as que poden pasar, e non pasa nada, pero no noso caso foi a falta de tacto, de humanidade, de ir informándome co que ía pasando en cada momento. Ao final, me sedaron de máis e perdinme o momento de coñecer ao meu fillo sen poder decidilo, e era totalmente evitable, porque non era unha cesárea de urxencia. Para min foi duro espertar e ver que todo pasara, non entender nada, e ver que ninguén tivese a sensibilidade de dicir: ‘Pasou isto, tranquila'. Foi fodido, necesitei meses de falalo, para entender e aceptalo», sinala Ruxanda, que aínda que non o superou, si o aceptou e aprendeu a vivir con iso.

CAMBIOS DE PROTOCOLO

Tardou varios días en poder falar do que vivira, en darse conta de que fora unha vítima da «violencia obstétrica», e cando se armou de valor, pensou que isto non podía quedar así, e decidiu contalo publicamente. Tamén decidiu pór unha reclamación oficial, que se traduciu nalgúns cambios. «Agora habilitaron un circuíto para que, sempre que sexa posible, o pai poida entrar; tampouco se practicaba o pel con pel, agora, sempre que sexa posible, no meu caso o era, deixan facelo; tamén cortar o cordón umbilical, informar as familias de como se vai procedendo... Nós é que non sabiamos nada, porque elixísemos outro centro. Sabía que podía ser un parto vaxinal ou por cesárea, o problema non é que fose cesárea, senón o xeito, o trato, pasalo soa... Estou moi contenta porque sei de mulleres que han ir detrás de min, que estiveron acompañadas, puideron facer o pel con pel. É moi gratificante saber que conseguín iso», sinala Ruxanda, que igualmente agora, que está embarazada de novo, non dará a luz no mesmo centro «polo si ou polo non».

A experiencia que viviu marcouna. Os primeiros días, ademais de lidar coas súas hormonas, coa falta de descanso, tiña unha «pedra» a maiores que non sabía identificar. A ese posparto complicado sumóuselle un neno moi inquedo que choraba continuamente e nin descansaba nin os deixaba descansar. «Sabiamos que ían ser noites duras, pero ata ese punto?... Non che podes preparar para ter que baixar ás doce da noite á rúa en decembro a menos tres graos en porteo porque o neno chora...». Custáballes, mesmo, ver a outros pais paseando cos seus nenos nos carriños tan tranquilos. «Estou a facer eu algo tan diferente para ter unha maternidade tan distinta», preguntábase. Agora sabe que non.

Os primeiros catro meses de Leo, Ruxanda durmiu sentada no sofá, porque era deixalo en calquera lado e empezar a chorar. «Reflujos, cólicos, proteína do leite de vaca... cositas, nada graves, pero que lle facían estar inquedo e necesitar extracontacto, todo o intre tiña que estar en porteo ou en brazos. Nunca o soubemos, pero pode ser algo relacionado co parto. Como foi algo traumático para min, igual para el tamén». Confesa que o máis duro foron os catro primeiros meses porque os días se facían eternos. Ducharse era unha odisea. Preguntábase constantemente que fora da súa vida. Por que de saír á rúa a tomar un café tranquilamente, pasara a ter ao seu fillo en brazos desde que se levantaba ata que se deitaba». Foi duro, pero foi mellorando. Di que a cada familia a luz chégalle nun momento diferente. No seu caso, aos 12 meses cando empezou a camiñar notaron un gran cambio, aos 18 cando deixaron a lactación, outro; e agora, que xa cumpriu os 2 anos «xogan noutra liga». «Hai noites que igual hai dúas espertares... Para nós é gloria bendita», sinala alguén que, cando estaba metida no meollo, con esa neblina mental, e con ganas de chorar e durmir a partes iguais, non era capaz de ver a luz ao final do túnel.

QUEN FAI MÁIS?

O que viviron tanto ela como Aleix, a súa parella, non só lles afectou a nivel individual. «É heavy o cambio de relación, de ter todo o tempo do mundo para mirarnos, tocarnos, gozar o un do outro... Non podía nin ducharme como para dedicarlle unha caricia ou unha mirada ao meu marido». Conta que esa primeira etapa se converteu nunha especie de competición: eu estou máis canso que ti, a min dóeme aquí, eu cambiei catro cueiros... «Que nos pasa, que de súpeto de estar superbién parece que nos vaiamos matar? Realmente fixemos isto porque queremos formar unha familia, non?», reflexionaron. A partir de aí, empezaron a ir á unha, e estalles funcionando moi ben.

Ruxanda pregúntase moitas veces se é boa nai, e aínda que traballa moito o sentimento de culpa, dalgún modo, perséguea. «Vaise tranquilizando, co paso dos meses aprendín a ser máis autocompasiva comigo mesma, se non chego, non chego; se esquezo o mandil, deixeimo... Pero custa igualmente». Non lle gusta dar consellos, tampouco cre que agradecese que lle contasen nada por adiantado, porque ata que o vives non cho podes crer. «Se che din: ‘É que non che vas poder duchar', pensarás: ‘Como non, se somos dous adultos».

É consciente de que non é a de antes, nin quere, non cambiaría a dureza da experiencia por todo o gratificante e bo que lle trouxo. Ademais, a pinceladas, pero recuperaron a súa vida anterior. «Volvemos ter os nosos espazos, os nosos intres de estar os dous sos, eu arrinquei o traballo, ademais empeza a falar, a dicir as súas primeiras palabras... Non hai nada máis bonito que ser nai. Poderei ter a posición máis alta, gañar todo o diñeiro do mundo... o que queiras. Pero é o título máis importante da miña vida, o que me achega o meu fillo, non mo vai a achegar ninguén, e isto ata que non o vives non o sabes».

---

---