Unha sentenza xudicial acorda que asuma a tutela un irmán da vítima
02 jun 2024 . Actualizado á 05:00 h.Ángel Rodríguez Da Costa matou á súa exmuller e nai dos seus dous fillos o 5 de febreiro do 2023. Beatriz Lijo, de 47 anos, foi atacada na porta da súa casa en Baiona, en presenza de ambos os nenos, de 9 e 7 anos entón, que viñan de pasar a fin de semana co seu proxenitor e levábaos á casa materna o domingo a última hora da tarde, de noite. Os nenos baixaron do coche paterno antes de presenciar o ocorrido. Manifestárono pouco/pouo despois, na casa dos avós paternos, tras deixalos o seu pai antes de iniciar a fuxida. Pero o impacto da escena violenta impediu que volvesen falar daquilo, exteriorizalo, ata meses despois. Ocorreu nun ambiente de máxima confianza, estando ambos os nenos en compañía do seu tío —co que viven xunto á súa muller— e do psicólogo que os tratou desde que faleceu á súa nai.
Dá Costa confesou, acurralado polas probas na súa contra, a autoría do crime en sede xudicial. A partir de aí, o caso penal, máis aló de completar os trámites de instrución, parece claro. Mesmo podería non celebrarse o xuízo se o único acusado considera alcanzar un acordo coa Fiscalía. Pero todo o relacionado con esta traxedia tiña outra aresta relevante por resolver: o futuro de ambos os nenos e a súa tutela. Un ano e dous meses despois, esa parte do procedemento está resolta. Unha sentenza xudicial outorga a tutela ao un irmán da nai que sempre tivo unha estreita relación con ambos os nenos. O novo titor oficial reside en Baiona, a súa vivenda está preto do colexio de ambos os nenos e toda a familia de Beatriz Lixou coincide en que esta opción é a máis conveniente para as outras vítimas da traxedia, os nenos; que ademais de perder á súa nai, foron testemuña do crime. O tío de ambos os nenos é o máis novo dos irmáns de Lijó.
A instrución xudicial do crime está agora nunha fase que pretende, a pedimento da acusación que representa á familia da falecida, que declaren os nenos. Eles son, onda o seu pai e autor confeso do crime, as únicas testemuñas do ocorrido. O Instituto de Medicina Legal de Galicia (Imelga) está pendente de elaborar un informe forense para expoñer a conveniencia da súa testifical en sede xudicial, e se teñen capacidade para facelo ou resultaríalles contraproducente polas secuelas que implica vivir semellante escena.
O Xulgado de Violencia sobre a Muller número 1 de Vigo, que instrúe a causa ao tratarse dun crime catalogado de violencia machista, resolveu xa que non procede. Pero a acusación particular recorreu a resolución, igual que a Fiscalía. O ministerio público entende que a postura do xulgado non está argumentada, por iso solicitou que expoña amplamente as motivacións da súa decisión.
Cabos soltos
Que ambos os nenos admitan presenciar o crime ten un valor procesual para a sentenza final, que todo apunta que será condenatoria pola confesión de culpabilidade que o mesmo Dá Costa fixo tras ser detido. Pero o autor confeso pode alegar falta de memoria unha vez no xuízo, e a acusación particular prefire atar a súa acusación sen deixar cabos soltos. O razoamento procesual parte dunha base: os fillos da vítima e acusado son as únicas testemuñas, de aí a necesidade de que declaren no xulgado para ratificar o xa trasladado ao seu tío materno e ao psicólogo. Tamén o psicólogo, unha vez que xa o fixo o tío e ratificou que os seus sobriños lle recoñeceron presenciar como o seu pai mataba á súa nai.
A defensa de Da Costa tamén solicitou declaracións de testemuñas que poidan rebaixar a posible pena final en anos de cárcere. Por unha banda declarou a avogada de Madrid que representou a Da Costa cando se separou da súa Beatriz, vivindo ambos en Madrid. Tamén declarou unha psicóloga de Ourense que tratou a Da Costa nunha ocasión, pouco antes de cometerse o crime, e á que non volveu recorrer por estar en prisión provisional.
Dá Costa mantén contacto co mundo exterior a través de familiares que o visitan no cárcere. Eles exercen de interlocutores tamén co seu avogado, da quenda de oficio. Si manifestou o seu desexo de non someterse a probas periciais, como exames psicolóxicos que puidesen secundar unha alegación exculpatorio baseado en tolemia transitoria. As acusacións particular e popular, que representan respectivamente á familia da vítima e á Xunta, ademais da Fiscalía, solicitan que o crime de Beatriz Lixou cualifíquese de asasinato. Dá Costa enfróntase tamén a outros dous delitos contra a integridade moral dos dous fillos menores da parella, que presenciaron como o seu pai se valeu dunha machada de 35 centímetros e un coitelo de cociña de 10, entre o fío e o mango, para matar á que foi a súa muller e era nai dos seus fillos.