María José Rodríguez, xefa da unidade para protexer as vítimas de violencia de xénero na provincia de Pontevedra, sinala que «as que teñen adiccións están máis necesitadas de axuda»
24 nov 2025 . Actualizado á 23:41 h.Sala do 091 en Vigo. Unha muller moi nerviosa chama e denuncia que a súa parella lle está pegando nese momento. A chamada córtase. A policía alén do teléfono é a subinspectora de Policía Nacional María José Rodríguez (Mos, 1983), hoxe xefa da unidade contra a violencia sobre a muller da provincia de Pontevedra. Hai ano e medio que deixou a súa praza de axente para traballar desde a Subdelegación do Goberno. A súa nova misión é previr as agresións a mulleres a través de campañas e xa non desde Comisaría, pero segue lembrando infinidade de situacións que atendeu en Vigo e Ribeira. «Lembro o medo e a angustia desa muller. Non foi a máis grave, pero hai historias que quedan marcadas». Puido localizala e enviar unha patrulla. «É moi duro cando hai menores, ou cando a vítima nega o sucedido».
Na provincia de Pontevedra hai 1.881 mulleres vítimas de violencia machista. Nestes momentos, non existen casos catalogados como de risco extremo, pero 21 delas están en seguimento por risco alto e hai 297 mulleres en risco medio polas agresións ou ameazas das súas parellas ou ex parellas. Oito das vítimas provinciais son menores de idade. Sobre os fallos nas pulseiras telemáticas de protección ás mulleres, nega que as incidencias puxesen a mulleres en risco na provincia. «Non nos consta ningunha situación extrema de perigo na que se viu unha muller na o provincia como consecuencia de isto», asegura.
A subinspectora prefire non entrar en casos concretos, pero si os coñece e estuda. Desde setembro de 2024, dúas mulleres foron asasinadas na provincia, vítimas de violencia machista; está pendente da investigación tras o achado do corpo de Marisol, achada morta e queimada nun coche en Campo Lameiro, ao lado do seu maltratador. A estas vítimas hai que sumar catro feminicidios máis no último ano a mans de homes da súa contorna que non eran as súas parellas. A subinspectora coñece as historias das que xa non están e preocúpanlle especialmente as maltratadas máis vulnerables. «As vítimas con adiccións e que viven na rúa son as que temos máis necesitadas de axuda. Non temos un recurso habitacional para elas». As maltratadas que consomen drogas non poden acceder a unha praza residencial ordinaria para vítimas.
A axente demanda un centro específico que se proxectou no Porriño e que non se materializou. A conselleira de Política Social anunciou esta semana que se construirá en Santiago. Nesta loitan non basta a intervención policial, é necesario un sistema de protección social. «Son situacións dramáticas. Tivemos algunha vítima que pediu axuda e estaba a ser atendida, pero faltáballe ese recurso residencial. Sumamos a dependencia emocional do agresor, o consumo de substancias e a falta de percepción do risco...». Acabou asasinada.
Son casos especialmente complicados para os axentes da Unidade de Atención á Familia e Muller, UFAM. Cada un destes policías fai seguimento a unhas cen vítimas. «Non debemos conformarnos. Non é o desexable. É un traballo moi duro e realízano de xeito excepcional. Este ano imos dedicarlles o acto do 25 de novembro na Subdelegación. Hai outras unidades nas que se celebran éxitos e danse aplausos. Os equipos Viogén parece que só saltan á palestra cando hai algo negativo». Estes axentes especializados na atención a vítimas e na investigación das agresións serán os protagonistas dos actos oficiais do 25 N.
Concellos en Viogén
A subinspectora aspira a que todos os concellos da provincia adscríbanse a Viogén. Dos 61 concellos da provincia, só 22 forman parte da rede de protección ás mulleres. As patrullas de Policía Local dos concellos adheridos teñen información das vítimas do seu municipio, sen ter que facer tarefas de vixilancia. «Os axentes están no núcleo urbano, coñecen aos veciños e non ten sentido que sexan alleos a esta realidade», reivindica. Indo á listaxe de concellos, hai con poboacións significativas como A Estrada, Gondomar ou Nigrán que non pertencen a esta rede.
Desde hai un mes puxéronse en marcha puntos violeta nas 437 oficinas de farmacia da provincia de Pontevedra. Rodríguez impulsou este recurso para que os farmacéuticos poidan detectar casos de malos tratos. «Son figuras de referencia, sobre todo no ámbito rural». Estableceuse un punto violeta no aeroporto de Peinador e formouse tamén a funcionarios de oficinas de atención ao cidadán como o INSS ou o Servizo Público de Emprego. «Queremos que a sociedade sexa un axente activo contra os malos tratos». Rodríguez controla as Forzas e Corpos de Seguridade, pero defende que a batalla é global.
A súa canción favorita
«Saír Correndo», de Amaral. «É un grupo que me gustou sempre, sobre todo cando era máis mozo. Vinos nun concerto cando estudaba en Ourense. A canción emocióname e creo que reflicte a realidade da violencia machista e o que queremos conmemorar o próximo día 25 de novembro».