A viguesa Goretti Irisarri recrea a illa de Ons do século XIX nun «thriller» romántico
VIGO
En «A voz do vento», Irisarri e Jose Gil Romero narran as aventuras de Creciña, unha orfa criada soa xunto ao Buraco do Inferno, e que chega en tren en 1886 a Madrid a coñecer ao seu marido pero queda atrapada por un tornado que arrasa a cidade.
19 oct 2025 . Actualizado á 03:33 h.«Os extensos páramos de Ons atardecen cubertos de néboa. Recórtase sobre eles a silueta en granito; a capela fora custeada décadas atrás polo matrimonio de marqueses donos da illa. Repenica o último aviso da campá e alguén abre a cancela do cemiterio que rodea a igrexa. É o fillo do cura».
Estas liñas forman parte da novela A voz do vento, publicada o pasado día 16 por Grijalbo, pertencente ao grupo Penguin Random House. Está escrita a catro mans por Goretti Irisarri (Vigo, 1974) e Jose Gil Romero (Las Palmas de Gran Canaria, 1971). A trama está ambientada na illa de Ons, Madrid e Forteventura, e desenvólvese no último terzo do século XIX.
Os autores recrean a illa galega con moitos detalles históricos como a capela, o cemiterio, o peirao ou a factoría de salgadura. O lector bota de menos o faro, ao que non mencionan. Xustifícano así: «Estaba en construción».
Os autores documentáronse, en moitas ocasións, coa Revista Aunios e quedaron prendados das «peculiaridades antropolóxicas» da illa. Con todo, non chegaron a visitar Ons como unha precaución literaria: «Deunos medo que a verdadeira contorna se entrometiese na historia».
O período no que se desenvolve a trama foi de bonanza. «Os anos de 1860 a 1880, para a illa de Ons foron un período frutífero porque había unha factoría de salgadura de peixe. A sardiña trouxo bonanza e moito tráfico. Era unha poboación moi rural que se dedicaba á pesca e que, coa factoría, viviu uns bos anos pero é un lugar perdido do mundo, vimos as fotos das barcas levando cadaleitos, pareceunos unha imaxe moi potente», relata Goretti Irisarri.
A viguesa Goretti Irisarri e o canario Jose Gil Romero, que forman un tándem creativo, elixiron Ons porque buscaban un «lugar illado» como escenario que reflectise a soidade e o illamento da protagonista, unha nena galega que vivía co seu arisco tío nunha casa próxima ao Buraco do Inferno. «É como unha película de catástrofes, como O coloso en chamas, pero cunha historia de amor», di Gil Romero.
Non é a primeira vez que as Rías Baixas aparecen como escenario dos seus thrillers. O enxame (Harper Collins, 2023) está ambientado no Vigo de posguerra e en pleno auxe dos submarinos nazis na ría. Mencionan ao xornalista Álvaro Cunqueiro.
NA voz do vento apostan novamente por unha obra de suspense nas costas da provincia de Pontevedra e narrada con continuos saltos no tempo. Suavizan o xénero pero manteñen a tensión porque combinan misterio, trama romántica e catástrofe natural. «A protagonista criar en Ons e saíu cara a Madrid co seu propio tornado interior dentro», explica Goretti Irisarri, coautora dA tradutora (Harper Collins, 2021).
A protagonista dA voz do vento, a orfa Creciña, viviu en Ons entre os anos 1860 e 1886. «Buscabamos unha contorna moi romántica e Galicia, para a xente, cúmpreo. O tempo e o vento anticipan o clímax da novela», explica Irisarri.
A trama en Ons arrinca cando o túzaro tío acolle á súa única sobriña porque o seu irmán faleceu nun naufraxio. Viven nunha casa preto do Buraco do Inferno, que os autores describen como «unha greta natural practicada na roca e que cae en forma de pozo ata perderse nun abismo. Dentro ecoa o vento de cando en cando, igual que se xemese». Preto había un muíño de vento, que incluíron como unha chiscadela aO Quixote e á tolemia. «Ela criar practicamente soa, sen contacto con ninguén», incide Irisarri.
O tema da soidade está moi presente nA voz do vento. «Eu son canario, sei o que é unha illa e Ons é moi illado, pechado ao mundo, para min era a atmosfera perfecta para a novela. Non quixemos recrear a Ons real senón transmitir esa sensación de soidade», afirma Gil Romero.
Para saír da súa soidade, amargada porque é incomprendida e cunha personalidade que non encaixa na illa, e xa «solterona», Creciña, acepta casar por poderes aos 34 anos co seu primo, un terratenente afincado en Castela-A Mancha.
Dado que naquela época a xente humilde apenas sabía ler e escribir, os autores coidaron ao detalle as cartas que a protagonista envía ao seu futuro marido: «Imaxínaste a unha señorita do século XIX pero escribindo con faltas de ortografía. É para reflectir que se formou a si mesma».
A voda celébrase na sancristía da igrexa de Ons. Logo, xa casada, viaxa a Madrid para coñecer ao seu esposo pero, xusto cando chega á Estación do Norte, o 12 de maio de 1886, queda atrapada por un tornado que varreu a capital. Trátase dun feito histórico. Por sorte, o capataz do seu esposo está para axudala. Seguir contando sería facer spoiler.
Os autores publicaron o ano pasado O camiño esquecido, un thriller ambientado na segunda viaxe do almirante ás Indias en 1493 onde xa subscribían a teoría de que Cristóbal Colón podía ser un xudeu converso.
Narrativamente, a novela recorre aos saltos no tempo e os flash-backs. Así se vai coñecendo a historia da protagonista que chega a Madrid a coñecer ao seu marido pero que é recibida polo capataz. A medida que foxen do violento tornado, o lector vai coñecendo as raíces e a orixe da misteriosa esposa, «asalvajada» en Ons.
Segundo a editorial Grijalbo, «esta fermosa novela histórica mostra que o amor se abre paso en calquera circunstancia». E engade que «co pulso dos grandes narradores, Jose Gil Romero e Goretti Irisarri lévannos a unha viaxe inesquecible polas rúas dun Madrid arrasado».