«Hotel Avelino» rescata a historia dos agüistas que non podían ir ao Gran hotel

Monica Torres
mónica torres MONDARIZ-BALNEARIO / LA VOZ

VIGO

cedida

Un libro de Alberte Reboreda restaurará a escalinata de Mondariz-Balneario

19 oct 2023 . Actualizado á 05:00 h.

Nos felices anos 20 chegou a haber 25 hoteis e pensións en Mondariz Balneario que sempre estaban fartos. O Gran Hotel, era o Ritz de Galicia, e hospedou a personalidades como Rockefeller, Primo de Rivera ou a infanta Isabel de Borbón, pero gran parte da historia daquela belle époque, escribiuse no hotel Avelino. Con estas premisas e un dobre propósito, o arqueólogo Alberte Reboreda presenta mañá o libro que saca á luz a historia deste humilde establecemento que xogou un papel fundamental na vila durante case un século. «O libro rescata a memoria dos agüistas que non podían aloxarse no Gran Hotel porque non eran aristócratas e das ducias de traballadores aos que empregaron de todo a contorna». Alberte Reboreda bebeu de fontes vivas, conseguindo entrevistar a ningúns dos traballadores do hotel que Avelino Álvarez, «un humilde veciño de Ponteareas, fillo de agricultores da parroquia de Arcos», construíu no ano 1892 na rúa Ramón Peinador, así como aos descendentes propietarios.

Ademais de divulgar o patrimonio inmaterial e rescatar parte da memoria colectiva do seu pobo, o traballo pretende tamén devolverlle a súa maxestosidade á escalinata máis famosa e monumental da vila. Parte do diñeiro recadado coa venda do seu libro Hotel Avelino 1992-2022, que mañá ás 20.00 horas preséntase no auditorio da Casa do Concello, editado pola asociación Búrbida e a Deputación de Pontevedra, destinarase a colocar os dous balaustres e a esfera granítica que a escalinata do bosque perdeu fai xa máis de 30 anos. Trátase da escaleira deseñada en 1920 polo escultor Lorenzo Coullaut Valera, situada xusto ao lado da famosa Fuente da Gándara de Antonio Palacios e que une o bosque co xardín do Gran Hotel. Segundo o autor, se non conseguisen os 2.000 euros que aproximadamente custan os elementos que hai que repor, contan co compromiso do Concello para completar o que falte.

A nova obra de Reboreda rescata testemuños, anécdotas e momentos cos que moitos se identificarán xa que o hotel Avelino nunca foi un lugar de paso. «Consciente do potencial, ao ver ou ben que ían ou comercio e a hostalería porque xa a realeza portuguesa e a elite económica de finais do século XIX e principio do XX acudían á vila, Avelino alugou primeiro unha pensión e tres anos despois comprou a parcela, que era monte, na que construiría ou seu hotel», explica Reboreda. Tiña 50 cuartos e a maioría dos seus clientes procedían de Portugal. Estaba formado por dous pavillóns en paralelo e dous chalés. Deron emprego por centos de persoas, afirma Reboreda e describe o traballo, por exemplo das lavandeiras. «Cada un deses 25 hoteis tiña asignado un tramo acoutado non río Tea non que as lavandeiras pasaban doce horas ao día lavando seguido sabas e manteis».

Rexentado por Lorenzo

O establecemento mantívose sempre en mans da mesma familia ata que pechou definitivamente as súas portas en 1990 e, nas súas dous últimos anos, apunta Alberte Reboreda, estivo rexentado polo exalcalde José Antonio Lorenzo, que o tivo en alugueiro. Debido á transcendencia na historia local e ao 130 aniversario da súa inauguración, o estudoso decidiu emprender este proxecto de recuperación que agora ve a luz e que pode asentar tamén a recuperación colectiva da escalinata do bosque.

Alberte Reboreda destaca o carácter emprendedor do home que levantou o hotel, pero tamén o seu espírito visionario porque para fidelizar aos seus clientes portugueses, que deixaban sempre reservada o mesmo cuarto para a súa próxima visita, enviáballes postais de felicitación polo Nadal e aninovo. Tiñan horta que alimentaba a súa despensa e a súa carta, cancha de tenis, capela e garaxe para as carruaxes dos primeiros agüistas.

Soubo reinventarse e abriu o seu comedor ao pobo. Así se converteu no escenario de decenas de vodas e celebracións como a homenaxe que en 1987 tributáronlle a José Antonio Rueda Crespo, vicepresidente da Deputación e pai do actual presidente da Xunta, Alfonso Rueda.