«A Axencia Tributaria débeme 200.000 euros de IVE, terían que apurar a devolvelo para ter liquidez cuando fai falta»

Mayo e xuño son meses de moitos gastos nas explotacións gandeiras, sobre todo nas dedicadas á produción láctea. Porque é a época na que se ensila a herba para alimentar o gando, compran sementes para facer a «sementeira» do millo forraxeiro, adquírese penso para complementar o alimento dos animais, úsase máis combustible para as máquinas que axudan a realizar eses labores no campo ou contrátanse empresas de servizos para levalas a cabo. Por iso, é tamén a tempada na que as granxas precisan de máis liquidez para facer fronte a estes gastos.

Explícao Manuel Iglesias, un gandeiro de Deza —unha das principais comarcas produtoras de leite da comunidade— que ten unha explotación con máis de 400 animais e que, como di, calcula ter pendente de devolución por parte da Axencia Tributaria «un montante duns 200.000 euros, correspondentes á devolución do IVE [imposto sobre ou valor engadido] do 2023 e do que vai de ano». Esta cantidade, expón, viríalle moi ben para facer fronte a eses gastos: «Agora tes moitos gastos e que fas, pides financiamento cando tes eses cartos retidos?».

E fai mención a que mentres eles non cargan o IVE ao leite que comercializan —desde o 1 de xaneiro do 2023 aplícaselle o 0 % ao ser un alimento fundamental que xa tiña o IVE reducido do 4 %—, si teñen que abonar o imposto ao comprar pensos ou maquinaria.

Inquietude compartida

A inquietude que ten este gandeiro é común á doutros moitos membros do sector primario que aínda teñen pendente o reintegro do IVE correspondente ao ano pasado por parte da Axencia Tributaria. Son sobre todo aqueles que fixeron investimentos como as recollidas nos plans de mellora os que están máis afectados.

Aínda que a Axencia Tributaria está aínda en prazo para facer as devolucións correspondentes a ese exercicio 2023, os gandeiros piden celeridade. O asunto foi un dos temas que trasladaron á titular de Medio Rural, María José Gómez, os representantes de organizacións como Unións Agrarias ou Asaga durante os seus respectivos encontros coa conselleira. Desde o departamento autonómico aseguraron que enviarían unha carta a Facenda para que axilice os procesos de devolución, aínda que desde a Axencia Tributaria aclaran que dispoñen de seis meses contados desde o pasado 1 de xaneiro para realizar as devolucións correspondentes ao ano pasado e, por tanto, «non hai ningún atraso» nos reintegros.

O problema é que, como explican desde Unións Agrarias, agora é a época do ano na que as explotacións teñen que afrontar maiores gastos: «Aínda que é verdade que a Axencia Tributaria está en prazo para devolver o IVE, hai xente que fixo inversións grandes á que se lle deben moitos cartos que son necesarios, sobre todo nun contexto no que se auguran novas caídas no prezo do leite», explica. E desde a Asociación Agraria de Galicia (Asaga) cren que é necesario axilizar os pagos porque as contías son «importantes e están causando graves prexuízos nas rendas familiares».

Desde a Axencia Tributaria explican que das devolucións do IVE correspondentes ao exercicio do 2022 «non queda practicamente nada por reintegrar, hai unhas poucas decenas de casos pendentes de IVE en xeral, non de gandeiros en particular, así que de gandeiros haberá preto de cero casos. Despois no caso das devolucións do 2023 estamos nos tempos normais».

---

---

---