Fitosanitarios alternativos, outro reto para Bruxelas: «Probamos todas as alternativas ao cobre en agricultura ecolóxica, pero ningunha funciona igual»
AGRICULTURA

Bart Van der Straeten, produtor de froita orgánica na rexión belga de Flandes Oriental, fala do desafío que supón a procura de produtos capaces de manter baixo control as pragas, un problema común a toda a UE
12 may 2025 . Actualizado á 10:23 h.Hai dez anos Bart e Roselien Van der Straeten decidiron compatibilizar os seus traballos cun hobby: o cultivo de mazás e peras orgánicas nun pequeno anaco de terra herdado dun dos avós de Bart no municipio de Lebbeke, na rexión belga de Flandes Oriental. Estes dous enxeñeiros agrícolas nunca pensaron en poder xuntar o terreo suficiente para vivir unicamente do cultivo de froitas, pero unha década despois lográrono. «Tivemos sorte _conta Bart durante a vista á súa explotación organizada pola dirección xeral de Agricultura da Comisión Europea_ porque logramos alugar terras a un agricultor veciño». Agora dispoñen dun total de 28 hectáreas. Media ducia dedicada ao cultivo de peras; 16 ao de mazás; e tamén dispoñen de seis hectáreas máis para maceiras mozos.
Os avós de Bart tiveran unha granxa na que compatibilizaban o gando vacún coa plantación de patacas, chicoria...., pero do mesmo xeito que ocorreu en moitas familias galegas os seus pais perderon esa unión coa terra que agora Burt recuperou. Porque desde o 2021 el dedícase á explotación a tempo completo. E ademais de cultivar a súa propia froita, unha parte comercialízaa directamente na súa contorna próxima. O resto leva a unha cooperativa local. E tamén algunhas mazás son transformadas en zume por un produtor local.
Sacar adiante a explotación non é doado. Entre outras cousas porque, como ocorre tamén en España, os cambios regulatorios en asuntos como o uso de produtos fitosanitarios na agricultura ecolóxica non axudan a manter a calidade das colleitas nun contexto de cambio climático que fai que un ano poida ser totalmente diferente ao anterior. «Nun ano quedará prohibido o uso de produtos de cobre en cultivos orgánicos. Probamos todas as alternativas a estes produtos, pero ningunha funciona. Sobre todo non o fai nas peras. En mazás estamos a buscar variedades alternativas que aguanten mellor os cambios. É a razón pola que poida que cambiemos ao cultivo convencional porque non achamos ningún produto alternativo que garanta os estándares de froita que demanda o mercado», explica. No 2018 a UE aprobou unha prórroga de sete anos para o uso, con limitacións, de produtos fitosanitarios elaborados con cobre nas explotacións orgánicas. O prazo para a súa utilización remataba o 31 de xaneiro do 2019.
O problema non é alleo a moitos outros agricultores da UE. Por iso é polo que o marco regulatorio relativo ao uso de fitosanitaros dese o salto á lista de prioridades dos encargados de deseñar a política agrícola. Porque tamén está directamente relacionado con lograr unha maior rendibilidade e, como consecuencia, un factor no que soster o tan necesaria substitución xeracional no campo de toda a UE. De feito, o ministro de Agricultura español, Luis Planas, referiuse a este reto durante a súa intervención o xoves na conferencia sobre o futuro da agricultura e a alimentación organizada pola Comisión Europea. Aí dixo que un dos retos é a autorización de produtos substitutivos no ámbito fitosanitario para responder aos novos problemas de pragas ou enfermidades que están vinculados o cambio climático.