A NASA acha unhas rocas en Marte que poderían ser procesadas por vida microbiana

Efe MADRID

SOCIEDADE

NASA / JPL-CALTECH / MSSS | REUTERS

O rover da NASA recolleu as mostras o ano pasado nunha zona coñecida como Neretva Vallis, onde fai 3.800 millóns de anos fluía un río que desembocaba nun lago

10 sep 2025 . Actualizado á 17:57 h.

Desde 2020, o rover Perseverance percorre o cráter Jezero de Marte en busca de signos de vida antiga. Nesta procura, os científicos descubriron uns raros nódulos de minerais cuxa historia química suxire que poderían formarse en procesos químicos prebióticos ou microbianos, dous procesos relacionados coa vida.

«Este achado do noso incrible róver Perseverance é o máis preto que estivemos de descubrir vida antiga en Marte», dixo nunha rolda de prensa Nicola Fox, administradora asociada da Dirección de Misións Científicas da NASA, Nicola Fox.

«É unha especie de sinal, unha especie de sinal residual. Non é vida en si mesma, e certamente podería ser de vida antiga. E iso sería algo que estivo alí fai miles de millóns de anos», agregou a doutora, mostrando unha fotografía dos supostos signos de vida en Marte.

O rover da NASA recolleu as mostras o ano pasado nunha zona coñecida como Neretva Vallis, onde fai 3.800 millóns de anos fluía un río que desembocaba nun lago situado no actual cráter Jezero e no que ía deixando os seus sedimentos.

As mostras, analizadas por un equipo internacional de científicos con participación do Centro de Astrobiología (INTA-CSIC), a Universidade de Valladolid (UVA) e o Instituto de Geociencias do CSIC, conteñen uns pequenos nódulos de minerais de arxila enriquecidos con fosfato de ferro e sulfuro de ferro, compostos asociados ao carbono orgánico, é dicir, que poderían formarse en reaccións químicas que son a base da vida.

Ademais, o equipo confirmou que estes procesos ocorreron despois de que os sedimentos fosen depositados no lago e en condicións de baixa temperatura, o que converte a estas «extraordinarias mostras» en posibles biofirmas (pegadas de antigos procesos químicos que poderían ser a base para o xurdimento de vida en Marte).

No entanto, os autores do estudo son cautos e advirten de que os mesmos indicios que sinalan que estas rocas poderían ser formadas por microbios fai miles de millóns de anos, cando en Neretva Vallis había auga, poderían ser produto de procesos xeolóxicos abióticos (non biolóxicos).

Para confirmalo e determinar se o planeta vermello albergou vida algunha vez é esencial traer as mostras do Perseverance a Terra e estudalas con detalle, unha decisión que está no aire desde a chegada de Donald Trump ao goberno dos Estados Unidos.

Os detalles do estudo publicáronse este mércores na revista Nature e serán ampliados esta tarde pola NASA nunha rolda de prensa.

Elementos necesarios para a vida

Na Terra, hai vida en ambientes tan extremos como a Antártida, o lago salgado de Chott o Djerid (Tunes) ou as minas de Riotinto (España), lugares nos que, por imposible que pareza, a vida abriuse paso dunha ou outra forma grazas a distintos procesos químicos.

Fai 3.800 millóns de anos, Marte e a Terra eran mozos planetas xemelgos e ambos estaban nunha zona habitable, pero mentres que no noso planeta se desenvolveu a vida e afianzouse, no planeta vermello, a súa fina atmosfera acabou secándoo ata convertelo nun deserto.

Pero durante uns centos de millóns de anos, Marte tivo auga e condicións de habitabilidade, «por iso eliximos coidadosamente as zonas nas que Perseverance debía buscar rocas que estivesen en contacto coa auga», explica a EFE Felipe Gómez, investigador no Centro de Astrobiología e coautor do estudo.

Equipado con cámaras de alta resolución e instrumentos que permiten analizar os compostos da pedra a nivel milimétrico, o rover recolleu mostras en dúas áreas de Neretva Vallis, coñecidas como Bright Angel e Masonic Temple. «Localizou e recolleu unhas pequenas esférulas nas que se identifica un limo de cor avermellada, iso significa que pasou un proceso de oxidación e que probablemente contiñan ferro oxidado», comenta Gómez.

Ao analizalas cos instrumentos SHERLOC (para buscar materia orgánica) e PIXL (un espectrómetro de raios X), identificaron pequenos nódulos con fosfatos e con xofre, en contacto con ferro reducido -que é un ferro de valencia 2 e de cor azulada- e ferro oxidado -de valencia 3 e cor avermellada-, que son necesarios para as reaccións químicas.

O outro elemento necesario para a formación da vida é a temperatura: «vimos que os nódulos formáranse en temperatura baixa, e iso é importante porque a vida e a química que acabou orixinándoa é incompatible coa alta temperatura», apunta Gómez.

Por tanto, «os nódulos teñen pegadas de reaccións químicas asociadas coa baixa temperatura, presenza de materia orgánica e o par redox (ferro oxidado e ferro reducido), que son os elementos da pila enerxética que dá lugar á vida», resume o investigador do CAB.

Traer as mostras á Terra

Con todo, os autores do estudo son cautelosos e aínda que estas mostras teñen un potencial astrobiológico moi alto, poden producirse de forma espontánea ou abiótica.

«Se tivésemos esas mostras nun laboratorio na Terra para poder analizalas con detalle poderiamos determinar se son resultados dun proceso fortuíto, xeolóxico ou asociado a vida microbiana. Por iso é esencial a misión de retorno de mostras», subliña a EFE José Antonio Manrique, investigador da UVA e membro do equipo científico da misión Marte 2020.

Actualmente, a administración estadounidense baralla dúas opcións para traer as mostras á Terra: enviar un aterrizador para recuperar as mostras e envialas de regreso nunha nave da Axencia Espacial Europea (ESA), ou agardar a que unha misión tripulada da empresa privada SpaceX (de Elon Musk) tráiaas de volta. A decisión tomarase a finais de 2026.