Eurovisión arrinca unha das súas edicións máis polémicas: sen bandeiras LGTBI e coa oposición á participación de Israel
SOCIEDADE
A cidade suíza de Basilea acolle esta semana a un festival marcado polo endurecemento das normas sobre símbolos no escenario e o rexeitamento crecente á presenza de Israel no certame
12 may 2025 . Actualizado á 20:17 h.Eurovisión arrinca a súa gran semana. En total 37 delegacións participan no Festival da Canción cuxa gran final celebrarase este sábado 17 de maio, xa cun menor número de países, eliminados previamente nas semifinais. Prescisamente Melody participará na primeira gala clasificatoria este martes para probarse coa súa canción Esa Diva sobre o grande escenario, a pesar de que a súa presenza na final está xa asegurada.
Suíza fará de anfitrioa por primeira vez en máis de tres décadas. Será en Basilea, onde se celebre, de novo, unha edición cargada de polémicas. O pasado ano, Eurovisión viviu unha crise sen precedentes ata pouco antes da gala. Cando quedaba apenas media hora para o comezo, seis países mantiveron unha reunión duns 25 minutos na que mediaron retirarse pola participación de Israel no festival. Unha presenza cuestionada pola ofensiva do país contra a Franxa de Gaza, a pesar de que Rusia si foi expulsada tras a invasión a Ucraína. A Unión Europea de Radiodifusión (UER) apelou entón ao carácter apolítico do certame. O mesmo argumento utilizado pola organización para prohibir aos artistas levar bandeiras que non sexan as do seu propio país.
Mentres que o público poderá portar calquera bandeira legal en territorio suízo —incluída a de Palestina— os concursantes non poderán mostrala nin no escenario, nin na famosa Green Room na que reaccionan aos votos que van recibindo. A prohibición afecta tamén as bandeiras do colectivo LGTBI, que tampouco poderán ser mostradas polos artistas durante o festival. O pasado ano, Nemo, representante da Suíza e gañador da edición, saíu a celebralo ao escenario cunha bandeira que representaba á comunidade non binaria. Todo iso a pesar de que o seu uso xa estaba prohibido naquel momento. Agora, co fin de que non volva suceder, será a propia televisión suíza —organizador da edición— a que entregue as bandeiras aos participantes.
Tamén o pasado ano, a Comisión Europea (CE) manifestou o seu descontento despois de que a UER prohibise que o público entrase coa bandeira da Unión Europea: «É lamentable prohibir a bandeira, que é a bandeira de todos os membros da UE», dixeron por aquel entón. Iolanda, representante de Portugal no 2024, esquivou as normas mostrando a cámara as súas longas uñas coa bandeira Palestina nelas. Tamén Bambi Thug, que actuaba por Irlanda, luciu na súa cara en símbolos gaélicos as palabras «Alto ao lume».
O rexeitamento á participación de Israel foi outra constante nesta edición. A semana pasada, más de 70 exconcursantes emitiron unha carta aberta para pedir á UER a exclusión da radiotelevisión israelí KAN do certame por ser «cómplice do xenocidio contra os palestinos en Gaza». A misiva, publicada conxuntamente pola oenegué británica Artists For Palestine e o movemento francés BDS, está asinada por antigos gañadores do certame, como o portugués Salvador Sobral (2017) ou o irlandés Charlie McGettigan (1994), entre outros exrepresentantes, compositores ou bailaríns. «Cremos no poder unificador da música, por iso negámonos a permitir que se utilice como ferramenta para encubrir crimes de lesa humanidade», reza o comunicado, no que os exparticipantes aseguran que a presenza de Israel converteu a edición do 2024 en «a máis politizada, caótica e desagradable» da historia do certame.
Varias cadeas pediron tamén a expulsión de Israel. A propia RTVE mandou unha carta a principios de abril ao director da UER para pedirlle abrir un debate interno polas «preocupacións expostas por diversos grupos da sociedade civil en España con respecto á situación en Gaza e a participación da televisión pública KAN no concurso». Pola súa banda, a cadea pública irlandesa RTE pediu o mesmo por parte do seu presidente: «Somos moi conscientes da forte presión política que está a exercer o Goberno israelí sobre a cadea pública de Israel KAN. Non quero socavala», indicou hai uns días o máximo responsable da RTE.
A representante de Israel, Yuval Raphael, preséntase ao certame como unha das sobreviventes do ataque de Hamás de outubro do 2023. A súa canción é New Day Will Rise, unha balada cuxa letra pode interpretarse facilmente en clave propagandística:« Amencerá un novo día, continuará a vida. A escuridade desvanecerase, toda a dor pasará, pero nós quedarémonos». A pesar de que as mensaxes políticas están prohibidas, a letra pasou o filtro da UER e, de feito, atópase entre as favoritas nas apostas. O ano pasado, o equipo israelí viuse obrigado a cambiar a letra da súa canción October rain polas claras referencias aos ataques terroristas e a situación política á que se enfrontaba nese momento o país hebreo.