Realizan a primeira operación de cancro de pulmón co médico e o paciente en dous continentes distintos
SOCIEDADE
O cirurxián galego Diego González Rivas acaba de entrar na historia ao intervir desde China a un enfermo que se atopaba en Romanía, a 8.000 quilómetros de distancia
02 abr 2025 . Actualizado á 21:19 h.«É alucinante, espectacular, aínda sigo anonadado. Isto é ciencia-ficción». Diego González Rivas, acostumado realizar cirurxías imposibles, apenas pode conter o entusiasmo ante o novo fito que acaba de protagonizar e que moi probablemente entrará na historia do medicamento: a primeira operación de cancro de pulmón intercontinental realizada a un paciente que se atopaba a 8.000 quilómetros de distancia. Foi tamén a primeira cirurxía robótica de calquera especialidade realizada a distancia e mediante unha única incisión de tres centímetros. O nunca visto. «É o comezo dunha revolución na nosa especialidade», asegura.
O cirurxián galego manexaba desde unha consola no hospital universitario da cidade chinesa de Suzhou o brazo do robot uniportal Shurui, co que se extirpou por un único orificio o lóbulo superior dereito dunha paciente con cancro de pulmón que se atopaba no Memorial Oncological Hospital de Bucarest. A intervención levou a cabo mediante unha conexión 5G que permitiu sincronizar practicamente en tempo real os movementos da consola cos brazos do robot. Non existiu practicamente retardo. Apenas de 0,125 segundos.
«Todo saíu perfecto. Non houbo ningún contratempo. Cero problemas. Foi realmente impresionante, porque estabamos a practicar unha cirurxía complexa, un cancro de pulmón, coma se eu estivese no quirófano. Vía os brazos do robot en Bucarest desde a pantalla en Chinesa coma se eu estivese alí», relata nunha conversación telefónica desde China. Aínda non dá crédito ao que acababa de protagonizar. «Foi realmente impresionante -insiste- porque estaba a falar co meu colega de Bucarest coma se estivese alí mesmo. Non existía practicamente ningún retardo. Foi algo impactante, ciencia-ficción».
Todo saíu perfecto porque foi unha operación planificada con antelación na que dous equipos de enxeñeiros, un en Romanía e outro en Chinesa, planificaron os detalles durante meses para que non existise ningún fallo na conexión. Por se fallaba algo prepararon varios plans alternativos por se xurdía algún contratempo. Pero non o houbo.
Consciente de que se trataba dun momento histórico, González Rivas tamén planificou a operación con sumo coidado. Se nunha cirurxía robótica uniportal convencional emprega pouco máis de media hora, neste caso dedicou dúas horas á intervención. «Fixen a cirurxía súpers lenta, cunha precisión absoluto e todo moi medido para que non fallase nada», explica. A paciente, unha muller de mediana idade, foi intervida na tarde do martes e este xoves será dada de alta.
Os preparativos, á marxe dos condicionantes técnicos, tampouco foron doados e foi necesario implicar aos gobernos dos dous países. O robot uniportal Shirui, o primeiro do mundo concibido especificamente para realizar operacións por unha única incisión, a técnica que creou o cirurxián galego, só ten, de momento, autorización para ser empregado en Chinesa, polo que foi necesario pedir un permiso especial para facelo en Europa.
En principio, a operación ía realizar o pasado sábado, pero os trámites atrasáronse. «Este martes, de forma inesperada, recibimos a autorización e xa o fixemos de inmediato», detalla González Rivas, que non dubida que a cirurxía a distancia «vai ser o futuro». «O que fixemos -di- foi algo histórico, pero é só o comezo, porque demostramos que a cirurxía robótica pulmonar pódese facer a distancia. Dentro de dez anos anos este tipo de operacións van ser moi frecuentes, porque permitirá que os mellores especialistas de cada especialidade poidan operar a distancia a pacientes en calquera lugar do mundo», indica.
Esta non é a primeira operación transcontinental. A primeira foi unha cirurxía de próstata que o pasado ano realizou o médico chinés Zhang Xu, xefe de Uroloxía do Hospital Xeral do Exército Popular de Liberación en Chinesa, quen operou desde Roma a un paciente que se atopaba en Chinesa usando unha consola cirúrxica que lle mostraba ao enfermo en tempo real. Esta intervención, con todo, é moito menos complexa que unha intervención de pulmón e moito menos aínda se se ten en conta que a que se acaba de practicar realizouse cun robot e por un único porto. É dicir, co brazo robótico penetrando como unha serpe por un orificio de apenas tres centímetros. «A intervención que acabamos de realizar é moito máis complexa», resalta Diego González Rivas, que celebrou con todo o equipo do hospital de Suzhou.