As árbores con follas finas e raíces poderosas gañan terreo en España debido ao cambio climático
SOCIEDADE
Un estudo explica que en zonas con climas máis fríos e húmidos, como Galicia, está a notarse unha redución do número de piñeiros
01 feb 2025 . Actualizado á 19:32 h.O freixo ou o carballo aumentan o seu número de exemplares nas rexións máis frías e húmidas de España, como pode ser Galicia, mentres que nas máis calorosas e secas crece o de sobreiras. Unha publicación do Centro de Investigación Ecolóxica e Aplicacións Forestais (CREAF) e a Universidade Autonoma de Barcelona (UAB) demostrou que as árbores con follas finas e raíces poderosas está a gañar terreo en España debido á situación de cambio climático na que se atopa o territorio.
O estudo, publicado na revista científica Journal of Ecology, analizou unha mostra de 445.000 árbores durante 25 anos na Península Ibérica. A través de está investigación, constatouse que a combinación entre cambio climático e abandono rural está a cambiar a distribución dalgunhas especies que se atopan no límite de calor seca e frío húmido que poden soportar. «Cada especie de árbore, igual que calquera animal, pode vivir nun gradiente de temperatura e sequidade determinada e, se se excede este limiar por amais ou por baixo, xa non pode crecer alí», asegura Josep Padullés, autor principal do artigo.
O artigo explica que, en climas secos, as raíces máis grandes e grosas permiten aos espécimes acceder a capas máis profundas do chan para conseguir auga, aínda que, engade Padullés, «este trazo tamén dá vantaxe en ambientes fríos». Neste tipo de climas, destaca que as follas finas, presentes en árbores planifolios e caducifolios, son unha característica que favorece a supervivencia dos exemplares, debido a que son máis doados de producir e teñen moitas superficie coa que captar a luz necesaria para realizar a fotosíntesis.
Tras a análise dunhas sesenta especies a nivel nacional, os datos obtidos apuntan a que en zonas frías e húmidas, como Galicia, o haxa, o freixo e o carballo están a gañar terreo, mentres que diminuíu a presenza de exemplares do grupo das coníferas como os piñeiros, con follas máis anchas, debido principalmente ao desenvolvemento da poboación doutras especies que antes do incremento das temperaturas non podían establecerse neste tipo de climas.
Doutra banda, especies con maior tolerancia a temperaturas cálidas e secas están a aumentar o seu número de exemplares en territorios españois con climas cada vez máis extremos, como poden ser o piñeiro carrasca ou a sobreira. En cambio, árbores que xa se atopaban preto do seu límite nestes ecosistemas, asociadas principalmente a bosques de ribeira, están a diminuír o seu número, como pode ser o amieiro común.
Esta expansión de certos exemplares está a ser posible, segundo o grupo investigador, debido ao abandono agrícola e silvícola durante as últimas décadas. Destacan que é o motivo polo que está a haber un significativo aumento da densidade forestal que permite que os bosques españois recupérense, aínda que cunha nova distribución de especies.
Estes resultados poden axudar a prever que variedades dominarán os bosques españois nun futuro e, desta forma, como xestionar mellor o territorio. Algunhas zonas poderían ser máis propensas a ter risco de incendios se teñen maior presenza de árbores que sexan máis inflamables ou podería significar tamén un cambio ou perda da biodiversidade de animais e vexetación.